Thơ Hadaa Sendoo (Mông Cổ) - Mimmi Diệu Hường Bergström dịch từ tiếng Thụy Điển / Poems of Hadaa Sendoo - Translated from Swedish into Vietnamese by Mimmi Diệu Hường Bergström
Hadaa
Sendoo (Mông Cổ)
Mimmi Diệu Hường
Bergström dịch
từ tiếng Thụy Điển
Từ trái sang: Nhà thơ Hadaa Sendoo (Mông Cổ), nhà thơ Svetlana Savitskaya (Nga), nhà thơ Bakhyt Rustemov (Kazakhstan), nhà thơ Hữu Việt, tại Hạ Long, 2/2019
Thơ của Hadaa Sendoo (Mông Cổ), qua bản dịch từ
tiếng Thụy Điển của Mimmi Diệu Hường Bergström, là
dịp hiếm hoi cho bạn đọc Việt Nam chiêm ngưỡng vẻ đẹp văn hoá truyền thống của
đất nước Mông Cổ trong nhịp điệu hiện đại. Đó là văn hoá thảo nguyên tiếp biến
qua hàng nghìn năm lịch sử, đến nay luôn là nền tảng vững chắc để xây dựng xã hội
tương lai. Thơ Hadaa Sendoo hiện đại, giản dị mà có sức hút kỳ lạ trong kết nối
hình ảnh và cảm xúc. Mỗi bài thơ của ông gợi cho bạn đọc từng ánh mắt, nụ cười
của con người du mục trên những thảo nguyên xanh, nơi ngày đêm vang rền tiếng
vó ngựa trên những đồng cỏ bất tận, họ luôn niềm nở đón khách quý bằng thịt cừu,
sữa ngựa, bánh mì... Nhà văn người Đức Rainer Wedler nhận xét: "Thơ của
Hadaa Sendoo cho ta cái nhìn sâu sắc về một khu vực ít được biết đến của địa lý
văn học".
Hadaa Sendoo sinh năm 1961), tại miền Nam Mông
Cổ, Nội Mông ngày nay và lớn lên ở Shiiliigool. Ông là người thành lập Almanac
Thơ thế giới năm 2006, là một trong những nhà thơ Mông Cổ tiêu biểu nhất hiện
nay. Từ năm 1996 đến nay, Hadaa Sendoo đã xuất bản 19 tập thơ tại Mông Cổ và
các nước. Nhà thơ đã đoạt giải thưởng cao nhất của Hội Nhà văn Mông Cổ và nhiều
giải thưởng thơ Châu Á, Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Phi. Đến nay, thơ của Hadaa
Sendoo đã được dịch sang hơn 40 ngôn ngữ. Hadaa Sendoo được Hiệp Hội xuất bản
Los Angeles (Hoa Kỳ) xếp hạng trong cuốn sách ”Những nhà thơ vĩ đại nhất mọi thời
đại và những nhà thơ hay nhất của thế kỷ 20”.
Tháng 2/ 2019, nhà thơ Hadaa Sendoo đã đến Việt
Nam tham dự Liên hoan thơ châu Á-Thái Bình Dương lần thứ III.
(Mai Văn Phấn giới thiệu)
HADAA SENDOO, POET FROM MONGOLIA
Hadaa Sendoo’s poetry (Mongolia) through
Mimmi Dieu Huong Bergström's translation from Swedish gives us Vietnamese
readers an unusual opportunity to admire the beauty of Mongolia's traditions
and culture, though in modern rhythm. The steppe culture has witnessed
thousands year history, still laying solid foundation to build the society of
the future on. Hadaa Sendoo’s poetry is modern, yet its simplicity evokes
intense image and strong emotions. Each poem reminds the readers of the eyes,
the smiles of the nomads on the green steppes echoed by the hooves chattering
on the immense grasslands, who heartedly invite their guests to mutton, horse
milk and bread … Germany's writer Rainer Wedler, exposed: "The poems of
the Mongolian poet Hadaa Sendoo give an insight into a little-known area of
literary geography".
Hadaa Sendoo was born in 1961 in Southern
Mongolia, today’s Inner Mongolia, and grew up in Shiiliigool. He is the founder of World Poetry Almanac
in 2006 and leading figure among Mongolian poets. Since 1996 he has published
19 poetry collections in Mongolia and other countries. He has won the Mongolian
Writers’ Association’s highest prize and numerous poetry awards in Asia,
Europe, North American and Africa. He has been so far translated into more than
40 languages. The Los Angeles Publishing Association in the United States has
included him in the book “The Greatest of All Times and the Best Poets of the
Twentieth Century”.
In February 2019, Hadaa Sendoo came to
Vietnam to participate in Asia's and Pacific Ocean's third Poetry Festival
which organized by Vietnam Writers’ Association.
(Translated from Vietnamese into English
by Mimmi Diệu Hường Bergström)
Hadaa Sendoo (Mongoliet)
Hadaa Sendoos poesi ger, genom Mimmi Dieu
Huong Bergströms översättning från svenska, oss vietnamesiska läsare ett
ovanligt tillfälle att beundra skönheten i Mongoliets traditioner och kultur,
fast i modern rytm. Det rör sig om en stäppkultur som med sin tusenåriga
historia utgör en stadig grund att bygga framtidens samhälle på. Hadaa Sendoos
moderna och enkla poesi har en egendomlig dragningskraft i kopplingen mellan
bilder och känslor. Varenda dikt suggererar hos läsaren fram en bild av
nomadernas blickar och leenden på den gröna stäppen där hovar dag och natt
klapprar på ofantliga gräsmarker, nomader som hjärtligt bjuder sina gäster på
fårkött, hästmjölk och bröd... Den tyske författaren Rainer Wedler kommenterar:
”Hadaa Sendoos poesi ger oss en fördjupad inblick i en region som
litteraturgeografin vet föga om”.
Hadaa Dendoo föddes 1961 i södra Mongoliet,
dagens Inre Mongoliet, och växte upp i Shiiliigool. Det var han som år 2006
skapade Världens poesialmanacka, och han är i dagsläget en av Mongoliets mest
representativa poeter. Sedan 1996 har han gett ut 19 diktsamlingar i Mongoliet
och andra länder. Han har vunnit Mongoliska författarförbundets högsta pris och
många poesipriser i Asien, Europa, Nordamerika och Afrika. Han är hittills
översatt till över 40 språk. Los Angeles förlagsförening i USA har tagit med
honom i boken ”Alla tiders största och nittonhundratalets bästa poeter”.
I februari 2019 kom Hadaa Sendoo till
Vietnam för att delta i Asiens och Stilla havsregionens tredje poesifestival.
(Svensk version: Mimmi Diệu Hường
Bergström)
Bức thư (dựa trên một bài hát dân gian Mông
cổ)
Hỡi em yêu
Cầu xin em tha lỗi cho anh
Tại bởi thư anh không dài nổi
Ngọn lửa chiến tranh cháy rực qua năm tháng
Chôn vùi anh trong lá mục và nhớp nhơ
Không mảnh giấy trong túi,
Không chiếc bút trong tay
Với em, anh cởi tung chiếc sơ mi này
Hỡi em yêu
Cỏ xanh đã biến thành màu vàng
Gió lạnh thổi
Ánh trăng hắt bóng yên ngựa
Đừng buồn khi em đọc lá thư anh
Kết thúc
Máu chảy loang trên ngón tay
Bóng của tương lai
Những con diều hâu sắt nhẫn nhục
Kéo bóng đêm nặng nề
Đường ray sắt bên rộng, bên hẹp
Bóng của chiến tranh lạnh
Tôi căm ghét
Những màu sắc thuộc địa
Tôi chán ngán
Những cái nhìn phân biệt đối xử
Đành ngậm đắng nuốt cay
Ôi bạn tôi
Người xấu hổ khi viết bằng tiếng Mông Cổ?
Trái tim tôi co rúm bao lần
Thảo nguyên đêm
Mặt trăng
Quá đỗi ngọt ngào
Ngủ trong lời ban phúc của mẹ
Cả thảo nguyên mênh mông
Chui vào thùng sữa
Như giấc mơ của cậu bé du mục
Tuyết
Tặng Bengt Berg
Tuyết rơi
Những cánh rừng Thụy điển
Con báo tuyết băng qua thảo nguyên
Tuyết
Tôi mơ thấy mình trong lán đêm
Chúng ta nói về vẻ đẹp của thơ ca
vui vì tránh mùa đông Việt nam
Chính buổi sáng Bengt đánh thức tôi
Tuyết mới lấp tuyết cũ đang rơi
trắng ngần... mừng bạn mới
Ôi, người đàn ông tuyết
đang quay trở lại
Như tuổi thơ
đứng đó giữa đêm xanh
(26 tháng 3, 2019 Ulan Bator)
Brev (efter en mongolsk folksång)
Å min kära
Var snäll och förlåt mig
För att jag inte skrivit ett långt brev
Krigets lågor har brunnit i åratal
Jag har varit täckt av smuts och löv
Inget papper i fickan
Ingen penna i handen
För dig har jag tagit av mig skjortan
Å min kära
Grönt gräs har blivit gult
Det blåser en kylig vind
Månen skiner på hästsadeln
Var inte ledsen när du läser brevet
Jag avslutar det
Med blödande fingrar
Framtidens skuggor
Strävsamma järnörnaar
Drar den tunga natten
Järnvägsräls, den ena bred, den andra smal
Kalla krigets skugga
Gör mig hatisk –
Dessa kolonistfärger
Jag är trött på
diskrimineringens blick
ofta måste jag bita ihop tänderna
Å min vän
Varför skäms du över att skriva på mongolska
Mitt hjärta krympte många gånger
Natt på stäppen
Månen
Somnade in så sött
Med mors välsignelse
Och hela stäppen
Är nerstoppad i mjölkhinken
Som en liten nomadpojkes dröm
Snön
Till Bengt Berg
Snön faller
över Sveriges skogar
Snöleoparden går över steppen
En snöig natt drömde jag att jag var i en fäbod
Vi talade om poesins skönhet
glada över att slippa vintern i Vietnam
Just denna morgon väcker Bengt mig
Ny snö faller på den gamla som föll,
vitare än vitt … glad över nya polare
Åh, snöman, du kommer tillbaka
just som om barndomen
stod i den blå natten
(26 mars, 2019, Ulaanbaatar)
Vẻ đẹp của đất nước Mông Cổ