Hadaa Sendoo (Mông Cổ)

Mimmi Diệu Hường Bergström dịch từ tiếng Thụy Điển

 

 

Từ trái sang: Nhà thơ Hadaa Sendoo (Mông Cổ), nhà thơ Svetlana Savitskaya (Nga), nhà thơ Bakhyt Rustemov (Kazakhstan), nhà thơ Hữu Việt, tại Hạ Long, 2/2019

 

 

 

Thơ của Hadaa Sendoo (Mông Cổ), qua bản dịch từ tiếng Thụy Điển của Mimmi Diệu Hường Bergström, là dịp hiếm hoi cho bạn đọc Việt Nam chiêm ngưỡng vẻ đẹp văn hoá truyền thống của đất nước Mông Cổ trong nhịp điệu hiện đại. Đó là văn hoá thảo nguyên tiếp biến qua hàng nghìn năm lịch sử, đến nay luôn là nền tảng vững chắc để xây dựng xã hội tương lai. Thơ Hadaa Sendoo hiện đại, giản dị mà có sức hút kỳ lạ trong kết nối hình ảnh và cảm xúc. Mỗi bài thơ của ông gợi cho bạn đọc từng ánh mắt, nụ cười của con người du mục trên những thảo nguyên xanh, nơi ngày đêm vang rền tiếng vó ngựa trên những đồng cỏ bất tận, họ luôn niềm nở đón khách quý bằng thịt cừu, sữa ngựa, bánh mì... Nhà văn người Đức Rainer Wedler nhận xét: "Thơ của Hadaa Sendoo cho ta cái nhìn sâu sắc về một khu vực ít được biết đến của địa lý văn học".

Hadaa Sendoo sinh năm 1961), tại miền Nam Mông Cổ, Nội Mông ngày nay và lớn lên ở Shiiliigool. Ông là người thành lập Almanac Thơ thế giới năm 2006, là một trong những nhà thơ Mông Cổ tiêu biểu nhất hiện nay. Từ năm 1996 đến nay, Hadaa Sendoo đã xuất bản 19 tập thơ tại Mông Cổ và các nước. Nhà thơ đã đoạt giải thưởng cao nhất của Hội Nhà văn Mông Cổ và nhiều giải thưởng thơ Châu Á, Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Phi. Đến nay, thơ của Hadaa Sendoo đã được dịch sang hơn 40 ngôn ngữ. Hadaa Sendoo được Hiệp Hội xuất bản Los Angeles (Hoa Kỳ) xếp hạng trong cuốn sách ”Những nhà thơ vĩ đại nhất mọi thời đại và những nhà thơ hay nhất của thế kỷ 20”.

Tháng 2/ 2019, nhà thơ Hadaa Sendoo đã đến Việt Nam tham dự Liên hoan thơ châu Á-Thái Bình Dương lần thứ III.

(Mai Văn Phấn giới thiệu)

 

 

Hadaa Sendoo’s poetry (Mongolia) through Mimmi Dieu Huong Bergström's translation from Swedish gives us Vietnamese readers an unusual opportunity to admire the beauty of Mongolia's traditions and culture, though in modern rhythm. The steppe culture has witnessed thousands year history, still laying solid foundation to build the society of the future on. Hadaa Sendoo’s poetry is modern, yet its simplicity evokes intense image and strong emotions. Each poem reminds the readers of the eyes, the smiles of the nomads on the green steppes echoed by the hooves chattering on the immense grasslands, who heartedly invite their guests to mutton, horse milk and bread … Germany's writer Rainer Wedler, exposed: "The poems of the Mongolian poet Hadaa Sendoo give an insight into a little-known area of literary geography".

Hadaa Sendoo was born in 1961 in Southern Mongolia, today’s Inner Mongolia, and grew up in Shiiliigool. He is the founder of World Poetry Almanac in 2006 and leading figure among Mongolian poets. Since 1996 he has published 19 poetry collections in Mongolia and other countries. He has won the Mongolian Writers’ Association’s highest prize and numerous poetry awards in Asia, Europe, North American and Africa. He has been so far translated into more than 40 languages. The Los Angeles Publishing Association in the United States has included him in the book “The Greatest of All Times and the Best Poets of the Twentieth Century”.

In February 2019, Hadaa Sendoo came to Vietnam to participate in Asia's and Pacific Ocean's third Poetry Festival which organized by Vietnam Writers’ Association.

(Translated from Vietnamese into English by Mimmi Diệu Hường Bergström)

 

Hadaa Sendoo (Mongoliet)

 

Hadaa Sendoos poesi ger, genom Mimmi Dieu Huong Bergströms översättning från svenska, oss vietnamesiska läsare ett ovanligt tillfälle att beundra skönheten i Mongoliets traditioner och kultur, fast i modern rytm. Det rör sig om en stäppkultur som med sin tusenåriga historia utgör en stadig grund att bygga framtidens samhälle på. Hadaa Sendoos moderna och enkla poesi har en egendomlig dragningskraft i kopplingen mellan bilder och känslor. Varenda dikt suggererar hos läsaren fram en bild av nomadernas blickar och leenden på den gröna stäppen där hovar dag och natt klapprar på ofantliga gräsmarker, nomader som hjärtligt bjuder sina gäster på fårkött, hästmjölk och bröd... Den tyske författaren Rainer Wedler kommenterar: ”Hadaa Sendoos poesi ger oss en fördjupad inblick i en region som litteraturgeografin vet föga om”.

Hadaa Dendoo föddes 1961 i södra Mongoliet, dagens Inre Mongoliet, och växte upp i Shiiliigool. Det var han som år 2006 skapade Världens poesialmanacka, och han är i dagsläget en av Mongoliets mest representativa poeter. Sedan 1996 har han gett ut 19 diktsamlingar i Mongoliet och andra länder. Han har vunnit Mongoliska författarförbundets högsta pris och många poesipriser i Asien, Europa, Nordamerika och Afrika. Han är hittills översatt till över 40 språk. Los Angeles förlagsförening i USA har tagit med honom i boken ”Alla tiders största och nittonhundratalets bästa poeter”.

I februari 2019 kom Hadaa Sendoo till Vietnam för att delta i Asiens och Stilla havsregionens tredje poesifestival.

(Svensk version: Mimmi Diệu Hường Bergström)

 

 

 

Bức thư (dựa trên một bài hát dân gian Mông cổ)

 

Hỡi em yêu

Cầu xin em tha lỗi cho anh

Tại bởi thư anh không dài nổi

Ngọn lửa chiến tranh cháy rực qua năm tháng

Chôn vùi anh trong lá mục và nhớp nhơ

Không mảnh giấy trong túi,

Không chiếc bút trong tay

Với em, anh cởi tung chiếc sơ mi này

 

Hỡi em yêu

Cỏ xanh đã biến thành màu vàng

Gió lạnh thổi

Ánh trăng hắt bóng yên ngựa

Đừng buồn khi em đọc lá thư anh

Kết thúc

Máu chảy loang trên ngón tay

 

 

 

Bóng của tương lai

 

Những con diều hâu sắt nhẫn nhục

Kéo bóng đêm nặng nề

Đường ray sắt bên rộng, bên hẹp

 

Bóng của chiến tranh lạnh

Tôi căm ghét

Những màu sắc thuộc địa

 

Tôi chán ngán

Những cái nhìn phân biệt đối xử

Đành ngậm đắng nuốt cay

 

Ôi bạn tôi

Người xấu hổ khi viết bằng tiếng Mông Cổ?

Trái tim tôi co rúm bao lần

 

Thảo nguyên đêm

 

 

 

Mặt trăng

 

Quá đỗi ngọt ngào

Ngủ trong lời ban phúc của mẹ

 

Cả thảo nguyên mênh mông

Chui vào thùng sữa

Như giấc mơ của cậu bé du mục

 

 

 

Tuyết

 

Tặng Bengt Berg

 

Tuyết rơi

Những cánh rừng Thụy điển

Con báo tuyết băng qua thảo nguyên

 

Tuyết

Tôi mơ thấy mình trong lán đêm

Chúng ta nói về vẻ đẹp của thơ ca

vui vì tránh mùa đông Việt nam

 

Chính buổi sáng Bengt đánh thức tôi

Tuyết mới lấp tuyết cũ đang rơi

trắng ngần... mừng bạn mới

 

Ôi, người đàn ông tuyết

đang quay trở lại

Như tuổi thơ

đứng đó giữa đêm xanh

 

(26 tháng 3, 2019 Ulan Bator)

 

 

Brev (efter en mongolsk folksång)

 

Å min kära

Var snäll och förlåt mig

För att jag inte skrivit ett långt brev

Krigets lågor har brunnit i åratal

Jag har varit täckt av smuts och löv

Inget papper i fickan

Ingen penna i handen

För dig har jag tagit av mig skjortan

Å min kära

Grönt gräs har blivit gult

Det blåser en kylig vind

Månen skiner på hästsadeln

Var inte ledsen när du läser brevet

Jag avslutar det

Med blödande fingrar

 

 

 

Framtidens skuggor

 

Strävsamma järnörnaar

Drar den tunga natten

Järnvägsräls, den ena bred, den andra smal

Kalla krigets skugga

Gör mig hatisk –

Dessa kolonistfärger

Jag är trött på

diskrimineringens blick

ofta måste jag bita ihop tänderna

Å min vän

Varför skäms du över att skriva på mongolska

Mitt hjärta krympte många gånger

Natt på stäppen

 

 

 

Månen

 

Somnade in så sött

Med mors välsignelse

Och hela stäppen

Är nerstoppad i mjölkhinken

Som en liten nomadpojkes dröm

 

 

 

Snön

 

     Till Bengt Berg

 

Snön faller

över Sveriges skogar

Snöleoparden går över steppen

En snöig natt drömde jag att jag var i en fäbod

Vi talade om poesins skönhet

glada över att slippa vintern i Vietnam

Just denna morgon väcker Bengt mig

Ny snö faller på den gamla som föll,

vitare än vitt … glad över nya polare

Åh, snöman, du kommer tillbaka

just som om barndomen

stod i den blå natten

(26 mars, 2019, Ulaanbaatar)

 

 

 

Vẻ đẹp của đất nước Mông Cổ