Kabanata VI: ANG MGA PAG-UUSAP (Kapanahunan ng Basura – Epic). Mai Văn Phấn. Isinalin tungo sa Wikang Filipino Ni: Eden Soriano Trinidad. Chương VI: ĐỐI THOẠI - Trường ca “Thời tái chế”. Eden Soriano Trinidad dịch từ tiếng Anh sang tiếng Phi-líp-pin
Mai Văn Phấn
Isinalin tungo sa Wikang Filipino
Ni: Eden Soriano Trinidad – Philipinas
Translated into Filipino language
By Eden Soriano Trinidad – Philippines
Eden Soriano Trinidad dịch từ tiếng Anh sang tiếng Phi-líp-pin
Nhà thơ Eden Soriano Trinidad
Maivanphan.com: Nhà thơ Eden Soriano Trinidad (Phi-líp-pin) vừa gửi tôi 9 Chương trường ca “Thời tái tế” đã được bà dịch từ bản tiếng Anh của Nhat-Lang Le và Susan Blanshard sang tiếng Phi-líp-pin. Xin trân trọng cảm ơn Nhà thơ Eden Soriano Trinidad đã dành thời gian và tâm huyết cho thơ của tôi!
Poet Eden Soriano Trinidad (Philippines) has just sent me 9 Chapters my epic “Era of Junk” which was translated from the English version of Nhat-Lang Le and Susan Blanshard into Filipino language. I would like to give my respectful thanks to Poet Eden Soriano Trinidad for having spent time and devotion on the translation of my poetry!
Kapanahunan ng Basura
(Epic)
Kabanata VI: ANG MGA PAG-UUSAP
Unang Pag-uusap
- Ako ay binura sa huling araw ng taong 1941
- Saan?
- Dito mismo sa punong ito ng suha.
- Sino ang pumatay sa’yo?
- Mga lihim na ahente ng Prances at isang pinuno ng Canton.
- Ano ang dala-dala mo sa sandaling ‘yon?
- Isang watawat.
- Kanino mo sana ibibigay ‘yon?
- Sa mga mahihirap na mamamayan at mga naapi.
- Magiging sagrado ba ito habang iwinawagayway ng hangin?
- Ginagabayan nito ang mga magsasaka, mga trabahador, at mga taong may pinag-aralan.
- Hanggang saan?
- Sa pagkakaroon nga Kasarinlan, Kalayaan, Kaligayahan
- Maari bang ipaliwang mo itong mabuti?
- Hindi na makakaranas ng pagdurusa ang mga tao,hindi na magugutom o maghihirap, hindi na pagbabayarin ng sobrang taas ang buwis, hindi na aalipustain or sasaktan, at hindi na makakaranas ng kawalan ng hustisya. Sila ay magiging masaya at malaya.
- Pinaniniwalaan mo pa ba ang mga iyan?
- Palagi kong pinaniniwalaan.
- Maaari ko bang makita ang paniniwalaang yan?
- Dito ang lupa ay kulay kayumanggi at ang mga damo ay kulay luntian pa rin.
- Hayaan mong hilahin ko ang talim ng dahon palapit sa atin.
- Ang kloropila nito ay palaging nagbababaga. May paraan kayang maipasa ang init nito sa mga paparating?
- Alam na nila yan, dahil sila ay naturuan na mula sa kanilang pagkabata.
Ika-2 Pag-uusap
- Ako, ang pinunong korporal, mula sa ika-25ng Dibisyon ng Infantry,” Tropical Lightning” o Tropikal na Kidlat, Mga Sundalo ng Republika ng Vietnam, nangamatay mula sa mga sugat noong Abril 28, 1975 sa Đồng Dù Base[1].
- Ako, isang “petty officer”, mula C5, 320A, Hukbo ng mga Tao ngVietnam (Vietnamese Peoples’Army), ay nabaril habang nagmamaneho ng tankeng T54 sa aming base.
- Lumapit kang mabuti, habang iniiwan natin ang ating mga sandata sa mga nabubuhay sa mundo.
- Tingnan natin ang mga nabubuhay habang sila ay sama-samang kumakain at nagtatrabaho sa kanilang mga bukirin.
- Nakaligtas sila ng tumawid sa landas ng dugo kasama natin.
- Halos 5 milyong tao mula sa magkabilang panig ang nangamatay, napakaraming nasaktan, napakaraming nagkahiwalay mula nagpasimula ang giyera.
- Kalahati ng kabuuan ng kakahuyan ay nawasak. Libo-libo ang nakontamina ng nakalalasong halamang gamot na “Agent Orange”.
- Nawalan din kami ng hindi matatawarang mga kakayahan.
- O, ano, kinakailangan bang pagdaanan itong landas ng dugo na ito?
- Kaya ito kinakailangan pagdaanan?
- Kinakailangan ba?
- Ganoon?
-…
Ika-3 Pag-uusap
- Noong Pebrero 1979, ako ay isinama sa karamihan dito. Nawalan ako ng malay dito mismo sa tulay ng Bắc Luân[2]
- Nakita naming ang iyong pinuno na inihagis ang iyong katawan sa ilog ng Ka Long[3] upang lumuwag ang daraanan ng mga tropa ng mga Intsik na sumusulong sa teritoryo ng mga Vietnamita.
- Nakita ng aking kaluluwa noon ang aking mga mata nakatingala sa pinuno.
- Pinulot ng mga Militanteng Vietnamita ang iyong katawan sa bukid ng Chắn Coóng Pha[4] at kanilang inilibing.
- Kinamumuhian mo pa rin ba ang Vietnam?
- Bago ako pumarito ako ay sumailalim sa ganyang propaganda.
- Sa pamamagitan ng mga aklat, dukumento , mga sinehan?
- Hindi, sinabi sa amin mismo ng mga pulitikong kumunista mula sa sundalo ng Pagpapalaya ng mga Intsik.(Chinese People Liberation Army). Kaming mga sundalo ay bibihirang magbasa ng aklat.
- Sa anumang panahon,palagiang kinukuha ang aming dugo at buto upang magtayo ng mga lumbak upang mapahinto ang inyong mga tao.
- Naging malinaw ang aking isip pagkamatay ko. Naging klaro sa isip ko pagkamatay ko
- Labis ang iyong naging kasamaan at masamang kaaway sa loob ng apat na libong taon ng ating kasaysayan.
- Ang ating dinastiya ay kumakain ng laman ng tao sa ganoong paraan.
- Oras na naging malakas ka, kadalasan ay naghahasik ka ng kalamidad sa iba.
- Miyembro ka ba ng Kumunista?
- Hind na kailangan itanong. Pinarangalan mo lamang ang makitid na pambansang interes.
-…
Ika-4 na Pag-uusap
- Hindi maaaring walang maging modelo para sa bawat lipunan.
- Ang bawat panahon ay may mga uliran.
- Tayo ay nasa panimulang punto tungo sa papataas na kurbada.
- Walang ibang nagpasimula ng siklo.
- Kailangan ba natin ng bagong kahulugan ng kasarinlan, kalayaan, kaligayahan?
- Ipinaliliwanag ng daloy ng buhay ang lahat-lahat.
- Mai-dedetalyado mo ba ang Kalayaan?
- Palaging pumapailanlang na ang kaligtasan ng tao ay sa pagiging malaya.
- Palaging may malay ang tao tungkol sa pakikipaglaban laban sa pang-aalipin sa iba
- Kung ganon, ang kalayaan ba ang ugat ng kuro-kuro ng karapatang pang-tao at demokrasaya?
- Oo. Nakadepende ba ito sa pagiging bukas na isip ng isang rehimento?
- Hindi. Ito ay paghahanap para sa Kalayaan sa lahat ng nagsisilang s pangangailangan para bunuo ng pamahalaan nakabase sa alituntunin ng batas.
- Kung ganon, ano ang pagsasarili at kaligayahan?
-Yan ang ibinubukas ng Kalayaan. Ito ay kaswal na relasyon.
- Pinakamalaki ba ang kapalit ng kasarinlan?
- Kinakailangan nating isakrispisyo ang ilang henerasyon upang makamtam ito.
- Marahil ito ay nakompromiso noong mga panahong nag-goglobalisasyon.
- Minsan pa kinakailangan mabago ang mga kurukuro na iyan.
- Nakikita mo ba ang iyong sarili na malaya?
- Wala pa rin akong kalayaang maangkin maging ang mga pasakit sa kin.
Ika -5 Pag-uusap
- Ako ay isang patak ng tubig.
- Pinaghahalo tayo sa isa’t-isa upang makagawa ng isang makabuluhang patak ng tubig.
- Hindi. Magkakasundo tayo sa isa’t-isa kahit na hindi laging magkakasama.
- May hangganan ba ang ating mga isip at kaluluwa?
- Ang sibilisadong lipunan ay pangkalahatang pagkakahalo ng mga tao na may magkakakahiwalay na pagkatao at magkakaibang papanaw.
- Yan ba ang pundasyon ng karapatang pang-tao.
- Ang bawat patak ng tubig ay may karapatan isatinig ang kanyang opinyon o kaisipan.
- Kapwa sila magkapantay at malaya.
- Nabubuhay sila dahil sa biyaya ng Diyos.
- Naliliwanagan ako sa mga himala ni Buddha.
- Ang iba ay naglilingkod sa pamamagitan ng masagradong Inang Diyosa.
- Iginagalang ko ang kagustuhan at pinili ng iba.
______________
[1] Đồng Dù Base sa Củ Chi district, may 60km sa may hilagang kanluran ng lunsod ng Ho Chi Minh dating Saigon. Ito ay isang pangunahing kampo ng mga military na may mataas na importansya sa Estados Unidos at sa Republika ongVietnam bago mag 1975.
[2] Isang tulay na tumatawid sa ilog ng Ka Long.
[3] Ang ilog ng Ka Long ay isang likas na hangganan sa pagitan ng Quảng Ninh Vietnam at ng Guangxi China
[4] Chắn Coóng Pha field in Thán Phún hamlet, Hải Sơn commune, Móng Cái city, Quảng Ninh prefect is where the Ka Long river merges with the Beilun river.
ENGLISH VERSION
VIETNAMESE VERSION
Tiểu sử Nhà thơ Eden Soriano Trinidad
Eden Soriano Trinidad: Quỹ Jara Nepal. Phó chủ tịch Quốc tế. Hội viên: Mạng lưới Thơ ca Trung Hoa. Mạng lưới Tác giả Trung Hoa.
Bà yêu thích học hỏi những điều mới lạ, đạt được và hoàn thành ý nguyện bằng những nỗ lực trong cuộc sống, mang lại tác động lớn cho loài người. Đó là cống hiến của bà để thúc đấy hoà bình, hoà hợp, và hoà giải toàn cầu thông qua thơ ca.
Eden sinh ra tại tỉnh Zambales xinh đẹp ở Phi-líp-pin, nơi những trái xoài ngọt nhất có thể được tìm thấy và được ghi danh trong sách kỷ lục Guinness. Bà là giáo viên cống hiến không ngừng trong suốt những năm qua, hiện tại là Giám đốc Trường học ở phái bộ, ngôi trường vùng sâu Trung tâm Giáo dục Tưởng niệm Lucio Abrigo do bà sáng lập từ 1991. Từ tháng 6/1986 tới 12/2003, bà dẫn chương trình tình nguyện radio hàng ngày, lập trình viên và nhà sản xuất chương trình cho đài DWRF 1458 khz của công ty truyền thông Viễn Đông (FEBC) ở Amungan, Iba, Zambales, Phillipines. Chương trình radio của bà tập trung vào các vấn đề gia đình. Tháng 1 năm 2019, bà được phỏng vấn và xuất hiện trên mục Tấm gương Ấn Độ của báo Tác giả ASSAM. Bà là nhà thơ đại diện duy nhất của Phi-líp-pin, và giải thưởng Thành tựu trọn đời đã được trao cho bà tại “Ngày hội Thơ quốc tế” và “Thơ trong dòng chảy Guntur” lần thứ 12 tổ chức ở Guntur Andra Pradesh và Hyderabad, Ấn Độ vào 18 - 23/9/2019. Cuốn sách song ngữ của bà “Thiên đường trỗi dậy” đã được phát hành nhân dịp này, được dịch sang tiếng Telugu và xuất bản bởi Tiến sĩ Lanka Siva Rama Prasad. Bà đã dịch sang tiếng Tây Ban Nha tập thơ trường ca của Tiến sĩ Lanka Siva Rama Prasad, mang tựa đề “Chiếc hộp sơn son” và các bài thơ của các tác giả nước ngoài khác. Bà tuyển dịch sang tiếng Phi-líp-pin tập thơ Thiền mang tên “Tắm nắng” của thiền sư người Nepal Krisha Prasai. Cuốn sách Thiên đường trỗi dậy 2 mang tên “Bản giao hưởng của tâm hồn” bao gồm các bài thơ của bà và những người bạn thơ thân thiết của bà. Bà được Tiến sĩ Waheed Musah thuộc Tổ chức Nghệ thuật Thế giới Thân vương Hafrikan (HPAW) cử làm Đại sứ Nhân quyền 2019. Ngày 29/9/2018, bà là một trong những người phát biểu chủ chốt của Hội nghị Nhân quyền quốc tế diễn ra tại Đại học Ghana, Accra, Ghana ở châu Phi. Eden còn nhận bằng quốc tế danh dự của Viện Hoà bình (WIP) với danh hiệu “Biểu tượng thế giới về hòa bình & Hình mẫu của sự trung thực, PC 2019. Bà là Chủ tịch của tổ chức “Thúc đẩy trẻ em toàn cầu Kiwanis, quận Phillipine Luzon, đơn vị 2B1” tọa lạc ở San Agustin Iba, Zambales với châm ngôn toàn cầu “Phụng sự trẻ em toàn thế giới”. Thứ Bảy hoặc Chủ nhật hàng tuần, các bài thơ của bà được dịch sang tiếng Tây Ban Nha, được đọc và phát thanh bởi nữ nhà thơ, dẫn chương trình truyền thanh Leticia Guzman, Felipe de Jesus A. Hernandez hoặc bởi chính bà qua radio, trong chương trình Radio tầm nhìn phổ thông MexicoVOCES Y PLUMAS DE UNAMOS AL MUNDO CON LA POESIA (Tạm dịch: Tiếng nói và bút lực để gia nhập lực lượng văn chương) cả bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha.
Thơ của bà thường được đăng ở các trang web:
www.poemhunter.com.
https://ourpoetryarchive.blogspot.com/2020/02/eden-soriano.html.
Một số bài thơ của bà được đăng trong các Tuyển tập Quốc tế và các Tạp chí online như:
Tạp chí Quốc tế về Hoà giải Hoà bình Thế giới 2020, Mỹ.
Sách Chuyên môn Người gìn giữ Hoà bình Thế giới – India tháng 1/2020.
Sách Tuyển tập Hoà bình Thế giới – Mexico.
Sách Tuyển tập Guntar lần thứ 12 - Ấn Độ.
Tạp chí FM 30 mùa Đông 2019/2020 bởi Rosebooks ở Mỹ.
Lưu trữ Thơ ca của chúng ta tháng 2/2020, Tạp chí Online V-5N-11 (OPA).
Tạp chí Azahar Revista – Tạp chí online Enero 2020.
Sách Lăng kính Thơ ca Amaravati, 2019, Hyderabad, Ấn Độ.
Sách Tuyển tập Tinh hoa Atunis 2019.
Tuyển tập Những sự thật khác nhau trong đề phòng chứng tự kỷ 2019.
Câu lạc bộ Văn học Microlelato – Tuyển tập sách “Những vần thơ từ Pilcomayo”, “Những nhà vua của La Tertulla”, Bolivia 2019.
Vào số tháng 6 và tháng 8, Trung tâm giáo dục đăng bài thơ có tựa đề “May Isang Guro” (Ngày xưa có một nhà giáo) ở Tập san Deped Zambales, Phillipines. Vào ngày 29/9/2018, bà được nhận huân chương Giải thưởng Nhà thơ thế giới PENTASI B, được trao bởi nhà sáng lập Pentasi B và Cha đẻ Thơ ca Trực quan, Tiến sĩ Penpen Bugtong Takipsilim tại Hội nghị Nhân quyền Thế giới tại Đại học Ghana, Accra, Ghana, châu Phi. Ngày 31/7/2018, bà được nhận huân chương và bản khắc công nhận Nhà thơ được đề cao của Thế giới 2018, được trao bởi Tiến sĩ Penpen Bugtong Takipsilim - Nhà sáng lập Pentasi B và Cha đẻ Thơ ca trực quan.
Biography of Eden Soriano Trinidad
Eden Soriano Trinidad: Jara Foundation Nepal. International Vice-President. Member: China Poetry Network. China Writer network.
She loves learning new things, achieving and accomplishing great endeavors in life that will bring great impact to humanity as a whole. It is her advocacy to promote peace, harmony, and global healing through poetry.
Eden was born in the beautiful province of Zambales, the Philippines where the sweetest mangoes can be found and that is recorded in the World Guinness book of records. She has been a Professional License, an overly dedicated Teacher for many years, and currently the School Director of an outreach and mission school Lucio Abrigo Memorial Learning Center, Inc. which she pioneered and helped established since 1991. From June 1986 to December 2003, she served as Radio Licensed volunteer daily radio host, programmer, program producer over radio DWRF 1458 khz of Far East Broadcasting Company (FEBC) in Amungan, Iba, Zambales, Philippines. Her radio program focused on family matters. On November 1, 2019 she has been interviewed and featured in ASSAM Writer's Mirror India. She is the only Filipino Poet Representative and A Lifetime Achievement Award has been bestowed upon her on the 12th Guntur International Poetry Festival and Poetry on Wheels held in Guntur Andra Pradesh and Hyderabad, India September 18-23, 2019. Her Eden Blooms, a bilingual book has been released on this occasion, translated and published by Dr. Lanka Siva Rama Prasad. She translated in the Filipino Language an epic poetry book of Dr. Lanka Siva Rama Prasad, titled The Casket of Vermillion”, and poems of other foreign poets. She was also chosen to translate in Filipino Language the Zen poetry book titled Sun Shower by Zen master Krisha Prasai of Nepal. Her Eden Blooms 2 titled” Symphony of Souls” is composed of her poems and her very closed poet friends compositions. She is an appointed AMBASSADOR of HUMANITY 2019 by the Hafrikan Prince Art World (HPAW) Dr. Waheed Musah. On September 29, 2018, she was one of the top speaker for the International Humanitarian Conference held in the University of Ghana, Accra, Ghana Africa. An International Honorary Awardee of World Institute of Peace (WIP) as WORLD ICON OF PEACE & PROTOTYPE OF CANDOR, PC 2019. She is the PRESIDENT of “KIWANIS GLOBAL CHILDREN EMPOWERMENT”, PHILIPPINE LUZON DISTRICT, DIVISION 2B1” located in San Agustin Iba, Zambales with International Motto “Serving the children of the World”. Every Saturday or Sunday her poems are being translated in Spanish, recited and aired by poetess radio hosts Leticia Guzman, Felipe de Jesus A. Hernandez or by herself over Internet Radio in Mexico Vision Universal Radio program VOCES Y PLUMAS DE UNAMOS AL MUNDO CON LA POESIA both in English and Spanish Languages. She also gives beautiful rendition of her poems and of other poets. Her poems can also be read at:
www.poemhunter.com.
https://ourpoetryarchive.blogspot.com/2020/02/eden-soriano.html.
Several of her poems have been featured in International Book Anthologies and Online magazines such as the:
World Healing World Peace 2020, USA,
World Peacemakers Focus International Book-India January 2020,
World Peace Anthology Book -Mexico,
12th Guntur Anthology Book 2019- India,
FM 30 Winter magazine 2019/2020 by Rosebooks in USA,
Our Poetry Archive February, 2020 Online Magazine V-5N-11(OPA),
Azahar Revista Poetica- Online Magazine Enero 2020,
Amaravati Poetic Prism Book, 2019 Hyderabad India,
Atunis Galaxy Anthology Book ,2019,
Different Truths Anthology on Autism Awareness Book 2019,
Microrelato Club Literario” Versos desde el Pilcomayo” Los Reyes De La Tertulla”anthology book, Bolivia 2019”.
On June - August 2018 issue - Department of Education featured her poem titled “May Isang Guro” (Once There Was a Teacher) in DEPED ZAMBALES JOURNAL, Philippines. On September 29, 2018 - bestowed upon her a Medallion as PENTASI B World Poet Laureate 2018 by the Founder of Pentasi B and Father of Visual Poetry Doc Penpen Bugtong Takipsilim at the International Humanitarian Conference in the University of Ghana, Accra, Ghana, Africa. On July 31, 2018 - bestowed upon her a Medallion and Plaque of Recognition as PENTASI B World Featured Poet 2018 by the founder of Pentasi B and father of Visual Poetry Doc Penpen Bugtong Takipsilim.
Ang Talambuhay Ni Mai Văn Phấn
Ang makatang si Mai Văn Phấn ay isang Vietnamita na ipinanganak taong 1955 sa Ninh Binh, Red Delta sa may Hilagang Vietnam. Kasalukuyan siyang namumuhay ngayon, nakatira at lumilikha ng kanyang mga tula sa lunsod ng Hải Phòng. Siya ay nagkamit ng hindi mabilang na mga parangal mula sa kanyang bansang Vietnam at mga Pandaigdigang Panitikan, kagaya ng Samahan ng mga Vietnamitang Manunulat sa taong 2010, ang Premyo ng Panitikang Cikada sa bansang Sweden noong taong 2017, at ang parangal mula sa Akademya ng Agham at Sining ng Serbiya taong 2019. Nakapaglathala din siya ng may labing -anim (16) na aklat ng mga Tula at isang aklat na pinamagatang Mga Kritikal na Sanaysay “Critiques” – Essays” sa bansang Vietnam. May labing -walong (18) aklat ng mga tula na kanyang isinulat ang nailathala sa iba’t-ibang bansa at sa Network ng pamamahagi ng mga aklat ng Amazon. Ang mga obra o likhang tula ng makatang si Mai Văn Phấn ay isinalin rin sa may tatlumpong (30) Wika ng iba’t ibang bansa sa buong mundo.
Nhà thơ Eden Soriano Trinidad