Thiết kế bìa sách: Họa sỹ Lê Đức Lợi

NHÀ XUẤT BẢN HỘI NHÀ VĂN, 2015

 

 

Đêm đầu năm

 

Nghe tiếng sóng

Cầm ngọn nến

Soi về phía biển

 

 

 

 

Mưa bụi

 

Bẻ củi khô

Bàn tay

Ấm

 

 

 

 

Lập xuân

 

Tát nước

Từng gàu

Ruộng cạn

 

 

 

 

Chọn chiếc đôn

 

Kê chậu đỗ quyên

Chính giữa

Mùa xuân

 

 

 

 

Đón giao thừa

 

Người người chúc tụng

Biển ngoài kia

Chưa biết

 

 

 

 

Sáng mồng một

 

Nhặt được chiếc tất trẻ con

Mềm

Như trái chín

 

 

 

 

Ngày đầu năm

 

Trên đường

Ngắt cọng cỏ khô

Chạm phải đuôi năm cũ

 

 

 

 

Xuân tràn

 

Nghỉ tay

Hứng xô nước đầy

Chưa biết sẽ làm gì

 

 

 

 

Chân bấm đất

 

Không ngước lên

Vẫn biết

Lá mầm vừa trổ

 

 

 

 

Thảnh thơi

 

Chén trà

Đủ hương vị

Tết

 

 

 

 

Khát vọng đầu năm

 

Thèm

Tiếng chim

Từ bầu trời

 

 

 

 

Chồi non

 

Nghẹn thở

Nằm

Dưới mùa xuân

 

 

 

 

Lộc

 

Nghé tơ

Mê mải cỏ non

Mẹ nó đi xa dần

 

 

 

 

Giữa xuân

 

Gió mạnh

Dán cánh hoa đào

Vào mặt đất

 

 

 

 

Vẫn còn tết

 

Ăn miếng mứt cuối

Lên dây cót đồng hồ

Hoa lay-ơn nở rộ

 

 

 

 

Nắng xuân

 

Thả bầu vú

Đọt mầm

Nhú

 

 

 

 

Thoáng

 

Nghé con đi qua

Vạt cỏ non biến mất

Chú bé làm đổ mật ong

 

 

 

 

Cuối tháng giêng

 

Chưa thấy mưa xuân

Từng cánh hoa đào

Rơi chậm

 

 

 

 

Mưa xuân tới

 

Hơi ẩm

Lạnh

Tôi vừa tắm xong

 

 

 

 

Mải nhìn mưa phùn

 

Cúi xuống

Con ốc sên và tôi

Chạm vạch xuất phát

 

 

 

 

Gieo giống

 

Vào bùn ngấu

Mới đi được mươi bước

Cánh đồng đã mọc đầy sương mù

 

 

 

 

Mùa

 

Gieo xong luống đậu

Tiếng chim nhắc

Bầu trời trên đầu

 

 

 

 

Sương mù

 

Giăng

Gỗ mục

Đơm hoa

 

 

 

 

Sáng xuân

 

Búp non

Nghe lũ trẻ

Rủ nhau đi bắt sâu

 

 

 

 

Giương cung

 

Cả mùa xuân

Kéo

Phía sau

 

 

 

 

Xuân còn trong đất

 

Hoa đào

Rơi

Lên hoa mai hoa mận

 

 

 

 

Cây tầm xuân

 

Nở trước

Cho cây bên cạnh

Đơm hoa

 

 

 

 

Hoa mận trắng

 

Trời tối

Ghé sát hoa

Đọc nốt trang sách

 

 

 

 

Bông chen bông

 

Chi chít

Có người nói

Hoa mai giả

 

 

 

 

Một mình pha trà

 

Chờ nước sôi

Ngồi đếm

Hoa hải đường

 

 

 

 

Hoa đào

 

Rụng bớt

Sang

Gốc cây bên cạnh

 

 

 

 

Cuối tháng ba

 

Hoa gạo đỏ rực

Không biết

Đến đó bao nhiêu bước

 

 

 

 

Chim sẻ

 

Mùa xuân

Tắm

Cả nơi không có nước

 

 

 

 

Ánh sáng

 

Đang nắm chặt

Tôi

Và cây nảy lộc

 

 

 

 

Dừng chân bên đường

 

Lộc nhú khắp nơi

Ăn quả trứng

Béo ngậy

 

 

 

 

Trong vườn

 

Hái

Chín bông hoa

Quên không đếm bông vừa cầm

 

 

 

 

Nơi hoa rụng

 

Ghé sát mặt đất

Ngước lên

Bông hoa từng ở đó

 

 

 

 

Hoa rụng xuống giếng

 

Buông gàu

Múc gần cạn nước

Mới chạm bông hoa

 

 

 

 

Cụ già

 

Răng rụng hết

Cười bên gốc hoa

Lác đác vài bông

 

 

 

 

Cùng hướng về mặt trời

 

Con sâu

Chiếc lá non

Gần nhau

 

 

 

 

Dông tố

 

Đọt mầm vươn thẳng

Đối diện

Ngọn núi lớn

 

 

 

 

Đất ghì

 

Rễ cây

Lá ngậm trời

Dòng nhựa cuộn sôi

 

 

 

 

Mưa lác đác

 

Thấm núi

Hang sâu

Tí tách

 

 

 

 

Tổ chim trên cao

 

Chim non vừa nở

Tôi bỏ mũ

Chưa biết đặt đâu

 

 

 

 

Cỏ non

 

Dính sương

Đợi mây trôi

Tĩnh tâm

 

 

 

 

Hạt đậu giống

 

Trong lọ thủy tinh

Mở cửa sổ

Ngôi sao mọc sớm

 

 

 

 

Hạt giống của em

 

Anh gieo

Buông tay

Mầm đã nẩy

 

 

 

 

Mưa

 

Chia đều từng hạt

Con ngựa

Và tôi

 

 

 

 

Con nghé tơ

 

Bú no

Nhìn lá non

Nhìn mẹ

 

 

 

 

Nhờ trận mưa

 

Hạt mầm

Tôi

Chung giấc mơ tách vỏ

 

 

 

 

Chim non

 

Ngóng mẹ

Lá cây quanh tổ

Gọi hộ

 

 

 

 

Mưa lất phất

 

Cụ già

Che ô

Chậm chạp qua sân

 

 

 

 

Mưa dầm

 

Từng hạt

Vại nước chưa đầy

Tôi pha café

 

 

 

 

Cây mới trồng

 

Được tưới

Đẫm

Hy vọng

 

 

 

 

Vệt nắng

 

Lòng tay

Vàng

Óng

 

 

 

 

Gió nồm

 

Ôm

Ve vuốt

Từng cọng cỏ

 

 

 

 

Tiếng côn trùng đêm

 

Mầm cỏ

Chồi

Mặt đất

 

 

 

 

Sương trên cây

 

Rơi

Tẩy trùng

Vũng bẩn

 

 

 

 

Nghé con

 

Dũi mõm

Biết ơn

Mặt đất

 

 

 

 

Đóng cọc

 

Hoàng hôn

Đỡ cây thường xuân

Đẫm sương

 

 

 

 

Bóng đêm

 

Phủ ngập

Quên

Kẽ hở lá mầm

 

 

 

 

Hạt giống

 

Biết mình

Nảy

Nơi đất rộng

 

 

 

 

Gieo mầm xong

 

Mưa

Tôi lớn nhanh

Trong bóng tối

 

 

 

 

Con sông về chiều

 

Lóa sáng

Không thấy đồi hoa mận

Trên bờ

 

 

 

 

Mưa đầu mùa

 

Nước ngập vườn

Bông hoa đào trôi

Như chạy

 

 

 

 

Mưa xuân

 

Bình gốm

Trong tranh

Sũng nước

 

 

 

 

Cuối xuân

 

Ẩm

Rũ chiếc gối

Mùa qua

 

 

 

 

Đêm giao mùa

 

Gần sáng

Ngủ say không biết

Nằm cạnh mùa hè

 

 

 

 

Đích

 

Chiếc lá mùa xuân

Rơi

Trúng mùa hè

 

 

 

 

Xuân đi

 

Tôi đuổi không kịp

Chỉ chạm

Làn khói mỏng

 

 

 

 

Thanh tẩy

 

Mưa

Đầu mùa

Đi rửa mặt

 

 

 

 

Gần đài phun nước

 

Đôi bồ câu

Nhìn nhau

Rất lâu

 

 

 

 

Tra hạt đậu

 

Từng luống

Vừa xong

Chi chít sao trời

 

 

 

 

Khúc cảm

 

Cánh đồng rộng

Hạt sương

Trong hơn

 

 

 

 

Giàn hoa cát đằng

 

Rủ

Tôi kiễng chân

Xem còn bông nào

 

 

 

 

Ra vườn

 

Nhổ cỏ

Bình minh đến

Sớm hơn

 

 

 

 

Cốc nước táo

 

Uống xong

Nhìn lên đồi

Cây táo bắt đầu ra nụ

 

 

 

 

Hớp ngụm trà

 

Chưa nuốt

Mải nhìn cành ổi

Tụ quả

 

 

 

 

Chưa quen

 

Nắng mới

Khắp vườn

Đứng dậy khép bớt cửa

 

 

 

 

Đêm mưa

 

Nắng sớm nay

Cũng ướt

Chưa muốn cây khô

 

 

 

 

Mùa vải

 

Cây trĩu quả

Vừa đi vừa đếm

Bước chân

 

 

 

 

Tạnh mưa

 

Hoa hoàng lạc thảo

Quanh Tháp Bà Ponagar

Chưa mở được mắt

 

 

 

 

Vẽ cái lạnh

 

Nước mưa

Tràn qua tổ ong

Loang bức tường gạch

 

 

 

 

Cây và bóng cây

 

Vùi nhau

Xuống

Đất

 

 

 

 

Nắng mới

 

Con bồ câu

Bay dẫn đường

Đám mây lớn

 

 

 

 

Giẫm lên vạt nắng

 

Giữ chặt

Cho tới khi

Nó không còn cử động

 

 

 

 

Nắng lên

 

Con chuồn chuồn bay đi

Bông hoa bìm bìm

Vẫy mãi

 

 

 

 

Hoa nhãn

 

Níu chân ong

Phấn rơi

Xuống đất

 

 

 

 

Con vành khuyên

 

Đậu xuống

Nắng

Vườn đầy gai

 

 

 

 

Chờ tôi ra khỏi vườn

 

Bông hoa lan

Tỏa hương

Cho bụi chua me

 

 

 

 

Quả dưa lê

 

Rửa xong

Nước tụ

Giọt lớn

 

 

 

 

Miếng dưa hấu

 

Mọng nước

Phân vân

Cắn từ trong hay ngoài

 

 

 

 

Ăn trái đào

 

Từng miếng

Nắng

Hắt lên trần đỏ rực

 

 

 

 

Ngủ gà ngủ gật

 

Nắng

Vào tận nơi

Bảo mình đi chỗ khác

 

 

 

 

Trăng

 

Tỏa sáng

Cây lá

Cả con sâu

 

 

 

 

Nhìn trăng lên

 

Cây láng ướt

Tìm cốc nước ấm

Uống cạn

 

 

 

 

Đến giữa cầu

 

Đợi

Thêm tiếng sấm

Sông chảy xiết

 

 

 

 

Rạng sáng

 

Giọt sương

Rơi

Từ đêm sang ngày

 

 

 

 

Con chim bói cá

 

Nhìn mặt ao

Nắng

Ùa vào giữa

 

 

 

 

Gặp mưa

 

Dưới mái hiên

Tôi mời người bán muối

Chén trà đặc

 

 

 

 

Gió

 

Mạnh hơn

Con bướm

Không bay

 

 

 

 

Chạy xe qua bóng cây

 

Mặt trời

Loang loáng cửa kính

Tựa ánh đèn

 

 

 

 

Nắng chiều

 

Qua song cửa

Chia từng ô không đều

Trên nền nhà

 

 

 

 

Đã sang vụ mùa

 

Trên bờ ruộng

Vẫn khẩu hiệu

Quyết tâm thu hoạch vụ chiêm xuân

 

 

 

 

Người cắt cỏ

 

Gặp cơn mưa

Gánh

Cỏ ướt vào nhà

 

 

 

 

Hàng rào thưa

 

Trăng

Tràn khắp ngõ

Vào lối nào cũng được

 

 

 

 

Giữa hạ

 

Con ếch

Ngồi đó rất lâu

Đất mát dưới chân nó

 

 

 

 

Ánh chớp

 

Trong đêm

Thấy chân ngựa

Dính bùn

 

 

 

 

Trời đổ mưa

 

Tôi pha café

Từng giọt nâu sẫm

Rơi chậm

 

 

 

 

Cơn dông

 

Đóng chặt cửa

Xếp lại giá sách

Cuốn nọ chồng cuốn kia

 

 

 

 

Sắp mưa

 

Hơi nước

Theo cánh chim

Bay về

 

 

 

 

Mỗi lần gió thốc

 

Tán lá xổ tung

Sạch sẽ

Thảnh thơi

 

 

 

 

Hạt mưa đầu tiên

 

Bông hồng bạch

Rùng mình

Bật tung dây xích

 

 

 

 

Trời mưa

 

Quả chuông không ướt

Nó muốn ngân

Muốn ngân

 

 

 

 

Mưa mù mịt

 

Cây rũ

Tiếng chim xa

Tôi mở cửa sổ

 

 

 

 

Mưa to

 

Chia đều mát mẻ

Cho mặt hồ

Đám cháy rừng

 

 

 

 

Trong cơn mưa

 

Nhành địa lan

Thò tay

Qua hàng rào

 

 

 

 

Bữa tiệc mưa

 

Nước

Ngập chân cỏ

Rút nhanh

 

 

 

 

Cây sau mưa

 

Như con chó nhỏ

Tắm xong

Đứng giũ nước

 

 

 

 

Mưa tạnh dần

 

Tôi viết

Cơn lũ trăng

Gốc cây tối sẫm

 

 

 

 

Nghi lễ

 

Mưa

Rửa sạch đống củi

Nắng lên

 

 

 

 

Lòng thiền

 

Bông sen

Vắng người

Nở

 

 

 

 

Đường vào chùa

 

Hạt sương trong suốt

Treo trên đầu

Ai biết

 

 

 

 

Cánh sen rụng

 

Gió đến

Xoay tròn trên nước

Không nuối tiếc

 

 

 

 

Nắng lên cao

 

Cổng chùa chưa mở

Chú tiểu dừng quét sân

Nhòm qua cửa tò vò

 

 

 

 

Hái sen

 

Gặp bông

Nở trên tay

Về vội

 

 

 

 

Tiếng cuốc kêu

 

Chốc

Vài ba tiếng

Qua khe cửa

 

 

 

 

Ngày hè

 

Thiếu phụ mở vòi nước

Chưa kịp rửa tay

Vạt áo đã ướt

 

 

 

 

Trời nắng nhìn ra vườn

 

Bướm vàng bay

Hoa vàng

Che kín đất

 

 

 

 

Ngồi trên đụn cát

 

Nhớ em

Anh

Lún dần

 

 

 

 

Con bướm mỏi

 

Đậu

Gió vẫn thổi

Đôi cánh rung rung

 

 

 

 

Cùng trong tiếng mưa

 

Viết bức thư

Về

Thăm mẹ

 

 

 

 

Không mưa

 

Nghe tiếng sấm

Bông sen

Rụng gần một nửa

 

 

 

 

Cành hoa phượng vỹ

 

Trĩu xuống

Gió cuốn mặt đất

Lên trời

 

 

 

 

Ngắm mưa

 

Nhìn dòng nước

Quấn quýt

Gốc cây

 

 

 

 

Thay mùa

 

Sét đánh

Đúng chỗ con cò trắng

Vừa bay

 

 

 

 

Mưa rào

 

Trú dưới gầm cầu

Mới biết

Viên cuội đang nghĩ gì

 

 

 

 

Mặt trăng sau mưa

 

Được rửa sạch

Gác lên

Tán lá còn ướt

 

 

 

 

Ngày nóng nực

 

Con nhái nhảy xuống nước

Em bổ quả dưa

Trong bóng râm

 

 

 

 

Trên đỉnh đồi

 

Gặp mưa

Thương những con chim

Chưa có lông vũ

 

 

 

 

Mưa rào trên phố

 

Người đi

Thì thầm

Dưới mỗi tán ô

 

 

 

 

Hình như

 

Đồng hồ

Treo cạnh điều hòa nhiệt độ

Kim giây chạy nhanh hơn

 

 

 

 

Bay cao thì nắng

 

Đứng trên ban-công

Ngắm con chuồn chuồn

Bay một mình

 

 

 

 

Bãi cát trắng

 

Giang rộng chân tay

Hết

Buổi chiều

 

 

 

 

Cầu vồng

 

Bắc song song

Con đường

Tôi về nhà

 

 

 

 

Tán lá

 

Đung đưa

Che tôi

Lúc cho tổ kiến

 

 

 

 

Hoa sen rụng

 

Trông xa

Cánh sen

Phủ kín gốc

 

 

 

 

Tiếng trưa

 

Trời xanh

Rơi

Đáy giếng

 

 

 

 

Đồng chiêm

 

Con vạc nhìn

Ngôi mộ

Dầm chân trong nước

 

 

 

 

Bên đường cao tốc

 

Lá sen

Ôm nụ sen

Hé nở

 

 

 

 

Trong cơn bão

 

Mộ sát mộ

Gồng lên

Che cho nhau

 

 

 

 

Đơn giản

 

Sau tiếng sét

Tôi ra vườn

Hạt đậu vừa nẩy

 

 

 

 

Hoa lộc vừng đã tàn

 

Vài cánh

Cố ý

Vương vào lưỡi chổi

 

 

 

 

Gặt xong

 

Vịt trắng đồng

Không chạm đổ

Đụn rạ mới dựng

 

 

 

 

Mưa nặng hạt

 

Rửa sạch mặt lá

Con sâu

Bám chặt mặt kia

 

 

 

 

Những con ve

 

Râm ran

Như kêu cả

Năm sau

 

 

 

 

Trời rộng

 

Con chuồn chuồn

Lảo đảo

Bay một mình

 

 

 

 

Trời đang mưa

 

Con diệc ngoài bãi

Nghển cổ

Tìm mặt trời

 

 

 

 

Giữa đồng

 

Gió mách

Đám mây đen

Đỉnh đầu

 

 

 

 

Mong mưa

 

Sấm râm ran

Còn sớm

Đã buồn ngủ

 

 

 

 

Mùa nhãn chín

 

Người chưa hái

Lũ dơi

Không dám ăn

 

 

 

 

Nghe tin bão

 

Giữa đường

Người lạ chào nhau

Rất thân

 

 

 

 

Dòng suối trong

 

Chảy qua viên cuội

Tôi xếp từng múi mít

Lên đĩa

 

 

 

 

Đợi

 

Trái ương

Úp mặt vào đêm

Mới chín

 

 

 

 

Quả bàng chín trong đêm

 

Hạt bùi

Ánh đèn ngủ

Bao bọc lấy anh

 

 

 

 

Mặt trời lên nhanh

 

Con sâu

Thản nhiên

Bò xuống

 

 

 

 

Theo bão mà đi

 

Gió giật mạnh

Sóng biển dâng cao

Tâm yên tĩnh

 

 

 

 

Con bướm trắng

 

Đậu xuống khóm lau

Tôi tìm

Không thấy

 

 

 

 

Mắc võng trong vườn

 

Ngả lưng

Chạm tiếng chim

Vội co chân lại

 

 

 

 

Gió mạnh

 

Vòm cây lắc lư

Chuông gió ở gần

Rối rít

 

 

 

 

Trước hiên nhà

 

Chùm hoa cát đằng

Tôi đi vắng

Vẫn đung đưa

 

 

 

 

Váy

 

Em khép chân

Chiều

Vô tận

 

 

 

 

Ngạc nhiên

 

Đàn chim

Rủ nhau

Bay về cơn dông

 

 

 

 

Vòm lá ken dày

 

Để lại

Lỗ thủng

Hứng nắng

 

 

 

 

Cuối hè

 

Lũ ve

An táng nhau

Trong bóng cây

 

 

 

 

Con diệc trong mưa

 

Rùng mình

Ngỡ đang cõng cả đàn

Trên lưng

 

 

 

 

Con chim dẽ giun

 

Vừa bay khỏi

Cơn mưa ập đến

Tắm mát nơi nó đậu

 

 

 

 

Bão tan

 

Ngôi sao mọc sớm

Tôi nhặt

Quả bưởi non

 

 

 

 

Trăng trong vườn

 

Chỗ sáng chỗ tối

Khoảng sáng đọng trong ngực

Soi ngày hôm sau

 

 

 

 

Măng non ngu ngơ

 

Nhoi lên

Mặt đất

Ngày dông bão

 

 

 

 

Tiếng sấm cô đơn

 

Con nhện nước

Đứng

Yên

 

 

 

 

Lời mẹ ru

 

Dịu êm

Nhắc

Bão dông

 

 

 

 

Vào bóng mát

 

Tìm

Mặt trời

Trên tán cây

 

 

 

 

Chuồn chuồn ớt

 

Thản nhiên đậu

Bờ ao

Vắng

 

 

 

 

Ngôi sao đã tắt

 

Hoa lộc vừng

Rụng

Kín sân

 

 

 

 

Con chim non

 

Cất tiếng

Hạt sương

Trong

 

 

 

 

Trời trong xanh

 

Đám mây

Mở

Thế giới khác

 

 

 

 

Uống nước

 

Chén nghiêng

Trăng

Soi đáy

 

 

 

 

Hứng nước

 

Mưa

Đầy xô

Lặng nhìn nước tràn

 

 

 

 

Hạt sương

 

Lơ lửng

Tiếng chuông

Rơi

 

 

 

 

Chim sáo đá

 

Nhặt

Hạt nắng

Gieo vào bóng râm

 

 

 

 

Mưa vẫn rơi

 

Nước

Múc

Từng gàu

 

 

 

 

Đám bèo lục bình

 

Mắc chân cầu

Dòng sông trôi qua

Rửa chân

 

 

 

 

Lũ ngập chân đê

 

Trăng sáng

Khắp nơi

Níu giữ mặt nước

 

 

 

 

Nước lũ

 

Ngập đến đâu

Bình minh

Dâng đến đó

 

 

 

 

Trong vòm cây cao

 

Con chim

Hót một mình

Trong vắt

 

 

 

 

Thấy trăng

 

Ôm bóng cây

Rũ xuống

Chợt buồn ngủ

 

 

 

 

Quả thị

 

Chín

Gió cuốn

Hít hà

 

 

 

 

Tin bão đến

 

Lũ chim

Ngơ ngác

Tôi đi

 

 

 

 

Đồng nhất

 

Chim ri kêu

Rung hạt sương

Tiếng sấm

 

 

 

 

Vườn mẹ

 

Chim chóc

Làm tổ

Sát mặt đất

 

 

 

 

Gặp

 

Mưa bất chợt

Tắm cho cây

Rồi đi

 

 

 

 

Hương ngọc lan

 

Len qua

Bụi gai

Càng thơm

 

 

 

 

Rắc thêm hạt vừng

 

Bánh

Vào lò

Trời đầy sao

 

 

 

 

Tiếng sét

 

Chưa chạm hạt sương

Đã thấu

Tâm can con người

 

 

 

 

Cây đại thụ

 

Sum suê

Dưới gốc

Hoa cỏ nép vào nhau

 

 

 

 

Chắp tay

 

Mới nghe rõ

Mưa

Rơi trên lá chuối

 

 

 

 

Mây đen

 

Rơi

Từng hạt

Trong veo

 

 

 

 

Trong phòng tranh

 

Nghe tiếng sấm

Tranh rung

Bức này sang bức khác

 

 

 

 

Xác con ve

 

Rơi

Mùa hè

Thụ phấn vào thu

 

 

 

 

Sang thu

 

Gió len vào cây

Thay áo mới

Rồi bay

 

 

 

 

Sáng lập thu

 

Gió thổi cửa sau

Tôi thong thả

Cửa trước

 

 

 

 

Gió đầu mùa

 

Lọt qua kẽ lá

Thân thể tôi

Nóng rồi lạnh

 

 

 

 

Ban ơn

 

Sấp mình dưới gốc

Lá rụng

Trên lưng

 

 

 

 

Gió đến

 

Đẩy bông cúc

Nghiêng

Về cỏ dại

 

 

 

 

Tắm xong

 

Trời chuyển mùa

Cây mộc lan

Già đi

 

 

 

 

Dọn đường

 

Quét sạch

Đất

Lá rụng

 

 

 

 

Chim chích bông

 

Kêu chíp chiu

Bay

Tôi chưa kịp hiểu

 

 

 

 

Phố nhỏ

 

Cơn gió quẩn

Thổi qua

Lại

 

 

 

 

Trăng vàng

 

Khắp nơi

Tôi

Về nhà

 

 

 

 

Hoàng hôn

 

Trên lưng

Gà mẹ

Ấp trứng

 

 

 

 

Quả chín trong vườn

 

Không hái

Con chào mào

Vừa rỉa vừa hót

 

 

 

 

Vòm cây đan vào nhau

 

Dựng thánh đường

Lá rụng

Vào địa ngục

 

 

 

 

Tưới cây

 

Miệng thì thầm

Nước

Mùa thu

 

 

 

 

Ngày mùa

 

Gánh lúa

Trĩu hạt

Không dám đi nhanh

 

 

 

 

Cây cau trước nhà

 

Đóng cọc

Vùi ánh trăng

Xuống vườn

 

 

 

 

Mùa hái quả

 

Chùm quả đầu tiên đã chín

Người phụ nữ

Vòng tay búi tóc

 

 

 

 

Mùa gặt

 

Cắt lúa đến đâu

Gió thổi vào chân

Đến đó

 

 

 

 

Ngắt trái bưởi

 

Lá

Trên cây

Quay lại nhìn

 

 

 

 

Chim tu hú

 

Nhắc

Ngắt bông tuyết sơn phi hồng

Thả vào bát nước

 

 

 

 

Làm thơ dưới trăng

 

Viết xong

Nhìn không rõ chữ

Nảy bài thơ mới

 

 

 

 

Ngồi giữa lá sen

 

Con nhái bén

Thè lưỡi

Liếm trăng

 

 

 

 

Con nhện nước

 

Xoay dọc xoay ngang

Trên lá sen

Cuối cùng cũng ngủ

 

 

 

 

Thấy trái chín cây

 

Thả chân xuống

Nước chảy

Chẳng nghĩ ngợi gì

 

 

 

 

Bông cúc trắng

 

Hoàng hôn

Chầm chậm

Nhuộm thẫm

 

 

 

 

Làm tổ

 

Tiếng vành khuyên

Đan quanh tôi

Vòng tơ mảnh

 

 

 

 

Gọt quả bưởi

 

Vỏ liền một khoanh

Vắt lên dây phơi

Trời xanh biếc

 

 

 

 

Thu chậm

 

Nhâm nhi quả hồng

Mải nhìn

Quả xanh trên cây

 

 

 

 

Quả chín

 

Ngập ngừng chưa hái

Như có người đẩy

Sau lưng

 

 

 

 

Gọt củ đậu

 

Trắng ngần

Rửa tay sạch

Vẫn ngần ngại

 

 

 

 

Se lạnh

 

Gió

Quấn lấy

Chiếc quạt

 

 

 

 

Khói thu lên trời

 

Lá

Quanh chùa

Rụng hết

 

 

 

 

Lá bồ đề

 

Rơi

Gió thổi

Không lật ngược

 

 

 

 

Xác con bướm

 

Dựng

Rưng rưng

Gió thu

 

 

 

 

Lá khô

 

Chạm

Mặt đất

Cuộn mấy vòng

 

 

 

 

Kho cá

 

Thêm gia vị

Nắng hanh

Nung bao đồ vật

 

 

 

 

Bầu trời thu

 

Trái cây đã chín

Nâng chiếc ấm

Mút trà qua vòi

 

 

 

 

Lá vàng

 

Chờ

Dọn sạch mặt đất

Mới rụng

 

 

 

 

Hạt mưa thu

 

Dòng nước mùa hè

Con cò trắng

Mặt sông sủi bọt

 

 

 

 

Trưa mùa thu

 

Viên sỏi

Bình yên nằm

Trên đất

 

 

 

 

Ở nhà một mình

 

Gọt quả hồng

Có người

Lướt qua

 

 

 

 

Trăng sáng gốc cây

 

Trên bàn thờ

Quả hồng

Vừa chín

 

 

 

 

Con nhện giăng tơ

 

Từ quả hồng xanh

Sang

Quả hồng chín nẫu

 

 

 

 

Cuối thu

 

Những giọt sương

Dìu nhau

Về trái đất

 

 

 

 

Ngày hanh khô

 

Lá bồ đề

Rơi

Tựa hạt mưa

 

 

 

 

Dòng chảy

 

Lá vàng

Rụng

Lên xác lá vàng

 

 

 

 

Thu

 

Quả mướp giống

Treo trên giàn

Khô quắt

 

 

 

 

Tôi ở giữa

 

Lòng trái chín

Da trời

Mặt đất giãn căng

 

 

 

 

Nắng cuối thu

 

Cuộn

Mạng nhện

Chậm rãi kéo tôi lên

 

 

 

 

Quả hồng chín mọng

 

Căng mình

Giữ

Trọn mùa thu

 

 

 

 

Ngọn núi

 

Trông xa

Không có chân

Thấy đỉnh

 

 

 

 

Quả bí đao

 

Lủng lẳng

Kéo cả giàn võng xuống

Sát mặt ao

 

 

 

 

Trên đường

 

Gặp hoa cúc trắng

Chưa hẹn trước

Không dám nhìn lâu

 

 

 

 

Gió quẩn quanh

 

Sợ

Rải lá khô

Không đều

 

 

 

 

Trung thu năm nay

 

Trăng

Bóng cây

Đều im

 

 

 

 

Lá cây xào xạc

 

Suốt đêm

Tôi nằm trên

Hay dưới gió thu

 

 

 

 

Vạt nắng

 

Nằm sấp

Chiếc lá khô

Lật lên

 

 

 

 

Sen tàn

 

Trăng sáng

Mặt đầm

Lửa cháy

 

 

 

 

Nắng tháng Tám

 

"Nắng tháng tám rámtrái bưởi"*

 

Mọi vật khô nỏ

Bàn tay có lửa

Nắm chặt

___________

* Tục ngữ VN

 

 

 

 

Ngủ ngon

 

Tỉnh dậy

Ánh trăng

Vắt ngang ngực

 

 

 

 

Mùa ổi

 

Mơ thành quả chín

Lại mong

Làm chim chào mào

 

 

 

 

Thu chín

 

Nhớ em

Lúc nào

Miệng cũng ngọt

 

 

 

 

Trời mát

 

Uống nước

Miệng

Dính cốc

 

 

 

 

Lá rụng

 

Gió thu

Giữ mãi

Mới thả xuống đất

 

 

 

 

Quả bưởi

 

Kéo vườn cây

Ngồi

Trên đất

 

 

 

 

Cuống của mùa thu

 

Hôn em

Toàn thân anh

Chín rực

 

 

 

 

Vạt trăng

 

Cố vươn

Chạm

Gốc hoa

 

 

 

 

Trái chín bảo nhau

 

Không rụng

Nơi

Trái đã rụng

 

 

 

 

Con sâu nằm nghe

 

Chủ vườn

Đếm

Từng quả chín

 

 

 

 

Quả dâu tây

 

Ngoan trong miệng

Nhuộm

Lưỡi tôi thắm đỏ

 

 

 

 

Cánh đồng

 

Cày đi

Cày lại

Lưỡi cày vẫn ngọt

 

 

 

 

Quả đồi cúi xuống

 

Bò mẹ mang thai

Bông lúa uốn câu

Con chim ấp trứng

 

 

 

 

Hoa sữa

 

Biết mình

Cánh bé tí

Vội trổ thêm bông

 

 

 

 

Trăng rơi

 

Nhảy nhót

Quanh gốc cây

Vòm lá lấp lánh

 

 

 

 

Trong lòng phố cổ

 

Lá

Theo nhau

Rơi êm

 

 

 

 

Trước cửa hiệu tạo mẫutóc

 

Rễ cây si rủ xuống

Bay

Hướng nào cũng đẹp

 

 

 

 

Vòm trời dịu dàng

 

Nằm ngửa

Không mái nhà

Ngạt thở

 

 

 

 

Trời trong vắt

 

Giặt xong

Phơi quần áo

Chia đều trên dây

 

 

 

 

Bóng cây đổ

 

Quả chín

Rụng

Tan trên đất

 

 

 

 

Ăn quả ổi

 

Nhìn mặt trời

Sắp đến cầu vồng

Mờ dần

 

 

 

 

Tiếng chuông

 

Lay

Bụi thủy trúc

Bất động suốt mùa thu

 

 

 

 

Con nhện

 

Giăng cố đường tơ

Ngày mai

Hết thu

 

 

 

 

Tiễn mùa thu

 

Tôi

Con mèo

Ngủ ngay ngắn

 

 

 

 

Thu qua

 

Con giun

Giờ mới kịp

Chui lên mặt đất

 

 

 

 

Chớm đông

 

Con chim

Hót

Giọng mùa xuân

 

 

 

 

Trời trở lạnh

 

Cây lá co ro

Thiếu nữ

Khoác thêm khăn

 

 

 

 

Nhặt lá bàng

 

Đỏ tía

Màu lá này

Có lúc không dám nhìn

 

 

 

 

Bình tĩnh mà bước

 

Trong cơn mưa

Con đường

Chỗ tối chỗ sáng

 

 

 

 

Hoa lồng đèn

 

Rủ

Hắt quầng sáng

Vào tôi

 

 

 

 

Đám mây

 

Cuộn đỉnh tháp

Tiếng chuông

Tan ra

 

 

 

 

Khoác áo ấm

 

Đút tay vào túi

Chạm mẩu giấy

Năm trước

 

 

 

 

Gió mùa về

 

Cánh chim khổng lồ

Quạt gió

Tôi chạm lông vũ

 

 

 

 

Trong sương mù

 

Tiếng mõ

Dòng sông chảy

Nhanh hơn

 

 

 

 

Trời đầy sương

 

Ngửa mặt

Mãi mới đón được

Một hạt

 

 

 

 

Cá

 

Ngoi lên mặt nước

Gió mùa

Về từ chiều qua

 

 

 

 

Nghe nhạc

 

Nướng ngô

Hạt non

Lách tách

 

 

 

 

Cửa đền

 

Ngắt bông hoa

Gió lùa

Lạnh chân tượng

 

 

 

 

Lúc ngủ

 

Chân trong chăn

Chân ngoài

Mơ điểm hẹn

 

 

 

 

Lũ sên

 

Gọi nhau

Đi

Sương mù

 

 

 

 

Con chim cất tiếng

 

Qua sương mù

Viên đạn bay

Chậm

 

 

 

 

Mơ thành cây măng

 

Choàng tỉnh

Tung tấm chăn

Tự bóc lớp bẹ già

 

 

 

 

Sương

 

Phủ dày hơn

Bụi gai

Mỏm đá sắc

 

 

 

 

Sương dày

 

Con chim sâu

Chuyền cành

Nặng nhọc

 

 

 

 

Ngày cuối

 

Gió mùa đông

Trá hình

Mùa thu

 

 

 

 

Heo may

 

Dán

Khung tranh

Vào tường

 

 

 

 

Màn sương

 

Ôm

Đống củi

Sắp thành than

 

 

 

 

Gió lạnh

 

Từng cơn

Chim bồ câu

Đứng sát vào nhau

 

 

 

 

Sáng mùa đông

 

Thiếu phụ

Quét lá bàng

Nhìn lơ đãng

 

 

 

 

Mùa đông đến

 

Mặc thêm áo

Chợt nghĩ

Quả dưa trong tủ lạnh

 

 

 

 

Trà hoa cúc

 

Sao tẩm

Không giống

Mùi hoa

 

 

 

 

Đàn chim

 

Mải miết bay

Đến

Nơi chưa hoàng hôn

 

 

 

 

Cây đang khát

 

Mây

Tụ

Rồi tan

 

 

 

 

Nghe tin gió lạnh

 

Chú tiểu

Vội

Lau cổng chùa

 

 

 

 

Đêm đông

 

Đom đóm

Chụm lại

Sưởi cho nhau

 

 

 

 

Gần sáng

 

Gió lạnh

Thấu

Giấc mơ mùa hè

 

 

 

 

Sương muối

 

Trên sông

Ướp

Mạn thuyền lạnh buốt

 

 

 

 

Đêm lạnh

 

Chiếc lá

Ủ ấm

Con sâu

 

 

 

 

Gió đông

 

Sượt qua

Cửa

Quán cafe “Hương”

 

 

 

 

Bầu đêm

 

Giọt sương treo

Trước

Hay sau mái nhà

 

 

 

 

Theo dải ánh sáng

 

Trên lưng

Con chim

Vừa bay

 

 

 

 

Bóng cây già

 

Đổ

Lên cỏ hoa

Phờ phạc

 

 

 

 

Nhìn bóng nắng

 

Đoán

Ruột cây

Rỗng

 

 

 

 

Hoa mộc lan vừa nở

 

Ra vườn

Nhắc nhau

Bước khẽ

 

 

 

 

Chuyển mùa

 

Vòm lá

Sương đọng

Cây mướt mồ hôi

 

 

 

 

Lá cây

 

Rụng

Gốc thu mình

Mùa đông đi qua

 

 

 

 

Sớm

 

Mở cổng

Bâng khuâng

Hai thế giới

 

 

 

 

Sáng nay

 

Quên bóc lịch

Đun nước

Lâu sôi

 

 

 

 

Ngớt mưa

 

Vừa đến bữa cơm

Mua thứ gì

Ăn tạm

 

 

 

 

May mắn

 

Miệng ngậm café

Thấy chim sẻ

Giao phối trên cây nhãn

 

 

 

 

Ăn trái táo

 

Cắn dọc

Cắn ngang

Thấy mình trẻ lại

 

 

 

 

Chén trà đặc

 

Uống một nửa

Chờ gió

Rung khắp tán cây

 

 

 

 

Gió miết xuống cỏ

 

Từ sáng đến giờ

Tôi thêm nước sôi

Ấm chè cũ

 

 

 

 

Xem tivi ngủ quên

 

Thấy cảnh tắm biển

Tỉnh dậy

Vẫn mặc quần áo

 

 

 

 

Lần đầu gặp mưa

 

Chú bê non

Ngửa mặt

Nhai từng hạt

 

 

 

 

Sáng sớm

 

Con bồ câu

Ngậm ánh sáng

Bay đi

 

 

 

 

Nghe chuyện xích mích hàng xóm

 

Thấy chim non

Ra ràng

Rất tội

 

 

 

 

Nghe tiếng giã giò

 

Con ếch lớn

Vọt khỏi miệng hang

Đã chật

 

 

 

 

Những người đánh giậm

 

Chia cá chỗ nước nông

Một người bảo

Lên bờ đàng hoàng

 

 

 

 

Nhớ em

 

Ánh trăng

Đổ lên người

Cũng nặng

 

 

 

 

Cuốn sách lạ

 

Nâng hai tay

Trang trọng

Cùng đồ vật khác

 

 

 

 

Đám cưới ở quê

 

Mở nhạc to

Người trò chuyện

Chẳng rõ tiếng

 

 

 

 

Bên tượng một nhà văn

 

Đĩa nến

Cháy hết

Vỡ

 

 

 

 

Linh hồn người chết qua đây

 

Tôi vặt vội

Đám cỏ

Lau bia mộ

 

 

 

 

Giọt sương

 

Thoát đêm đen

Treo mình lên mái hiên

Cho tôi nhìn thấy

 

 

 

 

Hai đám mây

 

Tan vào nhau

Trên cao

Rơi

 

 

 

 

Đi vòng quanh mộ

 

Như diễn lại

Vòng đời ngắn ngủi

Người nằm trong đất

 

 

 

 

Lúc vui

 

Xé

Tờ lịch

Dễ hơn

 

 

 

 

Bác tôi

 

Sống kín đáo

Giờ có facebook

Gặp cảnh gì cũng chụp

 

 

 

 

Đọc Sấm Trạng Trình

 

Gáy sách

Giữ từng ấy chữ

Bao năm

 

 

 

 

Bài học đầu tiên

 

Em bé

Mặc quần nhiều túi

Có khóa

 

 

 

 

Viếng đám ma

 

Con cháu mải đáp lễ

Khách ra ngõ

Gặp gió nổi

 

 

 

 

Có mặt trời

 

Ao tù

Giọt sương

Thành bạn thân

 

 

 

 

Tiếng cá quẫy

 

Sáng nay

Tiếc

Mình không hiểu hết

 

 

 

 

Tranh ngựa

 

Càng vẽ càng đẹp

Bỗng sợ

Hóa ngựa thật

 

 

 

 

Chiếc bánh

 

Tựa hạt mầm

Bình yên

Trong miệng tôi

 

 

 

 

Cắt được gánh cỏ

 

Vào đình trú mưa

Thấy mọi điều

Dang dở

 

 

 

 

Qua ngõ hàng xóm

 

Làng quê nghèo

Gặp con chó béo ú

Chắc ở đâu đến chơi

 

 

 

 

Con sẻ nâu và tôi

 

Hai hướng

Điểm hẹn

Giữa trời

 

 

 

 

Mặt hồ đẹp

 

Cá lặn đâu

Gọi mãi

Không thấy

 

 

 

 

Ong mật

 

Không bay

Tin kiếp sau

Là hoa

 

 

 

 

Lọ hoa

 

Lá khoai môn

Nền

Bông hoa khác

 

 

 

 

Giờ nguyện

 

Chuông ngân

Con ếch nghiêm trang

Trước cửa hang

 

 

 

 

Người mơ cõi khác

 

Cây mơ

Đêm

Được vào nhà

 

 

 

 

Rửa chân

 

Tắm táp

Cho đám cỏ

Vài con kiến

 

 

 

 

Trong hiệu cắt tóc

 

Nghe gió

Miết từng đợt

Gốc cây lên ngọn

 

 

 

 

Tỉnh dậy thấy thợ làm vườn

 

Vun nhiều gốc cây

Tôi tự nguyện

Múc nước tưới

 

 

 

 

Võ sỹ vô địch

 

Ngồi một mình

Hát khẽ

Giai điệu thoáng buồn

 

 

 

 

Chung cư

 

Một con chim đập cánh

Bốn năm nhà hàng xóm

Mở cửa nhìn

 

 

 

 

Xe chạy qua

 

Phủ kín bụi

Cây bạch thiên hương ven đường

Tượng đất

 

 

 

 

Nghỉ ngơi

 

Lũ bồ câu

Đậu xuống

Mái nhà thi đấu

 

 

 

 

Đám mây bông

 

Dừng lại

Nơi mặt đất

Người mẹ cho con bú

 

 

 

 

Ngày mới

 

Bóc tờ lịch

Ghi

Kín mặt sau

 

 

 

 

Vội thức dậy

 

Lũ chim sẻ trên cây

Và tôi

Vừa ngủ quên

 

 

 

 

Thời công nghiệp

 

Con chuồn chuồn đậu trên nóc cần cẩu

Mười phút

Nâng được ba mã hàng

 

 

 

 

Đi bộ

 

Khóm trúc trở mình

Cụ già đi qua

Tay vung mạnh

 

 

 

 

Vẫn trẻ thơ

 

Tôi đứng bên hiên nhà

Chờ trăng

Chia phần hơn

 

 

 

 

Ngày nắng đẹp

 

Hàng xóm đi vắng

Cửa sổ trên tầng

Để ngỏ

 

 

 

 

Nghe tiếng đập cánh

 

Uống cạn chén nước

Chưa kịp biết tên loài chim

Vừa bay

 

 

 

 

Lũ chim

 

Đậu trên dây điện

Trông xa

Những nút thắt

 

 

 

 

Chú chim sâu

 

Tiếng hót ngắn

Liên tục chuyền cành

Chắc tổ gần đây

 

 

 

 

Con chim lạ

 

Đậu xuống sân

Nhìn tôi

Từ kiếp nào

 

 

 

 

Tóc còn ướt

 

Tắm xong

Ghé sát bông loa kèn

Giai điệu tháng Tư

 

 

 

 

Gọt khoai tây

 

Gọt xong

Cả khoai và dao

Đều đẹp

 

 

 

 

Uống trà

 

Đến

Khi trà riêng

Tôi riêng

 

 

 

 

Giấc mơ rượu

 

Nằm ngửa

Miệng bình khổng lồ

Che kín mặt

 

 

 

 

Đêm qua mơ

 

Cây quả ngọt

Luôn bên mình

Đưa tay hái

 

 

 

 

Mẹ dạy bé ăn cam

 

Mút từng miếng

Nhâm nhi

Rồi nuốt

 

 

 

 

Dựa lưng vào ghế

 

Mở trang báo

Thấy tin

Đã ngăn được lũ

 

 

 

 

Sếu đầu đỏ bay qua

 

Ra vườn

Lượm

Cà chua chín

 

 

 

 

Rang lạc buổi tối

 

Quay cuồng trong chảo

Nổ tí tách

Sao trời hiện dần

 

 

 

 

Đêm bắt đầu

 

Lúc mặt trời lặn

Con chuột

Tạt ngang đường

 

 

 

 

Đợi trăng

 

Lên khỏi mặt nước

Tôi yên tâm

Chợp mắt

 

 

 

 

Đọc cuốn sách hay

 

Khóa trái cửa

Giật mình ai đến gõ

Rồi đi

 

 

 

 

Bị sưng khớp gối

 

Cố lết gần cửa sổ

Con bướm trắng bay qua

Gây tê

 

 

 

 

Mây trắng

 

Bay giữa

Vòm trời trong

Mặt nước đục

 

 

 

 

Uống mới biết

 

Mọi điều

Bắt đầu

Từ đây

 

 

 

 

Trong gió

 

Có tiếng chuông

Cỏ bông lau

Rạp xuống

 

 

 

 

Con sơn ca

 

Líu lô

Chợt trên đầu

Tiếng hót khác

 

 

 

 

Tôi và con chim

 

Nhìn nhau

Dấu chấm

Đỉnh tháp

 

 

 

 

Viếng mộ cha gặp mưa

 

Gột rửa

Bàn tay con

Trong vắt

 

 

 

 

Vốc nước ấp lên mặt

 

Ở đây

Gần mộ cha

Sông chảy quanh năm

 

 

 

 

Ngày giỗ cha

 

Con sông trước nhà

Lặng lẽ

Chảy

 

 

 

 

Thắp hương cha

 

Năm chén trà

Bốn chiếc đĩa

Cha nhận chén thiếu đĩa

 

 

 

 

Bông bạch thiên hương

 

Rụng bên mộ cha

Chắc sớm nay

Cha hái

 

 

 

 

Viếng mộ ông bà

 

Thắp hương xong

Dựa lưng

Vào ngôi mộ bên cạnh

 

 

 

 

Ly rượu

 

Thắp hương cha

Tưới xuống đất

Thành tiếng

 

 

 

 

Cây ở nghĩa trang

 

Lắc lư nhiều hướng

Lá nửa non

Nửa già

 

 

 

 

Nơi đầu gió

 

Vàng mã bén lửa

Gió giật vội

Mang đi

 

 

 

 

Nhớ quê

 

Mưa rơi

Trên khói bếp

Quả rụng chưa kịp chín

 

 

 

 

Nổi gió

 

Vàng mã cháy nhanh

Tàn tro

Rải khắp cánh đồng

 

 

 

 

Đi viếng mộ

 

Theo con chó nhỏ

Thỉnh thoảng

Nó lùi lại sau

 

 

 

 

Về quê

 

Nhìn lại thành phố

Giống con tàu

Xa dần

 

 

 

 

Viên gạch

 

Nắm đất nặn

Qua lò

Thành bạn thân

 

 

 

 

Chợt thấy bông sen

 

Nở trên đỉnh đầu

Mình nín thở

Sợ lẫn mùi hôi

 

 

 

 

Trong đền Mẫu

 

Lặng yên

Nghe điều tốt lành

Từ người bên

 

 

 

 

Tôi đến

 

Con bướm bay

Quên

Chính nó

 

 

 

 

Vãi thóc

 

Đàn sẻ nâu sà xuống

Không biết

Con nào được ăn no

 

 

 

 

Trong gánh củi

 

Chiếc lá non

Theo tôi

Về

 

 

 

 

Bò mẹ đứng yên

 

Bê non ngửa cổ

Không giọt sữa nào

Ra ngoài

 

 

 

 

Yên lặng

 

Em đọc sách

Con hồng hạc tìm mồi

Sợ nó bay

 

 

 

 

 

Lòng hồ

 

Biết

Đám mây

Che cho mình

 

 

 

 

Mải ngắm hoa dọc đường

 

Vào quán

Có người hỏi

Ông từ đâu tới

 

 

 

 

Rửa mặt trong bóng tối

 

Nghe họa mi hót

Thấy mặt mình

Sạch hơn

 

 

 

 

Ngày khác

 

Gần sáng

Giấc mơ

Nhạt dần

 

 

 

 

Trên tàu lá chuối

 

Đôi bướm ái ân

Phía dưới

Sương đọng thành giọt

 

 

 

 

Chú bé bên hồ

 

Nâng cây sáo

Mặt nước

Lăn tăn

 

 

 

 

 

Têm trầu đám cưới

 

Hai người đàn bà

Kể chuyện

Lấy chồng ngày xưa

 

 

 

 

 

Xa quê lâu ngày

 

Ra vườn hái lá chanh

Ngắt phải quả non

Buồn tận bây giờ

 

 

 

 

 

Bông hướng dương

 

Chậm chạp

Lội

Qua sương mù

 

 

 

 

 

Điềm báo

 

Sáng ra

Cầm củ khoai giống

Mọc rễ trên tay

 

 

 

 

 

Nhìn con cá

 

Nhảy lên

Đớp bông hoa mướp

Tôi thay mồi câu

 

 

 

 

 

Lưỡng lự

 

Mưa

Lại mưa

Mình ăn thêm chút nữa

 

 

 

 

 

Ngày mưa vào lễ Phật

 

Vệt bùn khô

Ngay ngắn

Trên áo người trước mặt

 

 

 

 

 

Thắp hương xong

 

Lặng lẽ

Đứng

Sau tượng Phật

 

 

 

 

 

Dừng chân trong chùa

 

Thắp hương

Một lúc

Đức Phật ngồi thư giãn

 

 

 

 

 

Tụng kinh xong

 

Người bên cạnh

Hao hao giống

Gương mặt Phật Thích-ca

 

 

 

 

 

Đứng trông xe ở cổngchùa

 

Sư thầy nhắc

Đừng lo

Cứ vào lễ Phật

 

 

 

 

 

Trong lòng quả chuông lớn

 

(Tặng Thi sỹ Phạm LongQuận!)

 

Con ong bay

Lên đỉnh

Lại xuống đáy

 

 

 

 

 

Chú tiểu chùa nghèo

 

Xuống núi gánh nước tưới cây

Đến sân chùa

Đổ mưa

 

 

 

 

 

Người bán hoa

 

Lau mồ hôi

Hoa mẫu đơn

Bó cùng tuy-líp

 

 

 

 

 

Ngày nồm

 

Tấm ảnh mờ hơi nước

Thấy người thân

Từ thế giới khác

 

 

 

 

 

Đúng lúc

 

Chuông ngân

Tôi ăn miếng khoai

Bở và ngọt

 

 

 

 

 

Đôi trai gái

 

Hôn nhau bên quả chuông

Chưa thỉnh

Gió đã ngân

 

 

 

 

 

Chốn thiêng

 

Đồ lễ sắp thừa

Con ruồi bay qua

Không dám đậu

 

 

 

 

 

Trước mẫu sinh vật biển

 

Đứng lặng

Như khô cứng

Cho chúng ngắm

 

 

 

 

 

Đêm qua nghĩa trang

 

Tựa biển lặng

Con sóng ngủ yên

Giữa nấm mồ

 

 

 

 

 

Giờ chia tay

 

Mặt trời sắp lặn

Bông hoa

Trĩu xuống

 

 

 

 

 

Thức tỉnh

 

Đêm mơ trong rừng

Sáng ra

Chọn lại giống cây lần nữa

 

 

 

 

 

Mơ

 

Một mình vượt sóng

Tỉnh dậy

Mồ hôi đẫm gối

 

 

 

 

 

Địa ngục dưới gốc hoa

 

Tôi

Bình thản

Ngắm từng bông

 

 

 

 

 

Chẻ củi

 

Buộc từng bó

Không nghĩ tới

Ngọn lửa

 

 

 

 

 

Nửa đêm mưa tạnh

 

Mái nhà

Chắc

Chưa sạch

 

 

 

 

 

Ấp khăn ướt lên mặt

 

Ngửa cổ

Nước nhỏ xuống

Ngạt thở

 

 

 

 

 

Em đang café

 

Anh nhận tin

Bên hồ

Mặt nước thẫm lại

 

 

 

 

 

Gần chùa

 

Vẳng tiếng tụng kinh

Con thằn lằn

Bò chậm qua tảng đá

 

 

 

 

 

Nhắm mắt nhìn ngọn lửa

 

Ánh sáng

Tựa viên thuốc

Tan nhanh

 

 

 

 

 

Bạn đến chơi

 

Dựng xe

Vào bóng râm

Vừa tới

 

 

 

 

 

Uống nước xong

 

Đặt chiếc ly

Chênh chếch

Phía biển

 

 

 

 

 

Mời trà

 

Cố nghĩ ra chuyện kể

Người thu tiền điện

Uống từ từ

 

 

 

 

 

Mơ mình mọc mầm

 

Thức dậy

Nhìn đống khoai giống

Chật góc nhà

 

 

 

 

 

Ngồi một mình

 

Ngắm mãi

Chiếc đinh

Cắm sâu trong tường

 

 

 

 

 

Đổi gió

 

Trai gái hôn nhau

Đóng cọc

Mặt đất

 

 

 

 

 

Chim ngừng hót

 

Uống nước

Sóng sánh

Tiếng ngân

 

 

 

 

 

Man mác

 

Chớm hè

Có người xin thơ

In lịch năm tới

 

 

 

 

 

Nhìn người đàn bà mang thai đi qua

 

Vội tìm chiếc cọc

Đỡ buồng chuối chín cây

Trĩu nặng

 

 

 

 

 

Trong sương sớm

 

Rào thép gai

Trông

Bấy bớt

 

 

 

 

 

Con diệc

 

Đứng im trên mộ

Chắc gặp

Người đang yên nghỉ

 

 

 

 

 

Cỏ đang vươn tới

 

Bãi trống

Mưa lớn

Đất không xói lở

 

 

 

 

 

Cất lời kinh

 

Cá ao chùa

Ngẩn ngơ

Không quẫy

 

 

 

 

 

Nghe chim hót trên cây

 

Biết

Nhiều điều

Mình chưa biết

 

 

 

 

 

Ở quê

 

Mẹ chồng nói

Con dâu

Làm rách tàu lá chuối

 

 

 

 

 

Gió thổi không ngớt

 

Mặc cây

Vừa

Thụ phấn

 

 

 

 

 

Ngủ quên đóng cửa

 

Thức dậy

Tin nhắn em

Làm ổ khóa

 

 

 

 

 

Trong bồn tắm

 

Mải nghĩ về lỗi lầm

Kỳ cọ mãi

Bàn chân

 

 

 

 

 

Biển đầy sương mù

 

Con gái đòi xem

Phim chụp X-quang

Chiếc răng sâu của cha

 

 

 

 

 

Mơ thành trái chín

 

Thức dậy

Miệng thơm bùi

Chưa chắc là nhân

 

 

 

 

 

Ngày rằm

 

Sân chùa

Hoa lộc vừng rụng

Mâm xôi

 

 

 

 

 

Cầu nguyện

 

Khấn thầm

Vẫn lo

Hơi thở không sạch

 

 

 

 

 

Múc nước giếng

 

Nghe tiếng tụng kinh

Chờ nước trong

Rửa mặt

 

 

 

 

 

Cổng chùa

 

Chiều

Nắng vàng

Đổ từ trong ra

 

 

 

 

 

Ngấm

 

Con họa mi

Lặng im

Chuyền trong tán lá

 

 

 

 

 

Lòng tôi lắng dịu

 

Chiếc ly

Chặn tờ giấy

Mép vẫn bay

 

 

 

 

 

Em bé

 

Cầm chiếc bánh

Chờ cánh diều lên

Mới ăn

 

 

 

 

 

Thưởng trà

 

Bạn nhường chỗ ngồi

Nhìn

Thẳng ra cổng

 

 

 

 

 

Cửa mở

 

Con mèo

Quay nhìn tôi

Từ đầu đến chân

 

 

 

 

 

Cuối ngày

 

Đứa trẻ

Nướng ngô

Triền đê vàng rực

 

 

 

 

 

Trái tim

 

Mắc

Sợi nắng mai

Giật thót

 

 

 

 

 

Tôi quỳ

 

Hôn cánh hoa

Ngọn cây

Vật vã

 

 

 

 

 

Giếng và vại nước

 

Cùng mơ

Hương hoa mộc

Hằng đêm

 

 

 

 

 

Sáng hay chiều

 

Chén trà

Trong ảnh

Đặc sánh hơn

 

 

 

 

 

Giếng nhà

 

Múc gầu nước đầy

Tưới cây

Hạt sương nặng trĩu

 

 

 

 

 

Con nhện mẹ

 

Giăng tơ

Tấm chăn

Ôm bụng trứng

 

 

 

 

 

Đôi chim

 

Đậu cùng cành

Gọi nhau

Lạc giọng

 

 

 

 

 

Góc vườn

 

Vắng

Hai con bướm

Không bay

 

 

 

 

 

Gặp người câu cá

 

Giỏ đầy

Tôi đi

Mặt nước lặng

 

 

 

 

 

Chợt bông hoa

 

Con chim vụt bay

Mang hương

Đi xa

 

 

 

 

 

Nghĩ đi nghĩ lại

 

Quẩn quanh

Cánh rụng

Trơ đài hoa

 

 

 

 

 

Con chim sẻ

 

Mổ rêu

Khô dần

Bay vút

 

 

 

 

 

Lý tưởng

 

Luồn tóc tôi

Em phất

Ngọn cờ

 

 

 

 

 

Dậy sớm

 

Tắm xong

Giặt quần áo

Nắng lên

 

 

 

 

 

Hoa mười giờ

 

Tôi chăm cây

Giờ này

Mai gặp lại

 

 

 

 

 

Hàng xóm ở nhà

 

Tiếng gõ

Cửa vẫn đóng

Sau càng đập dữ

 

 

 

 

 

Nghe tiếng đóng đinh

 

Nắng sớm

Xuyên qua cửa

Rọi từng hạt bụi

 

 

 

 

 

Vào đền trú mưa

 

Gió thổi tắt đèn

Lúc ấy

Chỉ nhìn ra ngoài

 

 

 

 

 

Đèn xanh

 

Xe sau

Còi inh ỏi

Giục xe đi trước

 

 

 

 

 

Dâng tổ tiên

 

Hương hoa

Đủ lễ

Vặn nhỏ ngọn đèn

 

 

 

 

 

Gà đẻ trứng

 

Ban mai

Lòng trắng

Lòng đỏ

 

 

 

 

 

Mất ngủ

 

Đếm

Từng bước chân kiến

Cõng thức ăn về tổ

 

 

 

 

 

Nắm tay em

 

Đôi chim ra ràng

Đậu xuống

Vai nhau

 

 

 

 

 

Se sợi

 

Cuộn từng bó

Hoàng hôn sậm dần

Không rối

 

 

 

 

 

Mơ thấy cha

 

Thương quá

Không chịu nổi

May thức dậy

 

 

 

 

 

Khi anh nhớ

 

Con kiến lửa

Bò qua chân

Không dám đốt

 

 

 

 

 

Cháu ngoại

 

Mải tiếng chim

Hái cho cháu

Chùm vải mới chín

 

 

 

 

 

Anh nhìn

 

Mây trôi đến đâu

Trời trong vắt

Đến đó

 

 

 

 

 

Hai cái cây

 

Cuối ngày

Đổi

Bóng

 

 

 

 

 

Tôi là

 

Nước

Trong ấm

Chờ sôi

 

 

 

 

 

Cho chim ăn

 

Vãi thóc

Bóng râm

Chim mổ rêu ngoài nắng

 

 

 

 

 

Một mình hắt hơi

 

Nghiêng bên này

Bên kia

Chia đều khắp phòng

 

 

 

 

 

Sương sớm

 

Lưỡi mềm

Con chó cún

Cắm cúi vào đĩa sữa

 

 

Tiếng đồng hồ

 

Tích tắc

Sau cơn mưa

Tiếng kêu đã khác

 

 

 

 

 

Bông hoa kia

 

Tên gì

Thoảng

Mồ hôi mẹ

 

 

 

 

 

Trong cơn mơ

 

Màn đêm buông lưới

Mây cuốn đi

Mình ở lại

 

 

 

 

 

Yêu quá

 

Thằng bé nghịch đất

Mặt mũi nhọ nhem

Đừng lau nhé

 

 

 

 

 

Café trong vườn

 

Dành một ngụm

Chờ

Chim quyên hót

 

 

 

 

 

Bông cẩm chướng

 

Ngả hướng gió

Bàn tay đất

Giữ hoa

 

 

 

 

 

Bên bàn trà

 

Cùng câu chuyện

Mỗi người một hướng

Mời bạn chén nữa

 

 

 

 

 

Nguồn cội

 

Mình và giọt sương

Nhìn nhau

Hai anh em

 

 

 

 

 

Trẻ con chơi đồ hàng

 

Con chuồn chuồn

Quả ớt

Đổi giấc mơ cho nhau

 

 

 

 

 

Liệng viên cuội

 

Thia lia mặt nước

Đuổi con bói cá

Đậu quá lâu

 

 

 

 

Bật quạt thông gió

 

Cuốn

Tôi

Cùng bàn ghế

 

 

 

 

 

Tôi vươn vai

 

Con cánh cam

Quay lại

Dạy bay

 

 

 

 

 

Cún con

 

Vừa bú no

Nhìn mẹ

Lại rúc đầu tìm ti

 

 

 

 

 

Giỗ ông nội

 

Thắp hương

Hoa mười giờ

Bừng nở

 

 

 

 

 

Với hoa hồng

 

Chưa nói gì

Gai của bạn

Vừa châm tớ đấy

 

 

 

 

 

Nằm nghe

 

Tiếng chim

Bay đi

Nhiều hướng

 

 

 

 

 

Rót chén trà

 

Chờ

Hương

Tỏa khắp phòng

 

 

 

 

 

Ngắm sườn dốc

 

Đêm mơ

Bông hoa

Trượt chân

 

 

 

 

 

Con ếch trên mộ cha

 

Khẽ thôi

Nó canh gác ở đây

Lâu rồi

 

 

 

 

 

Vừa mở cửa

 

Con bướm

Trong nhà lao ra

Lượn trước mặt

 

 

 

 

 

Bông hoa màu son môi

 

Kìa em

Đang bay

Mặt ngước lên

 

 

 

 

 

Nhìn chim bay

 

Em bé ước

Lúc bay trước

Lúc bay sau

 

 

 

 

 

Ánh sáng ngôi đền

 

Trong ngụm nước

Đã

Cơn khát

 

 

 

 

 

Bánh mới ra lò

 

Nóng rẫy

Cắn

Tưởng tượng

 

 

 

 

 

Đi trong mưa

 

Chạm một hạt

Biết

Nó một mình

 

 

 

 

 

Tỉnh rượu

 

Mặt trời

Ngay ngắn

Giữa vại nước

 

 

 

 

 

Nghe tiếng họa mi

 

Cầm chiếc mũ

Đặt

Chỗ cũ

 

 

 

 

 

Hương mộc lan

 

Nửa đêm

Lan vào phòng

Tôi lui góc giường

 

 

 

 

 

Trước khi ra khỏi nhà

 

Giặt khăn mặt

Phơi

Lên dây

 

 

 

 

 

Uống nước lạnh

 

Nhìn con kiến

Bò

Vào bóng mát

 

 

 

 

 

Tôi đến gần

 

Hoa ngâu

Rụng

Thêm đợt nữa

 

 

 

 

 

Con chó

 

Ngừng sủa

Mưa

Rúc gầm bàn

 

 

 

 

 

Nơi trăng đánh dấu

 

Tôi xới đất

Trồng

Hoa cúc

 

 

 

 

 

Cột dây diều

 

Bé nhảy lò cò

Mặt đất

Nhảy theo

 

 

 

 

 

Giọt nước trên cây

 

Đọng qua đêm

Chờ

Tôi đến

 

 

 

 

 

Lúc buồn

 

Đi đâu

Chim sẻ

Cũng nhìn

 

 

 

 

 

Quán tưởng

 

Đức Quán Thế Âm Bồ Tát

Hiện ra

Cánh sen rụng

 

 

 

 

 

Rạng đông

 

Vừa soi gương

Vừa rửa mặt

Vòi nước xối xả

 

 

 

 

 

Mang chậu cây vào nhà

 

Bước chậm

Cố giữ

Lá vàng

 

 

 

 

 

Phác họa

 

Con chim

Bay qua mùa thu

Nền trời vệt khói

 

 

 

 

 

Lễ Phật xong

 

Đàn cá con

Nhao lên mặt nước

Xin ăn

 

 

 

 

 

Con bồ câu bay qua

 

An ủi

Bầu trời

Đứng gió

 

 

 

 

 

Diều giấy hình con cá

 

Kéo

Giấc mơ

Lên trời

 

 

 

 

 

Tiếng hót con chim lạ

 

Trong tán cây

Tìm mãi

Mai lại tìm

 

 

 

 

 

Đàn sẻ nâu

 

Tìm thức ăn

Nơi em bé

Vừa qua

 

 

 

 

 

Xẩm tối

 

Chùm hoa bưởi

Nhà sư

Màu thẫm đỏ

 

 

 

 

 

Trời đầy sao

 

Con cóc trong góc tối

Thức

Hay ngủ

 

 

 

 

 

Đợi chim vành khuyên ăn

 

Uống xong ấm trà

Gom bã

Trồng hoa phong lan

 

 

 

 

 

Ông lão

 

Kéo vó bè

Gọi

Tên con

 

 

 

 

 

Ngồi trên bờ

 

Nhìn

Con cò

Chẳng kiếm được gì

 

 

 

 

 

Mơ trời mưa

 

Tỉnh dậy

Em

Đang quay tơ

 

 

 

 

 

Trời nắng

 

Thợ sửa nhà

Mang đến

Cuộn giấy dán tường

 

 

 

 

 

Chờ xem hoa nở

 

Kê ghế

Đủ bốn chân

Nơi trăng sáng

 

 

 

 

 

Ngày thanh minh

 

Thắp hương

Tay vẫn cầm nắm cỏ

Nhổ trên mộ

 

 

 

 

 

Tảo mộ

 

Nhổ cỏ xong

Không có chỗ rửa tay

Nắm chặt về đến ngõ

 

 

 

 

 

Thanh minh ngày nắng

 

Đợi tàn hương

Lấy khăn thấm nước sông

Vắt lên từng ngôi mộ

 

 

 

 

 

Chú bê con

 

Đang bú

Bò mẹ chăm chú nhìn

Cỏ non

 

 

 

 

 

Hoa cỏ may

 

Bám đầy

Ngồi gỡ

Nhớ quê

 

 

 

 

 

Hái hoa vườn nhà

 

Con chọn

Cả giọt sương sớm

Thắp hương cha

 

 

 

 

 

Trong công viên

 

Em bé vừa đi

Chim sẻ

Đậu lên cầu bập bênh

 

 

 

 

 

Tơ nhện giăng

 

Mình

Và cột điện

Đung đưa

 

 

 

 

 

Mở vòi nước

 

Đám mây

Bay

Qua mái nhà

 

 

 

 

 

Em vừa đi

 

Con chuồn chuồn ớt

Lượn

Dấu chân

 

 

 

 

 

Lúc mệt

 

Chuột

Vào tận nơi

Gặm chân

 

 

 

 

 

Xuống thang máy

 

Trời mưa

Năm sáu người

Trong giọt nước

 

 

 

 

 

Cưỡi ngựa

 

Chợt nghĩ

Cưỡi cả gió

Cho ngựa đỡ mỏi

 

 

 

 

 

Khó ngủ

 

Mở cửa

Biết

Trăng nằm trên mái nhà

 

 

 

 

 

Mưa ban mai

 

Vòm lá mỡ màng

Gọt quả lê

Cắn miếng to

 

 

 

 

 

Chuông chiều

 

Mải đọc sách

Chỉ nghe

Tiếng ngân cuối

 

 

 

 

 

Cầm bông hoa

 

Tựa chiếc cúc

Không biết

Đính vào đâu

 

 

 

 

 

Mải việc

 

Trà đã nguội

Nhìn hương thơm

Trong bức tranh

 

 

 

 

 

Con nhái bén

 

Nhìn

Cánh bèo

Da diết

 

 

 

 

 

Trước khi ngủ

 

Gối đầu ngay ngắn

Chuẩn bị

Giấc mơ

 

 

 

 

 

Ngọn cây

 

Đợi em bé

Ngồi lên xích đu

Lắc lư

 

 

 

 

 

Con mèo ngủ

 

Bụng phập phồng

Vạt nắng sớm

Sắp tới nơi

 

 

 

 

 

Luộc khoai

 

Vừa chín

Hoàng hôn

Thẫm

 

 

 

 

 

Bước hụt

 

Vấp phải

Giấc mơ

Ai ngủ quên

 

 

 

 

 

Nghe gần hết tiếng chim

 

Bịt tai

Sợ tiếng vỗ cánh

Xa hút

 

 

 

 

 

Tờ lịch hôm qua

 

Đã bỏ

Nhặt lên

Viết mặt sau

 

 

 

 

 

Than trong lò

 

Sắp tàn

Đặt viên than khác

Sắp hồng

 

 

 

 

 

Nằm đọc sách

 

Ngủ quên

Mơ màng đến đoạn:

… nước ngang mạn thuyền…

 

 

 

 

 

Cháu mải chơi

 

Quên

Gọi ông

Hoa nở

 

 

 

 

 

Tranh tĩnh vật

 

Mẩu bút chì

Tờ giấy trắng

Viết chậm

 

 

 

 

 

Café

 

Nghe họa mi

Tiếng này của em

Của anh

 

 

 

 

 

Khép bớt cửa sổ

 

Khoảng không

Sau nắng

Rộng hơn

 

 

 

 

 

Về ao làng

 

Hỏi thăm

Cua ốc

Lặng thinh

 

 

 

 

 

Chuẩn bị giấc mơ

 

Nghe nốt tiếng chim

Ngả lưng

Vào trong suốt

 

 

 

 

 

Đoàn tàu chạy qua

 

Con chuồn chuồn

Em bé

Nép hàng rào

 

 

 

 

 

Tôi uống ly trà

 

Con sên

Leo

Nửa bức tường

 

 

 

 

 

Trốn vào góc tối

 

Hát toáng

Không về được

Tuổi thơ

 

 

 

 

 

Con chim bay cao

 

Nhìn tôi

Dấu chấm

Một con mắt

 

 

 

 

 

Tiếng nước rơi

 

Chia

Em

Một nửa

 

 

 

 

 

Hôn em

 

Con chim

Hé mắt

Bay

 

 

 

 

 

Con chim nhạn

 

Trên đỉnh tháp

Chờ chuông

Bay

 

 

 

 

 

Leo cầu thang

 

Từng bước

Nhớ một việc

Đã 20 năm

 

 

 

 

 

Hoa văn

 

Rực rỡ

Lưng

Ngựa gỗ

 

 

 

 

 

Cơn gió

 

Lúc

Một xa

Bông hoa ở lại

 

 

 

 

 

Em bé vào lớp 1

 

Nhớ

Lời cha mẹ dặn

Mặt mày căng thẳng

 

 

 

 

 

Tiếng ếch trong đêm

 

Đẩy tôi

Qua khe hẹp

Vào giấc mơ

 

 

 

 

 

Chim mẹ

 

Mớm cho con

Mặt trời

Đang lặn

 

 

 

 

 

Bà mẹ

 

Nhìn con bú

Sữa

Lại về

 

 

 

 

 

Ngày

 

Sắp hết

Xếp nén tơ

Vào tủ

 

 

 

 

 

Cúi nhặt

 

Hạt sương

Viên sỏi

Sạch

 

 

 

 

 

Ăn lạc rang

 

Uống ngụm trà

Tiếng chim

Mổ rêu trên mái

 

 

 

 

 

Bẻ gai bưởi

 

Khêu ốc

Đăng đắng

Hương quê

 

 

 

 

 

Giữa buổi cày

 

Gió mát

Lùa thân thể

Lẻ loi

 

 

 

 

 

Ăn cam

 

Từng múi

Nửa kia

Dịu mát không gian

 

 

 

 

 

Chiếc cốc

 

Uống lúc ngắm hoa

Giờ

Còn thơm

 

 

 

 

 

Đêm

 

Đom đóm

Bay gần nhau

Tôi nhìn bóng cây

 

 

 

 

 

Vào đền

 

Dựa chiếc ô vào tường

Khấn xong

Chiếc ô nằm ngang

 

 

 

 

 

Tượng Nhà văn Nguyên Hồng

 

Chòm râu

Chia ánh sáng

Cho con bướm trắng

 

 

 

 

 

Tiếng phản lực

 

Ngước nhìn

Làn mây trắng

Nhởn nhơ

 

 

 

 

 

Nhìn nơi em

 

Anh thay

Áo mỏng

Đứng hóng mát

 

 

 

 

 

Con chim đất nung

 

Trên bậu cửa

Bên ngoài

Gió lộng hơn

 

 

 

 

 

Tôi giơ tay

 

Đỡ

Bài thơ

Ngọn tháp đổ

 

 

 

 

 

Nghe tin tốt lành

 

Giống em bé

Ngậm ti mẹ

Ngủ yên

 

 

 

 

 

Đan tay vào nhau

 

Nhìn

Mặt trời

Xuống chậm

 

 

 

 

 

Em đi qua

 

Có biết

Bông lau ven đường

Ngước nhìn

 

 

 

 

 

Chim khách

 

Cất tiếng

Cây cau trước nhà

Vươn cao

 

 

 

 

 

Vừa đủ

 

Cafe

Nắng sớm

Cánh chim vụt qua

 

 

 

 

 

Hình vẽ trên đĩa cổ

 

Hàn sỹ ngắm trăng

Chiếc quần trắng

Chìm vào nền đĩa

 

 

 

 

 

Dỗ cháu

 

Làm cánh diều

Cháu ngủ ngoan

Miếng dán sắp khô

 

 

 

 

 

Cây thông

 

Em bé

Vẽ mãi

Những chiếc lá kim

 

 

 

 

 

Chuông giờ nguyện

 

Mấy ngày không thấy

Sáng nay nghe

Người kéo chuông đã chết

 

 

 

 

 

Đứa bé

 

Dừng xem

Chọc tiết lợn

Rồi đi

 

 

 

 

 

Ngã tư đèn đỏ

 

Cụ già

Đi qua đầu xe

Giơ tay ngăn lại

 

 

 

 

 

Giữ chiếc lồng

 

Con chim cuối cùng

Bay đi

Tôi đóng chặt cửa

 

 

 

 

 

Tiếng khoan

 

Thêm một lỗ đen

Trong đêm đen

Thẫm đen

 

 

 

 

 

Nằm ép xuống gối

 

Biết

Con chim

Bị vặt trụi lông

 

 

 

 

 

Những cây nến

 

Ngay ngắn

Trong hộc tủ

Tối

 

 

 

 

 

Kê bàn ghế

 

Mãi chưa ưng

Nhìn

Con chim chuyền cành

 

 

 

 

 

Con ong

 

Bay về

Tổ dính cành cây

Bị kéo lê trên đất

 

 

 

 

 

Đêm đến vội

 

Biển hiệu

Chìm

Bóng tối

 

 

 

 

 

Tôi nghĩ

 

Con sẻ nâu

Vụt bay hướng khác

Không vô tình

 

 

 

 

 

Tan chợ

 

Con chó

Người bán

Nhìn nhau

 

 

 

 

 

Mở tủ

 

Bộ quần áo cũ

Gió thoảng

Bản lý lịch "trích ngang"

 

 

 

 

 

Nhìn con sò

 

Khép vỏ

Vội

Về ngay

 

 

 

 

 

Về đến nhà

 

Khóa cửa sắt

Thở nhẹ

Mở mắt nhìn người qua

 

 

 

 

 

Trước computer

 

Ngược rồi xuôi

Chẳng nghĩ ra điều gì

Đành diệt virus

 

 

 

 

 

Quả pháo sáng

 

Lăn lóc

Mấy phút nữa

Bừng nở trên trời

 

 

 

 

 

Trời yên

 

Ngắt cọng cỏ

Đoán gió lốc

Vần xoay thế nào

 

 

 

 

 

Mơ thành con tàu

 

Tới rạng đông

Tỉnh dậy

Lưng dán xuống chiếu

 

 

 

 

 

Thợ tỉa cây

 

Cắt xén cành

Chòi ra ngoài lồng

Mỗi tuần

 

 

 

 

 

Chiếc radio cũ

 

Vỗ mãi

Mới nói

Nín thở nghe

 

 

 

 

 

Nhìn gần

 

Xác con muỗi

Hình dung

Nó hút máu

 

 

 

 

 

Mưa đổ

 

Ống thoát nhỏ

Nước

Tràn nhà

 

 

 

 

 

Cảnh

 

Ổ khóa phía sau

Thợ ảnh nhắc

Tươi lên

 

 

 

 

 

Con dế

 

Ngã đôi lần

Dạy hạt sương

Bám lên cọng cỏ

 

 

 

 

 

Phá cây

 

Làm củi

Phơi

Lâu khô

 

 

 

 

 

Ươm cây

 

Xong

Đi tắm

Kỳ cọ rất lâu

 

 

 

 

 

Trong chớp lóe

 

Ngoài sân

Cạnh đống củi

Chiếc rìu chưa cất

 

 

 

 

 

Tiếng chổi tre

 

Ngỡ tiếng quạ

Thảng thốt

Sát mặt đường

 

 

 

 

 

Trời tối

 

Mò được chai nước

Uống mới biết

Nước gì

 

 

 

 

 

Nối cáp điện thoại

 

Lần từ nhà

Đến búi dây đầu ngõ

Bị lạc

 

 

 

 

 

Nửa đêm tỉnh dậy

 

Quờ phải con dao

Ngỡ cây nến

Ngọn lửa rất sắc

 

 

 

 

 

Uống rượu

 

Lặng im

Dõi theo con chó

Không biết vui hay buồn

 

 

 

 

 

Con bướm ngu ngơ

 

Bay lạc vào phòng

Tôi tắt điện

Ngoài kia còn sáng

 

 

 

 

 

Chạng vạng

 

Chú mèo vồ trượt con mồi

Lưỡi rìu

Kẹt trong thân gỗ

 

 

 

 

 

Chờ thợ diệt muỗi đến

 

Mấy con muỗi

Vo ve

Lần cuối

 

 

 

 

 

Trong một giấc mơ

 

Được sống qua nhiều thể chế

Vậy mà

Không bị làm phiền

 

 

 

 

 

Có phải lúc này

 

Bao người

Chờ đêm xuống

Mình thản nhiên

 

 

 

 

 

Ghế đá

 

Các cụ luận bàn

Chị lao công từ tốn

Mời sang ghế khác

 

 

 

 

 

Đốt đồng

 

Tôi

Con chó

Rình hang chuột

 

 

 

 

 

Ông lão ngồi câu

 

Cá không ăn mồi

Nhao lên

Đớp bóng

 

 

 

 

 

Sau sân khấu

 

Sắp mở màn

Vai chính

Ăn thêm miếng bánh

 

 

 

 

 

Đốt quần áo

 

Người vừa chết

Mùi khét

Kho tân dược cháy

 

 

 

 

 

Cửa sổ tổ ong

 

Trông xa

Tựa viên than lơ lửng

Cháy đượm

 

 

 

 

 

Lời con dê

 

Hãy mở chuồng

Buông dao thớt

Để tôi về núi

 

 

 

 

 

Trong tiếng pháo hoa

 

Vài quả non

Có thể

Rụng

 

 

 

 

 

Phía trước

 

Đẹp hơn

Dấn bước

Đáy sâu ánh sáng

 

 

 

 

 

Tạm nghỉ trưa

 

Người

Trâu

Chân lấm bùn

 

 

 

 

 

Tiếng khoan tường

 

Chắc hàng xóm treo tranh

Chỗ nhà mình

Treo đèn

 

 

 

 

 

Đọc sách

 

Hoang mang

Nhìn

Con đường trong đêm tối

 

 

 

 

 

Nhật ký

 

Ai cũng thất vọng

Không dám nói

Vậy hãy viết

 

 

 

 

 

Cá trong lồng

 

Lấm lét

Không nhìn thẳng

Người qua

 

 

 

 

 

Giống tiếng pha-lê vỡ

 

Đánh rơi chùm chìa khóa

Thay đổi

Bao ý nghĩ

 

 

 

 

 

Khai phóng

 

Con ong bay qua

Thay vội đôi tất

Lên đường

 

 

 

 

 

Quạt giấy

 

Vẽ tranh con cò

Khép lại

Giống đống thịt vụn

 

 

 

 

 

Nhìn thấy

 

Con gián què

Lết trên sân rộng

Không nỡ giết

 

 

 

 

 

Con ốc sên

 

Cố thè lưỡi

Làm mát

Mặt đất

 

 

 

 

 

Cầm xác con ve

 

Nhẹ tênh

Như nó

Chưa từng có

 

 

 

 

 

Xem ruồi bay

 

Hỗn loạn

Không va chạm

Chắc có con chỉ huy

 

 

 

 

 

Muỗi

 

Suốt đêm bám theo người ăn mày

Vẫn con ấy

Hay con khác

 

 

 

 

 

Để xua chim

 

Mấy người làm chung

Chia nhau

Từng con bù nhìn

 

 

 

 

 

Hạt đậu

 

Nảy mầm

Không nhìn thấy

Con sâu bên cạnh

 

 

 

 

 

Hoa ở hội trường

 

Còn tươi

Vẫn phải thay

Vì cuộc họp khác

 

 

 

 

 

Con trâu

 

Cột vào gốc tre

Suốt chiều

Quần nhau với ruồi nhặng

 

 

 

 

 

Chợ đông

 

Mặt nạ

Treo từng dãy

Trên tấm liếp

 

 

 

 

 

Hạt bụi vương trên mũ

 

Đâu biết

Được đến

Cuộc đón tiếp linh đình

 

 

 

 

 

Mộ không tên

 

Mây trôi nhanh

Hình như

Họ đi rồi

 

 

 

 

 

Con sâu

 

Bò lên chiếc lá

Chốc lại oằn mình

Như bị đánh

 

 

 

 

 

Chiếc cọc gỗ mục

 

Đội

Vương miện

Mấy hạt sương

 

 

 

 

 

Đồng quê bây giờ

 

Chim chóc

Không sợ con bù nhìn

Tôi cắm cờ trắng

 

 

 

 

 

Lời dòng sông

 

Lầm lũi chảy qua thế kỷ

Hãy lắng nghe

Để sống khác

 

 

 

 

 

Thoáng nhìn

 

Một biển hiệu rách nát

Mưa rả rích

Không ai đưa tiễn

 

 

 

 

 

Biết ơn

 

Con bù nhìn

Giang tay

Gió lạnh thổi qua

 

 

 

 

 

Mặt trời

 

Chui qua vầng mây

Không thoát khỏi

Đám rong dưới ao

 

 

 

 

 

Đống cỏ

 

Cắt xong

Héo

Quá nhanh

 

 

 

 

 

Bẫy được con thú

 

Qua cổng chùa

Nó

Vuột mất

 

 

 

 

 

Đầm hôi thối

 

Át cả mùi sen

Nghẹt thở

Nhìn hoa

 

 

 

 

 

Mùa sen

 

Trên bờ nhiều chuyện buồn

Sen dưới hồ

Nở

 

 

 

 

 

Gió lộng

 

Giật

Hạt sương

Trên miệng cỏ non

 

 

 

 

 

Con cánh cam đậu gần cuộc họp

 

Nghe

Sợ

Không dám bay đi

 

 

 

 

 

Cây vừa bị đốn

 

Con chim

Vội đậu xuống

Cành đã chuyền hôm qua

 

 

 

 

 

Con vạc

 

Thoát bẫy

Trút tiếng kêu

Xuống mặt đất

 

 

 

 

 

Bên thân cây vừa bị xẻ

 

Con chim

Không mổ thức ăn

Chỉ cúi xuống

 

 

 

 

 

Lệch nhịp

 

Quả ngô đồng

Rơi

Ngoài thềm gạch

 

 

 

 

 

Nghe tiếng nổ mìn phá đá

 

Bên ngoài mù mịt

Xếp lại đồ đạc

Trong nhà

 

 

 

 

 

Xác con giun

 

Gần miệng lỗ

Nó đi

Hay vừa bò về

 

 

 

 

 

Con cá sống sót

 

Ngoi lên

Đám chài lưới

Đã xa

 

 

 

 

 

Đêm đen

 

Con thiêu thân

Cắm cổ

Lao vào nhà

 

 

 

 

 

Những con thiêu thân

 

Lao vào lửa

Hay

Theo đồng loại

 

 

 

 

 

Câu cá trong mưa

 

Quăng dây câu

Lẫn lộn

Mồi thật giả

 

 

 

 

 

Cỏ

 

Thời nào cũng sống

Có biến

Sạch như chơi

 

 

 

 

 

Trong đại hội

 

Người sát người

Cúi xuống

Cài chiếc cúc cuối cùng

 

 

 

 

 

Tiếng vỗ tay

 

Thác nước

Hay cây rừng

Bị đốn

 

 

 

 

 

Mồi lửa

 

Đã gần tổ ong

Chỉ còn ấu trùng và ong chúa

Ong thợ mải tìm hoa

 

 

 

 

 

Tôi thức

 

Ghế mơ đến bên bàn

Chiếc bàn

Mơ những chiếc ghế khác

 

 

 

 

 

Những con cá

 

Nháo nhác

Bơi quanh

Con cá cắn câu

 

 

 

 

 

Ngày sắp hết

 

Mấy người

Mải tranh luận

Cách mắc mồi câu

 

 

 

 

 

Con búp bê

 

Không biết

Chiều nay

Bị bỏ đi

 

 

 

 

 

Chờ hòn than nguội

 

Nghiêng chậu nước

Con cá bơi đi

Không biết được phóng thích

 

 

 

 

 

Gốc cây bị cưa

 

Được cây bên cạnh

Che

Trăng lên

 

 

 

 

 

Sau tiếng súng

 

Một viên đạn

Đuổi theo

Nhiều con chim

 

 

 

 

 

Con cá lơ ngơ

 

Mắc

Lưỡi câu không mồi

Lửng lơ trong nước

 

 

 

 

 

Mùa chim ngói

 

Khắp cánh đồng

Giăng kín

Bẫy

 

 

 

 

 

Con cá to

 

Nằm

Giả chết

Trong vũng nước cạn

 

 

 

 

 

Các vong cô hồn

 

Ghé thăm bể cá

Ăn tạm

Thức ăn khô

 

 

 

 

 

Lối quen

 

Phía trước

Con ốc sên

Chuyển hướng

 

 

 

 

 

Mặt nước thiêm thiếp

 

Thả

Mồi câu

Vào lòng giấc mơ

 

 

 

 

 

Dặn cá phóng sinh

 

Lặn sâu xuống

Bơi

Đừng cắn câu

 

 

 

 

 

Con cò mồi

 

Bị khâu mắt

Phòng

Mổ mắt chủ

 

 

 

 

 

Mơ thành con chuột

 

Tỉnh dậy thấy quả chín

Nghi tẩm hóa chất

Không dám ăn

 

 

 

 

 

Nói với cỏ dại

 

Trời

Tối rồi

Hãy nhắm mắt

 

 

 

 

 

Thế giới khác

 

Bao lấy

Mảnh vải

Bọc lồng chim

 

 

 

 

 

Phơi củi

 

Cây

Trong vườn

Rùng mình

 

 

 

 

 

Đàn sẻ

 

Nhặt thóc

Dưới chân

Bù nhìn

 

 

 

 

 

Đeo mặt nạ

 

Ra vườn

Bông hoa

Thờ ơ

 

 

 

 

 

Nghe thấy

 

Gió lạnh

Bịt miệng

Con chim

 

 

 

 

 

Bữa tiệc lịch sử

 

Khách vừa ngồi

Mặt bàn trũng xuống

Huyệt mộ

 

 

 

 

 

Giấc mơ

 

Thấy nhau

Bị quay lén

Phim đen trắng

 

 

 

 

 

Trong ánh sáng mê dụ

 

Đi

Cứ đi

Không ngoái lại

 

 

 

 

 

Chùm rễ

 

Gặp sỏi đá

Bò ngược

Lên mặt đất

 

 

 

 

 

Đo thị lực

 

Nhìn rõ tiêu điểm

Có thể

Biết tận cùng sự thật

 

 

 

 

 

Hàng xóm tốt bụng

 

Lúc say

Buột miệng

Mình đang theo dõi cậu

 

 

 

 

 

Loa đài

 

Kêu to

Nhìn

Đầy mạng nhện

 

 

 

 

 

Lươn trong giỏ

 

Cuộn vào nhau

Trơn

Vũng bùn

 

 

 

 

 

Sắp hết thu

 

Quả hồng

Ngâm thuốc

Không chín

 

 

 

 

 

Cây trong hẻm nhỏ

 

Không biết

Ban mai

Hoàng hôn

 

 

 

 

 

Mọi người

 

Ghi giấc mơ

Vào mẩu giấy

Nộp cho một người

 

 

 

 

 

Mèo

 

Vờn chuột

Đến chết

Bỏ đi

 

 

 

 

 

Bốc cháy

 

Nơi mặt đất

Chỉ nuôi

Ước mơ

 

 

 

 

 

Chiếc xe cũ

 

Nghênh ngang

Xả khói

Giữa mùa thu

 

 

 

 

 

Mãi mới biết

 

Nghe

Tiếng chim

Bị thương

 

 

 

 

 

Hình nhân thế mạng

 

Giống nhau

Ghi tên

Châm lửa

 

 

 

 

 

Đoàn tàu dài

 

Toa cuối

Không nghe đầu máy

Thấy được kéo đi

 

 

 

 

 

Đèn đường

 

Hắt xuống

Ngăn tôi

Không nhìn lên trời

 

 

 

 

 

Cá chết

 

Trôi sông

Đêm qua

Mình đã mơ gì

 

 

 

 

 

Chiếc thớt

 

Cưa

Từ thân cây

Còn sống

 

 

 

 

 

Chiếc lồng chật

 

Con chó

Không thể

Ngoảnh lại

 

 

 

 

 

Những con cá khác

 

Không hiểu

Con cá

Mắc câu

 

 

 

 

 

Chim cảnh

 

Chích chòe

Nhìn sang lồng khướu

Cùng loại thức ăn

 

 

 

 

 

Biết tôi nhìn

 

Con kiến

Bò

Ra miệng vực

 

 

 

 

 

Người trên thuyền

 

Ai

Nghĩ bậy

Không nhúng tay xuống nước

 

 

 

 

 

Con chim sâu

 

Mổ

Chiếc gai nhọn

Không bẫy được nó

 

 

 

 

 

Thời đại

 

Sẽ đi qua

Chỗ

Tôi đứng như mù

 

 

 

 

 

Gấu nhà

 

Trong lồng

Nhìn một hướng

Người xem vây quanh

 

 

 

 

 

Viên bi

 

Chạm bức tường

Biết

Chưa thể bay

 

 

 

 

 

Con cá chết

 

Dạt chân cầu

Nghe chuyện

Người qua lại

 

 

 

 

 

Quy hoạch con đường

 

Vẽ một nét

Vào đâu

Mặc

 

 

 

 

 

Lồng chim

 

Tia nắng

Óng ánh

Không vào lồng

 

 

 

 

 

Xử lý nghiêm

 

Không bảo được

Thanh trừng

Bỏ phiếu kín

 

 

 

 

 

Cầm báu vật

 

Trong đêm

Trộm cướp

Vẫn biết

 

 

 

 

 

Hai đồng hồ

 

Cùng phòng

Tiếng chuông đuổi nhau

Phát mệt

 

 

 

 

 

Nhìn nước chảy

 

Không biết

Nói với con

Thế nào

 

 

 

 

 

Nghe vẹt kêu

 

Chiếc lá

Lật mặt

Con sâu

 

 

 

 

 

Có một ngày

 

Tìm

Người chết

Hỏi sự thật

 

 

 

 

 

Gặp bạn cũ

 

Chuyện

Lắng

Suối chảy đều

 

 

 

 

 

Chỉ tiếng chim

 

Gieo

Hạt giống

Vào sỏi đá

 

 

 

 

 

Đàn dơi

 

Táo tác lúc hoàng hôn

Từng đôi

Bay qua giấc mơ

 

 

 

 

 

Côn trùng ơi

 

Đừng kêu nữa

Trời sao

Đã mọc dày

 

 

 

 

 

Con sóc trong đám lá

 

Nhìn người đẹp

Ăn cam

Tô lại môi son

 

 

 

 

 

Nghe tiếng rơi trong đêm

 

Tỉnh dậy

Bóng núi

Đổ gần bậu cửa

 

 

 

 

 

Đêm nghe

 

Bụi tre vặn mình

Tiếng than củi

Nổ lửa

 

 

 

 

 

Ra đến cửa rừng

 

Đường trơn

Đất yêu người

Âu yếm từng ngón chân

 

 

 

 

 

Tiếng chim cúc cu

 

Xa xa

Ngỡ

Vọng từ chum lớn

 

 

 

 

 

Dân sơn cước

 

Lúc thư nhàn

Rủ nhau

Lên đỉnh núi

 

 

 

 

 

Đến chân núi Yên Tử

 

Sương giăng mù mịt

Tìm người

Hỏi đường lên trời

 

 

 

 

 

Theo dòng

 

Đá cuội trắng

Lá cây lạc lõng

Trôi

 

 

 

 

 

Đường xa

 

Đặt đôi giày ngay ngắn

Tìm chỗ khác

Nghỉ chân

 

 

 

 

 

Tiếng thác

 

Gào to chút nữa

Sẽ bao bọc

Được ta

 

 

 

 

 

Trên đỉnh Côn Sơn

 

Buổi trưa gió thoảng

Níu nhành cây

Mây trắng trôi

 

 

 

 

 

Leo lên vách đá

 

Thấy đàn kiến

Theo nhau

Xuống một khe núi

 

 

 

 

 

Chỗ vắng

 

Bên mép đá

Thế cây

Tuyệt đẹp

 

 

 

 

 

Chùa trên núi

 

Mấy đứa trẻ

Tranh nhau chui

Quả chuông treo thấp

 

 

 

 

 

Núi trong sương

 

Đang trôi

Gió

Nhẹ

 

 

 

 

 

Leo núi

 

Mua chai beer ướp lạnh

Đỉnh núi

Cùng toát mồ hôi

 

 

 

 

 

Đá

 

Cây non

Nứt từ khe núi

Lòng đá mềm

 

 

 

 

 

Núi đứng đó

 

Thấu mọi chuyện

Như

Không biết gì

 

 

 

 

 

Suối trong

 

Chân thiếu nữ

Đá cuội

Trắng muốt

 

 

 

 

 

Mơ bên suối

 

Vớt cành củi mục

Củi tươi

Giống hệt nhau

 

 

 

 

 

Cuối đường

 

Chạm vách đá

Con chim bay qua

Thay tôi

 

 

 

 

 

Đứng trong thác nước

 

Tâm tư trút bỏ

Thấy lõi mình

Ống chân trăng trắng

 

 

 

 

 

Chiều xuống

 

Bóng núi

Nhuộm râu ông lão

Gùi lá thuốc về nhà

 

 

 

 

 

Nghi lễ tế trời

 

Họa mi hót

Trong tiếng quả rụng

Thiếu nữ ngồi trên phiến đá

 

 

 

 

 

Hoàng hôn đến

 

Cây lá

Đung đưa

Chưa muốn vào đêm tối

 

 

 

 

 

Gió thổi qua đỉnh đồi

 

Vào nhà

Nghiêng

Ngọn đèn thờ

 

 

 

 

 

Rừng hết chim

 

Gã thợ săn

Ngồi một mình

Đặt hờ tay lên cò súng

 

 

 

 

 

Tôi đi

 

Cây cũng đi

Gió nổi

Lá rơi trước mặt

 

 

 

 

 

Suối

 

Múc nước bên này

Suối nghiêng

Múc cả bờ kia

 

 

 

 

 

Con chim chích

 

Vít cành tre

Chờ mặt trời lặn

Mới bay

 

 

 

 

 

Con hoẵng bị lạc

 

Đứng yên

Đừng đi đâu

Mẹ đến bây giờ

 

 

 

 

 

Vào rừng

 

Lối nào cũng đẹp

Ngồi đây

Đợi suối đến

 

 

 

 

 

Chùa trong núi

 

Sư ông

Khẽ

Thỉnh chuông

 

 

 

 

 

Bếp lửa

 

Luộc khoai

Xếp ngô nướng xung quanh

Che hết màu hồng rực

 

 

 

 

 

Cây lim già

 

Đứng yên

Gió

Thổi hiu hiu

 

 

 

 

 

Lũ chim bảo nhau

 

Ngày mai

Trời nắng

Ngủ đi

 

 

 

 

 

Cùng tưởng tượng

 

Xâu vòng cườm

Từng viên sỏi

Dưới chân

 

 

 

 

 

Cây bạch đàn

 

Trổ hoa

Mơ

Con suối

 

 

 

 

 

Hoa ở Côn Sơn

 

Thơm

Suối trong

Len qua viên cuội

 

 

 

 

 

Đồi

 

Khổng lồ

Nở

Bông hoa tí xíu

 

 

 

 

 

Qua khe cửa

 

Ghé tai

Mưa

Đâu thác đổ

 

 

 

 

 

Con hoẵng

 

Chạy vào rừng

Nghe tiếng súng

Vội lao ra

 

 

 

 

 

Lạc trong rừng

 

Gặp con ếch

Ngồi

Trông đường mòn

 

 

 

 

 

Miếu vắng

 

Các vị thần

Tắm

Trong tiếng suối

 

 

 

 

 

Lá rơi

 

Xuống suối

Réo vang

Như sôi

 

 

 

 

 

Nhìn quả đồi

 

Chìm dần

Vào sương mù

Mình rên khẽ

 

 

 

 

 

Rừng rậm

 

Cây

Che mắt

Vịn cành mà đi

 

 

 

 

 

Trái núi

 

Đất nghẹn

Chân núi

Trổ hoa

 

 

 

 

 

Quả táo to

 

Cắn ít một

Nước mát

Chảy từ khe núi

 

 

 

 

 

Chân núi

 

Đè nặng

Tôi cúi nhìn

Giọt sương không vỡ

 

 

 

 

 

Con sóc

 

Len lỏi

Giữa đêm đen

Hừng đông

 

 

 

 

 

Chim ưng bay

 

Hừng đông

Con mắt

Chia đôi thế giới

 

 

 

 

 

Xay bột

 

Nghe tiếng nước chảy

Chân núi

Mịn như bột gạo

 

 

 

 

 

Đất chuyển mình

 

Tôi quét lại lần nữa

Đoạn đường trước mặt

Lũ trẻ chạy qua

 

 

 

 

 

Mặt trời sắp lặn

 

Con cá

Bơi

Sát chỗ tôi ngồi

 

 

 

 

 

Con chuồn kim

 

Đậu trên cánh bèo

Trôi ra biển

Không bay

 

 

 

 

 

Nước vẫn trôi

 

Qua gầm cầu

Sông

Bị chặt từng khúc

 

 

 

 

 

Tạ ơn dòng sông

 

Con cá bống

Giụi bờ đất

Nước mát lành chảy qua

 

 

 

 

 

Nước

 

Dồn về chân cầu

Đổ

Sang bên kia

 

 

 

 

 

Tranh phong cảnh

 

Cây bạch đàn không biết

Hồn mình

Dưới lòng sông

 

 

 

 

 

Đêm đến rồi

 

Chiếc lá

Chuyển màu

Đỏ thắm

 

 

 

 

 

Tạm biệt

 

Con chim bông lau

Sẽ bay xa lắm

Biết lấy gì chia tay

 

 

 

 

 

Qua cầu

 

Lò dò

Tay vịn

Dưới sông con vịt bơi

 

 

 

 

 

Nước đục

 

Rút

Phù sa phủ mặt ruộng

Như gương

 

 

 

 

 

Hoa phong lữ

 

Phơ phất gió

Áo đang mặc

Mỏng hơn

 

 

 

 

 

Phong cảnh

 

Mây cánh cung

Chim

Mũi tên bay

 

 

 

 

 

Con nhái con

 

Bám cành củi

Theo dòng

Từ đầu nguồn

 

 

 

 

 

Từ bụi gai

 

Đom đóm

Bay ra

Lảo đảo

 

 

 

 

 

Trăng tỏ

 

Bầy dơi

Yên tâm

Ngủ

 

 

 

 

 

Từ vũng nước đục

 

Con cò bay

Để lại

Dải mây trắng muốt

 

 

 

 

 

Đóng chặt cửa

 

Vẫn nghe rõ

Tiếng nước

Thoát qua ống cống

 

 

 

 

 

Chùa

 

Gần sông

Tiếng chuông

Trong hơn

 

 

 

 

 

Ven đường

 

Ngắt bông hoa

Màu này

Hoa dại ư

 

 

 

 

 

Ngẫu nhiên

 

Nước tràn hồ

Chào mào

Khoét rỗng quả ổi

 

 

 

 

 

Giếng sâu

 

Gồng mình

Mong

Gặp ánh trăng

 

 

 

 

 

Cỏ lau

 

Mọc cao

Che

Ngôi mộ hoang

 

 

 

 

 

Ngoảnh lại góc phố hôm qua

 

Người mới đến có biết

Tôi đang chia tay

Cả với họ

 

 

 

 

 

Cây quanh nhà

 

Đêm

Co chân lơ lửng

Đợi khu vườn trôi

 

 

 

 

 

Đêm xuống nhanh

 

Không muốn ngâm

Đôi dép dính bùn

Vào nước trong

 

 

 

 

 

Con chim le le đang bơi

 

Chăm chú nhìn tôi

Cơn gió đến

Dạt sang hướng khác

 

 

 

 

 

Tin vui

 

Tiếp tin vui

Thiếu nữ đội mũ

Qua bóng cây

 

 

 

 

 

Nghe tiếng nước

 

Tràn

Tôi

Trôi

 

 

 

 

 

Mạch nước

 

Thả gầu xuống giếng

Khắp vùng

Cây cỏ lao xao

 

 

 

 

 

Đất chật

 

Sương tan

Ngỡ đám đông

Lùi dần

 

 

 

 

 

Sát mép nước

 

Sông kéo tuột

Linh hồn cỏ cây

Khỏi bờ

 

 

 

 

 

Dòng nước

 

Xuôi

Gió thổi

Như chảy ngược

 

 

 

 

 

Đêm tối ra vườn

 

Không mặc áo

Va phải con bù nhìn

Chợt buồn

 

 

 

 

 

Cửa đóng kín

 

Cây ngoài vườn

Xào xạc

Than hồng lên

 

 

 

 

 

Ao nhỏ

 

Đặt đường ống

Thông ra

Dòng sông lớn

 

 

 

 

 

Dưới bóng cây

 

Không định nhìn

Dòng sông

Lấp lánh trôi

 

 

 

 

 

Ếch kêu

 

Không biết ở đâu

Trời tối

Gã bắt ếch thấy sợ

 

 

 

 

 

Con chim sáo

 

Sà xuống thấp

Nâng tôi

Cao hơn

 

 

 

 

 

Vừa đến nơi

 

Gió

Lật ngược

Tàu lá chuối

 

 

 

 

 

Bóng cây

 

Ở trên

Bên cạnh

Trong lòng con đường

 

 

 

 

 

Xem tranh

 

Chim nhạn cất cánh

Tôi che mặt đất

Nó bay ngang trời

 

 

 

 

 

Con sông nhỏ

 

Bờ đá lớn

Nước vặn mình

Chảy

 

 

 

 

 

Chim dạ oanh

 

Hót

Chia ánh trăng

Mặt ao

 

 

 

 

 

Sông đêm

 

Chảy qua làng

Giấc mơ

Đọng phù sa

 

 

 

 

 

Đỉnh cây

 

Chao đảo

Lòng hồ

Yên tĩnh

 

 

 

 

 

Hàng cây

 

Trụ vững

Con nhện

Giăng tơ

 

 

 

 

 

Mặt hồ

 

Động

Núi mây

Tan

 

 

 

 

 

Vũng nước nhỏ

 

Chim chào mào

Tắm

Bóng mây run rẩy

 

 

 

 

 

Khi hoa nở

 

Con giun

Luồn

Vào đất

 

 

 

 

 

Chim hót

 

Cành la

Cành bổng

Phất phơ

 

 

 

 

 

Tôi ở đây

 

Hoàng hôn

Ủ

Gốc hoa

 

 

 

 

 

Con chuột rời hang

 

Đêm xuống nhanh

Hoa trinh nữ

Khép mắt

 

 

 

 

 

Sông

 

Êm đềm

Sương

Rơi chậm

 

 

 

 

 

Bên sông

 

Bình minh

Hắt từ nước

Ai cũng sáng

 

 

 

 

 

Con chìa vôi

 

Bay qua bãi trống

Hót

Gieo hạt

 

 

 

 

 

Mặt hồ phẳng lặng

 

Con le le

Nín thở

Bay qua

 

 

 

 

 

Sớm nay

 

Nghe

Linh hồn cỏ thơm

Tiếng dế

 

 

 

 

 

Trên đê

 

Sườn dốc

Tiếng sáo

Dẫn tôi đi

 

 

 

 

 

Trên đồng

 

Bình minh

Cúi xuống

Nước ngập cuống rạ

 

 

 

 

 

Con cò trắng

 

Đậu xuống ngọn tre

Tôi châm lửa

Thắp ngọn nến

 

 

 

 

 

Tiếng kèn đôi

 

Con vạc kêu

Hộ

Ai nữa

 

 

 

 

 

Vũng nước

 

Đứng yên

Trăng

Không thể đi đâu

 

 

 

 

 

Mặt trời lên

 

Bước chân trẻ nhỏ

Đến gần

Thiêm thiếp trên bãi biển

 

 

 

 

 

Nhầm tôi là hạt cát

 

Gió

Sượt qua

Mấy lần

 

 

 

 

 

Trời cao

 

Con cá

Quẫy đuôi

Mặt nước

 

 

 

 

 

Lòng biển

 

Đầy nước

Sóng cuộn

Đón từng hạt mưa

 

 

 

 

 

Biển động

 

Con hải âu

Giấu đôi cánh

Không muốn bay

 

 

 

 

 

Bến cá

 

Mỗi thuyền

Một nhịp

Nối nhau bập bềnh

 

 

 

 

 

Chờ sóng đến

 

Thiếu nữ nhảy lên

Chắc nghĩ

Chưa phải bến bờ

 

 

 

 

 

Trên doi cát mịn

 

Thiếu phụ

Im lặng

Xa xăm

 

 

 

 

 

 

Bãi biển vắng người

 

Sóng xóa dấu chân

Chiếc ghế

Úp mặt vào gốc cây

 

 

 

 

 

Bờ biển

 

Sóng

Lăn qua lăn lại

Chỗ bọn trẻ vừa chơi

 

 

 

 

 

Biển lặng

 

Con thuyền ra khơi

Thi thoảng chao lắc

Như có sóng

 

 

 

 

 

Biển lẫn vào đêm

 

Chỗ tối nhất

Có thể

Đi trên mặt nước

 

 

 

 

 

Biển vắng

 

Cá khô phơi thành hàng

Không biết

Biển còn tôm cá

 

 

 

 

 

Nhà bên bờ biển

 

Như

Cốc nước

Đặt tạm trên bàn

 

 

 

 

 

Lặn sâu xuống biển

 

Về đun nước

Rót nhanh

Vỡ cốc

 

 

 

 

 

Người nhặt rác

 

Hốt hoảng

Sợ sóng đến

Sớm hơn

 

 

 

 

 

Gió to

 

Lay giật bông hoa

Lõi

Cứng như thép

 

 

 

 

 

Cạnh biển

 

Đun nước

Mãi

Không sôi

 

 

 

 

 

Tối dần

 

Sóng

Dồn ánh sáng

Dưới chân tôi

 

 

 

 

Ven biển

 

Hết đợt sóng

Hàng cây lại rộ

Lá non

 

 

 

 

 

Mưa biển

 

Xối

Mặt nước

Sõng soài

 

 

 

 

 

Chợt tỉnh giấc

 

Nghe tiếng sóng

Ngỡ ai nói mớ

Từ giấc mơ khác

 

 

 

 

 

Con đang ngắm biển

 

Chắc mẹ ngủ ngon

Mơ thấy biển

Cùng con

 

 

 

 

 

Uống trà bên bờ biển

 

Thêm viên đá lạnh

Lòng biển ấm

Nhiều tôm cá

 

 

 

 

 

Linh hồn

 

Những con cá khô trên liếp

Gió mạnh

Không xua được đám mây

 

 

 

 

 

Phao an toàn trên bãi biển

 

Tựa đám trẻ

Nắm tay nhau

Ngoi lên mặt nước

 

 

 

 

 

Biển yên

 

Nhìn xa

Hít thở mạnh

Ngỡ sóng dâng từ bờ

 

 

 

 

 

Cây bên bờ

 

Gió lay

Lá không rụng

Biển rộng

 

 

 

 

 

Mở cửa

 

Nhìn

Sóng không vỗ

Như trước nữa

 

 

 

 

 

Giữa Vịnh Hạ Long

 

Thấy trời nước

Một màu

Ăn dần trái cây trong túi

 

 

 

 

 

Thiếu nữ

 

Duỗi chân

Cát trắng

Mặt trời lên

 

 

 

 

 

Gió biển

 

Giữ cánh cửa mở

Cùng đồ vật đón gió

Khép lại

 

 

 

 

 

Bãi tắm đông người

 

Tôi lặn xuống

Gặp cá cơm trắng

Bơi khoan thai

 

 

 

 

 

Con chim ngũ sắc

 

Lượn sát mặt nước

Biển mang hình nó

Đi đâu

 

 

 

 

 

Triều xuống

 

Phù sa trên bãi

Mặt trăng

Sạch hơn

 

 

 

 

 

Nghe tiếng kèn đám ma

 

Lạc lõng trong tiếng sóng

Ngỡ gần biển

Toàn sự sống

 

 

 

 

 

Sau cơn mưa

 

Cây non

Từ khe đá

Vươn ra biển

 

 

 

 

 

Chong đèn câu mực

 

Ánh sáng lờ mờ

Khoan lòng biển

Hõm sâu

 

 

 

 

 

Thủy triều lên

 

Gió mạnh

Bầu trời

Gần mặt nước hơn

 

 

 

 

 

Áp má vào cát

 

Bãi biển này

Ngày mai

Ta chia tay

 

 

 

 

 

Hừng đông mép nước

 

Hít thở sâu

Chạy mê cuồng

Trên cát

 

 

 

 

 

Bên bờ biển

 

Gió

Xé rách

Tiếng chim

 

 

 

 

 

Nghịch dại

 

Đút tay vào miệng con trai

Nó ngậm chặt

Đau

 

 

 

 

 

Mỗi lần có sóng

 

Con mòng két bay lên

Đậu xuống

Chỗ cũ

 

 

 

 

 

Ngày biển động

 

Đàn cá trích

Tập bay

Trên đỉnh sóng

 

 

 

 

 

Con sóng và ghềnh đá

 

Vật nhau

Tựa

Hai đứa trẻ

 

 

 

 

 

Uống rượu bên bờ biển

 

Sóng to

Càng muốn uống

Chén nhỏ

 

 

 

 

 

Dạo một mình

 

Lấy mũi giày

Hất cát

Về phía trước

 

 

 

 

 

Cửa biển

 

Nước trong

Nước đục

Cá bơi ngập ngừng

 

 

 

 

 

Biển rộng lượng

 

Con sò

Ngậm chặt miệng

Vẫn lớn

 

 

 

 

 

Sáng trên biển

 

Con hải âu dậy sớm

Bay

Tôi còn ngái ngủ

 

 

 

 

 

Nước trong

 

Tôm cá

Bơi sát bên tôi

Không sợ hãi

 

 

 

 

 

Con cá với mặt trời

 

Quẫy sóng

Mặt nước tràn

Vội vã

 

 

 

 

 

Nghe tiếng quẫy

 

Từ ký ức

Hay trên trời

Âm thanh con cá đói

 

 

 

 

 

Sóng dâng vách đá

 

Con hà làm tổ

Trên lưng

Con hà hóa thạch

 

 

 

 

 

Lường trước

 

Sóng chưa dứt

Con sò

Khép vỏ

 

 

 

 

 

Bí mật biển

 

Con ngao dạt lên bãi

Vừa mở miệng

Sóng đã cuốn đi

 

 

 

 

 

Buông neo khi hoàng hôn

 

Tôi lên bờ

Mấy người bạn

Muốn xuống thuyền chơi

 

 

 

 

 

Không bóng người

 

Sóng vội vàng

Xoa bãi cát

Mịn

 

 

 

 

 

Chợ làng biển

 

Tiếng sóng gào rít

Mặt người bán cá

Hiền khô

 

 

 

 

 

Vịnh Lan Hạ

 

Vỡ từng mảnh

Nước xanh

Trong núi ào ra

 

 

 

 

 

Cá khô

 

Nằm bên nhau

Bờ biển

Song song

 

 

 

 

 

Ra đảo Hòn Dáu

 

Không có thuyền

Đám mây

Trôi dạt

 

 

 

 

 

Ngày ngắn

 

Con tu hài

Vừa mở miệng

Đã khép

 

 

 

 

 

Sóng yên

 

Bóng đêm

Ôm chặt

Bờ cát

 

 

 

 

 

Sấp mình trên cát

 

Biển

Vỗ

Bằng một ngón tay

 

 

 

 

 

Hương biển

 

Mặn

Cây rùng mình

Ngấy sốt

 

 

 

 

 

Đốm sáng trên biển

 

Chao lắc

Cố hình dung

Con thuyền

 

 

 

 

 

Bãi cát mịn

 

Vùi bàn chân

Vốc cát

Đắp cho đầy

 

 

 

 

 

Nước chảy xiết

 

Buông neo

Thuyền

Dùng dằng chưa đậu

 

 

 

 

 

Mồ hôi dân chài

 

Đổ

Mặt biển

Réo sôi

 

 

 

 

 

Cá ướp muối

 

Nằm dọc

Nằm ngang

Sao cũng được

 

 

 

 

 

An tĩnh

 

Tưởng tượng sóng dâng

Không xuống nữa

Tôi ở đây

 

 

 

 

 

Biển vô tận

 

Chọn dải đất sạch

Bày

Đồ vật mang theo

 

 

 

 

 

Cơn lốc

 

Bất ngờ

Sà xuống

Vò nhàu mặt đất

 

 

 

 

 

Biển rộng

 

Lối ra

Hẹp

Đầy dấu chân

 

 

 

 

 

Cột buồm

 

Gãy

Gió

Nhẹ

 

 

 

 

 

Hải lưu

 

Cuốn

Dòng cá

Không đổi hướng

 

 

 

 

 

Sóng dữ

 

Ngấu nghiến

Ánh trăng

Hiền từ

 

 

 

 

 

Con thuyền

 

Biển đêm

Trông xa

Tựa ngôi chùa

 

 

 

 

 

Biển đợi

 

Người đàn bà

Đãi ngao

Ven bờ

 

 

 

 

 

Nhà sư ra biển

 

Đặt khăn áo

Một nơi

Xuống rửa chân

 

 

 

 

 

Hết ngụm trà

 

Tiếng sóng

Ngước nhìn con thuyền

Lắc lư

 

 

 

 

 

Nước đầu nguồn

 

Ngày biển động

Biến mất

Cuối sông

 

 

 

 

 

Trước biển

 

Một mình

Bọt sóng

Mặn hơn nước mắt

 

 

 

 

 

Còn sớm

 

Mây đen

Che mặt biển

Thẫm

 

 

 

 

 

Em bước lên bờ cát

 

Biển

Lùi xa

Lùi xa

 

 

 

 

 

Biển mở bất tận

 

Mang theo gói xôi

Nắm chặt

Trước khi ăn

 

 

 

 

 

Vòi rồng

 

Hút lòng biển

Tôm cá

Lên trời

 

 

 

 

 

Ghi âm tiếng sóng

 

Lặng nghe

Nước

Rửa sạch cô đơn

 

 

 

 

 

Ngày rạng

 

Con cá

Đớp ánh sáng

Lặn vào biển sâu

 

 

 

BÍ MẬT CỦA KHOẢNH KHẮC

(Đọc tập thơ “thả” của Mai Văn Phấn)

 

 

Lê Hồ Quang

  

1. Đi từ Gọi xanh, Vách nước, Bầu trời không mái che, và đột nhiên gió thổi, hoa giấu mặt,… đến thả*, có thể thấy khá rõ tâm thế sáng tạo mới của Mai Văn Phấn. Ấy là tâm thế của con người đang đến gần hơn với Tự do, thứ tự do của nội tâm, của sáng tạo. Tiền thân của thả là từ tháng giêng, tập thơ gồm 369 bài thơ ba câu được viết trước đó. Trên tinh thần cơ bản của từ tháng giêng, thả là sự bổ sung, mở rộng và làm đầy thêm, phong phú thêm về đề tài, chủ đề, số lượng tác phẩm. Quan trọng hơn, thả là sự tiếp tục mở rộng, đào sâu cái nhìn mĩ học của tác giả về thế giới với những tìm tòi thi pháp thơ ba câu đa dạng mà nhất quán. Ngay trong cái tên tập - thả, đã hàm chứa tinh thần buông bỏ triệt để của cái tôi nhằm tìm lại chân diện bản ngã. Cũng bởi vậy, thả đã mở ra một thế giới nghệ thuật đặc thù, ở đó, nội tâm và ngoại giới, không gian và thời gian, cá nhân và vũ trụ… dường như có thể hòa nhập và đồng hiện ngay trên/ trong cùng một khoảnh khắc của thì hiện tại chân thực, cụ thể và tươi ròng sự sống mà cá nhân đang sống, đang trải nghiệm. Từ đây, có thể hiểu thả như là một ám thị về thời gian theo kiểu Mai Văn Phấn - thời gian của những khoảnh khắc nhân sinh đẹp đẽ, đáng nhớ và đáng sống. Song, cùng với sự diễn tiến không ngừng của thời gian, những khoảnh khắc ấy nhanh chóng bị vùi lấp trên vòng quay miên viễn, bất tận, vô thủy vô chung của vũ trụ. Bởi vậy, thả cũng chính là hành trình “buông mình” của cái tôi nhà thơ nhằm dấn sâu hơn vào cõi mơ hồ thăm thẳm của tâm linh và sáng tạo, nhằm dò tìm và khơi mở bí mật của những khoảnh khắc ấy.

 

2. Tương ứng với cảm hứng về thời gian, tập thơ được tổ chức chủ yếu theo trật tự tuyến tính, theo thứ tự chảy trôi của các mùa, bắt đầu từ mùa xuân (và cũng chủ yếu về mùa xuân, mùa hạ, những mùa đẹp nhất trong năm theo con mắt thi nhân). Thiên nhiên hiện lên đầy hình ảnh và cảm giác theo mỗi bước chân mùa. Theo đó, mùa xuân, ấy là khi “Chén trà/ Đủ hương vị/ Tết”; là khi “Khí xuân tràn”, khiến “Gỗ mục/ Đơm hoa”, hoa đào, hoa mận nở “Rụng bớt/ Sang/ Gốc cây bên cạnh”, hạt giống thở giữa cánh đồng bùn ngấu và chồi non “Nghẹn thở/ Nằm/ Dưới mùa xuân”. Mùa hè gắn liền với hình ảnh những cơn “Mưa to, rất to”, trong cơn mưa, “Nhành địa lan/ Thò tay/ Qua hàng rào”, những con ve “Râm ran/ Như kêu cả/ Năm sau”, nắng chói chang xuyên qua “Vòm lá ken dày”, hương thơm hoa táo, hoa nhãn “Níu chân ong/ Phấn rơi/ Xuống đất”, dưa hấu “Mọng nước”… Mùa thu gắn liền với hình ảnh gió heo may “Đẩy bông cúc/ Nghiêng/ Về cỏ dại”; con nhện nước “Xoay dọc xoay ngang/ Trên lá sen”, và “Quả mướp giống/ Treo trên giàn/ Khô quắt”… Và mùa đông, ấy là khi cá “Ngoi lên mặt nước/ Gió mùa/ Về từ chiều qua”; là khi sương muối “Trên sông/ Ướp/ Mạn thuyền lạnh buốt”; và là khi hơi ấm của củi lửa “Nướng ngô/ Hạt non/ Lách tách”… Quen thì rõ ràng rất quen, xét cả về ngôn từ lẫn hình ảnh, song vẫn có cái gì thật là riêng biệt và tươi tắn. Có lẽ là do góc nhìn và điểm nhìn của tác giả, ông thường nhìn rất gần và chú trọng vào những đường nét tỉ mỉ, gây cảm giác và ấn tượng tinh tế.

 

Nhưng đấy cũng là thời gian của đời người, thời gian của cuộc sống, và hơn thế, là thời gian của sự sống. Do vậy, thả còn là vô số những khoảnh khắc đời thường của cá nhân, được soi ngắm và mô tả qua nhãn quan cá nhân. Rất dễ bắt gặp ở đây những cảnh tượng sinh hoạt hằng ngày được tái hiện qua con mắt “tả thực” đầy thú vị, chẳng hạn: Thấy cảnh tắm biển/ Tỉnh dậy/ Vẫn mặc quần áo (Xem ti vi ngủ quên); Ra vườn/ Lượm/ Cà chua chín (Sếu đầu đỏ bay qua); Cùng câu chuyện/ Mỗi người một hướng/ Mời bạn chén nữa (Bên bàn trà); Anh nhận tin/ Bên hồ/ Mặt nước thẫm lại (Em đang café)… Đôi khi xuất hiện cả những hình ảnh, cảnh tượng như “chẳng đâu vào đâu”, khiến độc giả ưa quy giản bài thơ vào những “nội dung, ý nghĩa” rõ ràng, thật sự thấy hoang mang, chẳng hạn trong Đúng lúc: Chuông ngân/ Tôi ăn miếng khoai/ Bở và ngọt; hoặc Ngồi một mình: Ngắm mãi/ Chiếc đinh/ Cắm sâu trong tường”; hoặc Cầm bông hoa: Tựa chiếc cúc/ Không biết/ Gắn vào đâu… Đơn giản, tươi tắn như những ý nghĩ đột hiện là những mảnh nhỏ đời sống được mô tả trong những những câu thơ thả. (Dẫu đôi khi, nhà thơ cũng sa vào lối mòn liên tưởng, chẳng hạn: Quay cuồng trong chảo/ Nổ tí tách/ Sao trời hiện dần - Rang lạc buổi tối; Mở cổng/ Bâng khuâng/ Hai thế giới - Sớm; Khêu ốc/ Đăng đắng/ Hương quê - Bẻ gai bưởi…; hoặc triết lý lộ liễu: Chưa chạm hạt sương/ Đã thấu/ Tâm can con người - Tiếng sét, làm lộ ra tính“nhân tạo” khá rõ. Song những ví dụ này không nhiều). Khi “khước từ” những cái bẫy ẩn dụ đơn nghĩa, cố gắng mô tả đời sống bằng những nét vẽ “tự nhiên như nhiên”, như không hề có có sự can thiệp, chính là khi nhà thơ đã “hãm chậm” lại dòng chảy xiết của thời gian và ngưng giữ được những khoảnh khắc trong trẻo diệu kỳ của đời sống mà trên thực tế đã tan biến đi trên dòng chảy “vô tăm tích” của cõi nhân gian xô bồ, bụi bặm.

 

Song thả phải đâu chỉ nói về những vẻ đẹp của tự nhiên và đời sống? Cái tôi nặng lòng với đời sống nhân sinh từng xuất hiện đậm nét trong Người cùng thời, Hôm sau…cũng trở lại ám ảnh với chùm thế sự khá dày của thả. Không phải ngẫu nhiên mà thả viết nhiều về hình ảnh cá mắc câu, cá cắn câu, cá trong lồng, con cá sống sót,… Đấy là một thực tại đầy bất trắc và hiểm họa. Hình ảnh “cá mắc câu” và Những con cá: Nháo nhác/ Bơi quanh/ Con cá cắn câu gợi ấn tượng kinh hoàng đến nỗi khi nhìn “mặt nước thiêm thiếp”, nỗi nghi ngại cạm bẫy như vẫn rình rập đâu đây: Thả/ Mồi câu/ Vào lòng giấc mơ... Những mảng màu đen tối thế sự dường như ám cả vào những câu thơ mô tả thiên nhiên, khi nhà thơ Nói với cỏ dại: Trời/ Tối rồi/ Hãy nhắm mắt…; hoặc khi nói về một Đứa bé: Dừng xem/ Chọc tiết lợn/ Rồi đi… Nhiều bài thơ gợi nên nỗi ám ảnh bất an có thực của thời đại công nghệ số, khi con người bị theo dõi, kiểm soát, canh chừng ngay cả trong giấc mơ: Thấy nhau/ Bị quay lén/ Phim đen trắng (Giấc mơ). Đôi khi, hiện thực bi đát ấy được tác giả diễn tả qua một cách nói đậm tính hài hước đen, chẳng hạn Mọi người: Ghi giấc mơ/ Vào mẩu giấy/ Nộp cho một người. Đẩy lên thành một biểu tượng khái quát, trong Bữa tiệc lịch sử, thơ ông dồn nén những dự cảm hãi hùng, chết chóc, bi thương của đời sống lịch sử nhân loại: Khách vừa ngồi/ Mặt bàn trũng xuống/ Huyệt mộ. Trong cảm quan thế sự ấy, tiếng máy khoan không đơn thuần là một âm thanh thông thường của đời sống đô thị, nó gợi trùng trùng những cảm giác bất an và bất lực: Thêm một lỗ đen/ Trong đêm đen/ Thẫm đen (Tiếng khoan); và cũng do vậy, vây bủa người “đọc sách” là cảm giác: Hoang mang/ Nhìn con đường/ Trong đêm tối (Đọc sách)…

 

Như vậy, thả hoàn toàn không phải là một thái độ buông xả, thoát tục, quay lưng với đời sống để chỉ chú mục kiếm tìm những vang động tinh thần sâu kín xa xôi của nội tâm. Thực ra ở đây, thả chính là một cách giúp nhà thơ lặn sâu hơn vào thực tại để thẩm thấu và diễn tả gọn ghẽ, sắc nét những trạng huống nhân sinh đầy phi lý, bi đát, từ đó mà nhận thức sâu sắc hơn những giá trị sống cần có, cần phải đạt tới. Điều này cũng cho thấy thêm rằng, nếu căn tính tâm hồn người viết thực sự nhạy bén và tha thiết với đời sống, thì dù chọn lối đi nào, cách diễn tả nào, âm vang đích thực của đời sống cũng sẽ tìm cách để tỏ lộ trong tác phẩm của họ. Độ nén của thơ ba câu buộc Mai Văn Phấn phải chọn một cách diễn tả hàm súc, theo lối tượng trưng hóa, song không phải vì thế mà ta không thấy sự rạch ròi và thậm chí quyết liệt trong thái độ của tác giả. Từ góc độ này, tính hiện đại, hiểu theo nghĩa là khả năng bám sát đời sống đương đại của tác giả với tư cách“người cùng thời” là rất rõ.

 

Đi từ mùa xuân đến mùa đông, từ đời sống tự nhiên đến đời sống nhân thế, thả là hành trình chảy trôi của thời gian mà cũng là quá trình diễn tiến của nội tâm con người trong mọi biểu hiện đa dạng từ Đời thường đến Tâm linh và Sáng tạo. Bởi vậy, nếu quan sát kỹ, bên cạnh trật tự thời gian, sẽ thấy tập thơ còn được tổ chức thành nhiều “cụm” bài, theo từng “vệt” chủ đề/ hình tượng. Có vệt bài về ngày xuân (23 bài), vệt bài về mưa (73 bài), vệt bài về hoa (108 bài), vệt bài về biển (63 bài)… Cùng một hiện tượng, sự vật nhưng nhà thơ không dừng lại ở những đường nét ổn định, tĩnh tại. Ông muốn soi ngắm chúng từ nhiều góc độ, trong mọi chiều kích, sắc thái và những vẻ sống động riêng và với một hình thức diễn đạt ngắn gọn nhất, nhằm lưu giữ tối đa vẻ đẹp của thiên nhiên cũng như tâm hồn con người. Chỉ cần nhìn tên một số bài viết về biển, cũng thấy khá rõ chủ ý tác giả nhằm ghi dấu vẻ đẹp chân thực của đời sống: Biển đầy sương mù, Lòng biển, Biển động, Biển lặng, Biển lẫn vào đêm, Nhà bên bờ biển, Lặn sâu xuống biển, Mưa biển, Con đang ngắm biển, Uống trà bên bờ biển, Phao an toàn trên bãi biển, Bãi tắm đông người, Thủy triều lên, Áp má vào cát, Chong đèn câu mực, Con sóng và ghềnh đá… Rất tự nhiên, thủ pháp mô tả này khiến tôi nghĩ đến bộ tranh Ba mươi sáu cảnh núi Phú Sỹ của Katsushika Hokusai (Nhật Bản). Xa hơn một là Claude Monet (Pháp) với hơn 250 bức tranh về những cây hoa súng. Chỉ về một sự vật, nhưng trong những những thời khắc khác nhau, chúng sẽ bộc lộ những vẻ đẹp khác nhau. Và đẹp trong từng khoảnh khắc. Tuy nhiên, nếu trong những tập thơ trước, những hiện tượng, sự vật này thường được Mai Văn Phấn mô tả theo kiểu tượng trưng thì dường như ở đây, ông chỉ muốn “bảo lưu” tất cả những khoảnh khắc, dáng nét đời thường ấy trong vẻ đẹp giản đơn, trong trẻo và tự nhiên nhất. Tính “ghi chép”, tính hiện tại, tính tự nhiên là những đặc tính nổi bật của tập thơ này.

 

3. Đẩy sự kiện lên bề mặt văn bản, hạn chế tối đa việc dùng đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất, điều này tạo nên vẻ khách quan dễ nhận thấy của thế giới hình tượng thơ thả. Dẫu vậy, ta vẫn nhận thấy khá rõ chân dung cái tôi chủ thể đằng sau bức tranh đời sống ấy. Đấy là cái tôi chủ yếu biểu hiện qua các hành động nhận biết thể chất trực tiếp. Giác quan thể chất bén nhạy cho phép cái tôi nhà thơ có thể thụ cảm đời sống một cách hết sức nhanh chóng, mãnh liệt và tinh tế. Chẳng hạn, bằng tay: kê chậu đỗ quyên, nhặt được/ chiếc tất trẻ con, cầm ngọn nến/ soi về phía biển, ngắt ngọn cỏ khô, bẻ củi khô…; bằng chân: tôi kiễng chân, dấn bước/ đáy sâu ánh sáng, tôi vừa đi vừa đếm/ bước chân…; bằng miệng: miệng còn ngậm cà phê; cắn từng miếng, cắn dọc/ cắn ngang, uống một nửa/ chờ gió…; bằng tai: nghe tiếng sóng, nghe gió/ miết từng đợt…; bằng mắt: mải nhìn mưa phùn, mải nhìn cành ổi/ tụ quả, nhìn lên đồi/ cây táo bắt đầu ra nụ…Tuy nhiên, những cảm giác của xúc giác và vị giác được sử dụng phổ biến hơn cả. Nhờ vào những cảm giác tiếp xúc của da thịt (chân, tay, da), của miệng (môi, lưỡi)… mà sự vật, hình ảnh hiện lên, dù rất tiết kiệm, vẫn đầy cảm giác, mùi vị, chẳng hạn quả trứng “béo ngậy”,miếng khoai “bở và ngọt”… Nếu quan sát thêm, sẽ thấy phổ biến trong thơ của Mai Văn Phấn là hành động ăn uống của con người, chẳng hạn uống café, uống trà, uống nước, uống rượu, ăn cam, ăn dưa hấu, ăn táo, ăn trứng, ăn bánh,... Thơ ông thường xuyên cho thấy những khoảnhkhắc “thụ hưởng” đời sống của cá nhân thật tinh tế và trọn vẹn, chẳng hạn trong Bánh mới ra lò: Nóng rẫy/ Cắn/ Tưởng tượng; hoặc trong Mẹ dạy bé ăn cam: Mút từng miếng/ Nhâm nhi/ Rồi nuốt… Thực ra, ăn uống cũng là một cách thế cho thấy rõ hơn ý nghĩa sự hiện hữu của con người. Do vậy, nhiều khi chúng được tiến hành như một nghệ thuật, một thứ nghi lễ nội tâm, thậm chí, có thể nói tới một kiểu “hành thiền” đầy thi vị. Điều này xuất phát từ tâm hồn cái tôi hết sức nhạy cảm với Cái đẹp, nhất là Cái đẹp của hiện tại, trong cuộc sống đời thường, quanh mỗi chúng ta. Đặc biệt, cái tôi ấy luôn có ý thức tìm kiếm và hướng đến những khoảnh khắc mà ở đó con người tồn tại trong sự cảm thông, hòa hợp sâu sắc với thiên nhiên, với mọi biểu hiện trần tục mà tinh khôi nhất và ở đó, cái hiện tại, cái nhất thời cũng đồng thời đánh thức xúc cảm hướng về cái Vô cùng, cái Vĩnh cửu. Có thể thấy rõ điều này ngay trong những bài thơ tưởng chừng chỉ đơn thuần tái hiện cảnh tượng, chẳng hạn:

 

Mưa

 

Nước ngập vườn

Bông hoa đào trôi

Như chạy

 

Ở đây, cái cảm giác của bông hoa chạy mưa dường như cũng chính là cái cảm giác của nhà thơ. Sự tương thông ấy đặc biệt rõ khi ông viết về thiên nhiên, về cỏ cây, về hoa, những con vật bé nhỏ hay tiếng chuông chùa… Nhưng ngay cả khi ông viết về những sinh hoạt đời thường của cá nhân, cảm giác tương thông, hòa hợp ấy vẫn hiện diện rất rõ.

 

Bằng một thái độ cẩn trọng song đồng thời cũng hết sức nhẹ nhõm, nhà thơ lật tìm những nếp gấp của đời sống, đánh thức bí mật ẩn chứa ở trong đó – cái Đẹp hồn nhiên của sự sống. Đó hoàn toàn không phải là cái đẹp khách thể, đối lập và tách rời chủ thể, ngược lại, đó là cái đẹp nẩy sinh trong sự giao hòa gần gũi giữa tâm hồn chủ thể với vạn vật xung quanh. Giống như tiếng chuông chùa có thể Lay/ Bụi thủy trúc/ Bất động suốt mùa thu và tạo nên sức cảm thông kì lạ giữa vạn vật, đó có lẽ cũng chính là cái đẹp và sức mạnh của một tâm hồn đạt Đạo. Tuy nhiên, dù luôn tin và hướng tới tìm kiếm vẻ kỳ diệu trong mọi khoảnh khắc của tồn tại, xem đó như một điều thiêng liêng và có khả năng lớn lao trong việc cải biến và thanh lọc đời sống con người, song ông cũng không thần bí hóa hay thiêng hóa chúng một cách cực đoan. Ở nhà thơ này, tồn tại một thái độ sống và sáng tạo khá duy mĩ song cũng khá cởi mở và thực tiễn.

 

4. Về mặt tổ chức văn bản, mỗi bài trong tập thả có ba câu (chính xác hơn là ba dòng). Điều này buộc tác giả phải cân nhắc lựa chọn và tổ chức theo những cách thức nhất định nhằm có thể chuyển tải dung lượng hiện thực đáng kể trong một số lượng câu chữ tối giản. Một cách làm quen thuộc là tạo nên sự đứt đoạn, đoản mạch cao độ giữa các hình ảnh, câu chữ. Mỗi dòng thơ tương ứng với mỗi ý tượng độc lập, tạo nên những khoảng trống liên tưởng khá rộng rãi. Đây là điều thường gặp trong thơ cổ điển, đặc biệt trong thơ Haiku Nhật Bản. Song đồng thời, tác giả còn thường xuyên tổ chức câu chữ trong bài thơ theo một hình thức liền mạch tự nhiên nhất. Sự “liền hơi, liền mạch” ấy thể hiện ngay trong trật tự cú pháp của các dòng thơ, các dòng thường nối liền nhau về mặt ngữ pháp và ngữ nghĩa, do đó nhiều bài có thể đọc liên tục không ngừng cho đến kết thúc. Trong những trường hợp này, cách ngắt nhịp chủ yếu bị quy định bởi cách ngắt dòng. Xin nói thêm về cách sử dụng tiêu đề trong thơ tác giả này, qua đó, để thấy rõ hơn đặc điểm cấu tứ thơ ba câu của ông. Cách thứ nhất (khá quen thuộc trong thơ nói chung), ở đó tiêu đề thường là hình tượng/ hình ảnh trung tâm của bài thơ (thường là những danh từ chỉ sự vật, sự việc), và câu chữ, hình ảnh trong bài được tổ chức xoay quanh hình tượng trung tâm nhằm cụ thể hóa đặc điểm/ tính chất/ trạng thái của nó, chẳng hạn: Hạt giống của em, Gánh hàng hoa, Cuối tháng ba, Mưa đầu mùa, Hoa mận trắng, Vịnh Lan Hạ… Trong trường hợp này, tiêu đề có tính độc lập tương đối với văn bản. Song trong thơ Mai Văn Phấn, phổ biến hơn là hiện tượng gắn kết hữu cơ giữa tiêu đề và dòng thơ, bài thơ. Sự gắn kết chặt chẽ này có hai dạng. Thứ nhất, tên bài hiện diện như một phần không thể tách rời, thậm chí như một bộ phận cú pháp (chủ ngữ, trạng ngữ…) của câu/ dòng đầu tiên tách ra và đẩy lên thành tên bài, chẳng hạn: Hoa đào/ Rụng bớt/ Sang/ Gốc cây bên cạnh; Cây tầm xuân/ Nở trước/ Cho cây bên cạnh/ Đơm hoa; Cụ già/ Răng rụng hết/ Cười bên gốc hoa/ Lác đác vài bông; Sáng mùa xuân/ Búp non/ Nghe lũ trẻ/ Rủ nhau đi bắt sâu… Điều này tạo áp lực tự nhiên buộc ta phải đọc liên tục từ tiêu đề đến chữ cuối cùng. Cảnh tượng đời sống được chuyển tải một cách cách khá trọn vẹn trong tính liên tục và sống động của nó. Thứ hai, ấy là trường hợp tiêu đề hiện hiện như chìa khóa để giải mã nội dung thi phẩm. Tên bài thơ ở đây thường là một mệnh đề diễn tả một nội dung (cảnh tượng, sự vật, hành động…) tương đối hoàn chỉnh. Thoạt nhìn, giữa tiêu đề và nội dung dường như không hề ăn nhập gì với nhau, song khi đặt trong cấu trúc chỉnh thể, sẽ thấy đấy là một yếu tố không thể tách rời, nó là một “đối trọng” nhận thức - thẩm mỹ của toàn bộ hệ thống câu chữ, hình ảnh ở phía sau. Ta hãy đọc bài thơ này:

 

Nhìn người đàn bà mang thai đi qua

 

Vội tìm chiếc cọc

Đỡ buồng chuối chín cây

Trĩu nặng

 

Ở đây, hai sự vật được đề cập trong tiêu đề và văn bản tưởng chừng rất xa lạ song kỳ thực chúng có một mối liên hệ tương hỗ bề sâu khá rõ. Bởi giữa “người đàn bà mang thai” và “buồng chuối chín cây” đều nằm trong trường liên tưởng “trĩu nặng”, nặng nề, vất vả, đáng được nâng đỡ, chia sẻ… Và đó là lý do giải thích cho hành động “vội tìm chiếc cọc/ đỡ” của cái tôi tác giả. Tất nhiên, những liên tưởng này diễn ra rất nhanh, khi ta “đọc” bài thơ trong tính toàn vẹn chỉnh thể của nó. Đây cũng là cách viết trong Biển đầy sương mù, Cùng hướng về mặt trời, Mưa xuân, Nghe tin bão, Trái chín bảo nhau, Ngày rạng… Từ góc độ nào đó, có thể thấy sự gắn kết đặc biệt về mặt hình thức giữa tiêu đề và bài thơ này là một cách thể hiện độc đáo quan niệm về thế giới như một cơ thể sống với sự liên kết hữu cơ của mọi yếu tố tạo thành. Do đó, đọc nhiều bài trong ấn tượng liền mạch tự nhiên ấy quả thực thú vị.

 

Dĩ nhiên, áp lực của “loại hình” thơ ba câu đòi hỏi nhà thơ phải có kỹ thuật xử lý riêng về mặt cấu tứ, ngôn từ, hình ảnh…, bởi nếu không, rất có thể thay vì một cấu trúc thẩm mĩ, bài thơ chỉ là một câu trần thuật bị bẻ gãy thành ba dòng theo kiểu cơ học. Xin lấy một ví dụ để phân tích cụ thể hơn về điều này:

 

Sáng mồng một

 

Nhặt được chiếc tất trẻ con

Mềm

Như trái chín

 

Bài thơ kể về một sự việc rất đơn giản: Sáng mồng một tết, (tác giả) nhặt được một chiếc tất trẻ con, rất thơm mềm. Chiếc tất gợi sự hiện diện của em bé và đánh thức dậy những xúc cảm gắn bó âu yếm. Sự việc xảy ra vào ngày khởi đầu của một năm mới và đó là một “sự kiện” tốt lành trong trái tim nhà thơ. Thực ra, trước đó, văn bản bài thơ được tổ chức có khác so với bản đang phân tích. Bản cũ được ngắt dòng như sau: Nhặt được/ Chiếc tất trẻ con/ Mềm như trái chín. Ba sự việc, sự vật được đặt liền nhau, không có điểm nhấn nào đáng kể, thông tin sự việc át thông tin nội tâm. Nhưng hãy chú ý tới văn bản hiện tại, ở đó tính từ “mềm” được tách ra thành một dòng độc lập, trọng tâm của bài thơ, do vậy, dồn vào đây. Chữ “mềm” trở thành “từ khóa” của bài thơ, là điểm son ấn tượng và cảm giác.

Rõ ràng trong thơ không thể coi thường cách tổ chức cấu trúc văn bản, có khi thay đổi một yếu tố là làm thay đổi cả tổng thể. Riêng ở phương diện này, có thể thấy rõ ý thức cũng như sự dụng công tìm tòi của tác giả. Điều đáng nói là trong nhiều bài thơ ba câu, bức tranh đời sống hiện lên hết sức tươi tắn, như chính sự “lên tiếng” hồn nhiên của hiện thực, như không hề có dấu vết của sự “dụng công” nào và đó chính là một thành công xét về mặt thi pháp. Tuy vậy, ở một số trường hợp, tính lệ thuộc quá rõ của tiêu đề với dòng thơ đầu khiến một số bài vẫn chưa thực sự là “thơ ba câu”. Về mặt văn bản, vẫn có thể rút gọn hơn nữa để tạo nên tính độc lập cao độ của câu (dòng) thơ, nhằm khai thác triệt để hơn về ý tưởng và có thể kích thích sự “bùng nổ” mạnh mẽ trong liên tưởng, tưởng tượng của độc giả.

 

5. Nhận thức và lý giải đời sống nhân sinh và vũ trụ trong chiều sâu khái quát đã trở thành một kiểu tư duy thẩm mĩ quen thuộc của tác giả, và điều này chi phối khá rõ đến cách cấu tứ bài thơ. Theo đó, tác giả thường tổ chức hình ảnh, ngôn từ trong tác phẩm theo một trường liên tưởng khá tập trung.Trung tâm bài thơ thường là một hình ảnh thoạt nhìn rất cụ thể, cảm tính, song theo một cách tổ chức nào đó, nó nhanh chóng trở thành một “cấu trúc phát nghĩa” năng sản. Bài thơ sau đây là một dẫn chứng tiêu biểu:

 

Gieo giống

 

Vào bùn ngấu

Mới đi được mươi bước

Cánh đồng đã mọc đầy sương mù

 

Bài thơ nói về việc gieo giống, với ba hành động liên tiếp: gieo – đi – mọc, cho thấy sức sinh sôi nhanh chóng lạ lùng của mùa màng, tạo vật. Đối tượng mô tả, đồng thời cũng là chủ thể “gieo vào bùn ngấu” là hạt giống, nhưng cũng có thể là nhà thơ, sự không/ khó phân định này gây nên độ nhòe về nghĩa đồng thời cũng đem lại cảm giác tương thông, gần gũi giữa con người và tự nhiên. Hạt giống sinh sôi trong bùn ngấu cũng như tâm hồn con người nẩy nở tốt tươi giữa thiên nhiên. Nói cách khác, con người cũng là một hạt giống mẩy giữa mùa màng vũ trụ. Bài thơ, như vậy, là một cấu trúc ẩn dụ - tượng trưng, nó dựa trên sự tương đồng về cảm giác và sự vật để hướng tới một nhận thức phổ quát về mối quan hệ hài hòa giữa con người và tự nhiên, một motip chủ đề khá quen thuộc trong thơ Mai Văn Phấn. Nhiều bài thơ khác cũng được xây dựng trên cơ chế liên tưởng tương đồng ấy, nhưng giản dị và trực tiếp hơn, chẳng hạn Leo núi, Nửa đêm tỉnh dậy, Nhìn, Nguồn cội…

 

Bên cạnh đó, cũng khá nhiều bài thơ được cấu tứ dựa trên trường liên tưởng tương phản,chẳng hạn: Bông chen bông, Từ vũng nước đục, Hạt bụi vương trên mũ, Qua ngõ hàng xóm, Tiếng sét, Hạt đậu… Bông chen bông, thoạt nhìn, dường như chỉ thuần túy thuật lại sự việc:

 

Bông chen bông

 

Chi chít

Có người nói

Hoa mai giả

 

Nhưng nghịch lý đã ẩn chứa ngay trong cách mô tả chừng như lạnh lùng và khách quan ấy. Khi hoa thì “bông chen bông”, “chi chít” dâng hiến vẻ đẹp cho con ngườithì con người lại thơ ơ - “hoa mai giả”.Là vì con người đã bội thực trước cái màu mè của hoa giả đến mức mù quáng trước cái đẹp thực sự? Hay là vì cái thật và cái giả bây giờ quá giống nhau, khó lòngphân biệt? Dù gì, ở đây thiệt thòi không phải là hoa mà chính là con người.

 

Nhiều bài thơ của Mai Văn Phấn có sự phối kết hợp từ nhiều điểm nhìn và tương quan mô tả, lý giải khác nhau. Đặc biệt, trong cách quan sát và mô tả hiện thực, không hiếm những khoảnh khắc nhà thơ để lộ cái nhìn hài hước, hóm hỉnh rất đỗi tự nhiên: Tiếng khoan tường, Xem tivi ngủ quên, Cây và bóng cây, Dừng chân trong chùa, Miếng dưa hấu, Qua ngõ hàng xóm… Đôi khi thơ ông còn là sự giễu nhại kín đáo: cái “phân vân” trước miếng dưa hấu “nên cắn từ trong hay ngoài” (Miếng dưa hấu), hoặc âm thanh tiếng chổi quét đường gợi nhắc tiếng quạ chiều thu (Tiếng chổi tre), hay tiếng chày giã giò gợi nhắc âm thanh tiếng ếch nhảy vào ao hoang (Nghe tiếng chày giã giò)… là những ví dụ tiêu biểu. Dù những bài viết theo lối này không nhiều, song chúng thực sự đã đem lại màu sắc cá tính cũng như vẻ đẹp hiện đại trong thơ ba câu của Mai Văn Phấn.

 

6. Nhận thức về vũ trụ và nhân sinh trong những mối quan hệ bản chất, trong sự tương thông, hài hòa, rút tỉa tận lõi ngôn từ, khách thể hóa cao độ hình tượng… đó là những điểm nổi bật trong kết cấu thơ ba câu của Mai Văn Phấn. Tất nhiên, để tạo nên cấu trúc chặt chẽ của thơ ba câu, không đơn thuần chỉ là chuyện kỹ thuật. Việc cắt bỏ/ giữ lại chữ nào, hay cắt ở đâu, xuống dòng chỗ nào luôn cần đến sự chỉ dẫn của trực giác và sự mẫn cảm ngôn từ, điểm cốt tử phân biệt một “thợ thơ” và một thi sỹ.

 

Với hình thức thơ ba câu ngắn gọn; sự chi phối, bao bọc của cảm thức thiên nhiên, cấu tứ theo “nguyên lý mùa” và tương quan hai hình ảnh, thả của Mai Văn Phấn rất dễ gợi người đọc liên hệ tới thơ Haiku Nhật Bản. Tuy nhiên, với tác giả này, việc học tập, kế thừa luôn đi cùng một ý thức sáng tạo, cách tân mạnh mẽ, nhằm hướng tới một lối viết riêng (đó là lý do vì sao ông gọi thơ mình là “thơ ba câu” chứ không phải là thơ Haiku Việt Nam). Ngay cả những thi liệu cổ điển, khi“qua tay” nhà thơ Việt, đã mang những sắc thái và ý vị thẩm mĩ hiện đại khác lạ, độc đáo. Ta hãy đọc lại bài thơ sau:

 

Nghe tiếnggiã giò

 

Con ếch lớn

Vọt khỏi miệng hang

Đã chật

 

Tiếng ếch là một hình ảnh quá quen thuộc trong thơ Haiku với bài thơ nổi tiếng của thiền sư thi sỹ Matsuo Basho: Ao xưa/ Con ếch nhảy vào/ Tiếng nước xao… Thơ Mai Văn Phấn cũng đặc tả hành động con ếch vọt khỏi miệng hang và sự gần gũi có chủ ý này đã tạo nên tính liên văn bản rất rõ. Nhưng “sự đọc” chỉ đặc biệt trở nên thú vị khi “kiểm tra” lại tiêu đề, độc giả chợt phát hiện ra rằng thực chất ở đây không phải con ếch cổ điển của Matsuo Basho mà là tiếng chày giã giò mới là cái đối tượng đích thực được mô tả. Như vậy là, bằng mối liên hệ liên văn bản, nhà thơ đã đặt một món ăn “bình dân” của quê hương ngang với những mĩ vị của thơ ca thế giới một cách đầy sinh động, hóm hỉnh mà cũng không kém phần tao nhã! Cũng có thể nhận thấy sự khác biệt trong hai lối tư duy, một lối nghiêng về cái thâm thúy, u nhã, bí ẩn (thường thấy trong thơ cổ điển phương Đông) và cả một lối tư duy đời thường khá cụ thể, thực tiễn, sinh động (vốn có của người Việt chăng?). Cùng với điều đó là sự xuất hiện của hàng loạt tương quan đối lập giữa cái thi vị/ cái đời thường; cái nên thơ/ cái phi thơ; cái truyền thống/ cái hiện đại… Ấn tượng thú vị về mối liên hệ bất ngờ giữa âm thanh con ếch lớn nhảy khỏi miệng hang chật với âm thanh của tiếng chày giã giò, do đó, như càng được nhân lên. Có thể thấy trong cách xử lý đối với thi liệu cổ điển này một quan niệm quen thuộc của Mai Văn Phấn về việc tiếp nhận những giá trị nghệ thuật bên ngoài – tiếp nhận là để sáng tạo, nhằm tạo nên những giá trị thẩm mĩ nội sinh chứ không lệ thuộc vào những hình thức “ngoại nhập”.

 

7. Tinh, Tĩnh và Nhã dường như là sắc thái thẩm mĩ bao trùm thả. Ở đây, tôi muốn nói đến cái Tinh trong sự quan sát, cái Tĩnh trong trạng thái, tâm thế sáng tạo và cái Nhã trong cách thể hiện ngôn từ. Con mắt quan sát tinh tường, khả năng phát hiện mối quan hệ ngầm giữa các sự vật, năng lực khái quát hóa, sự cẩn trọng ngôn từ... là những gì dễ nhận thấy trên văn bản. Song cái yếu tố thật sự nối kết tất cả các yếu tố kể trên vẫn là cái bản năng thơ dồi dào, sung mãn và sự hồn hậu nội tâm của kẻ tìm thấy mình trong sự cảm thông với đời sống hiện tại, với cỏ cây, mùa màng, tạo vật, người sống và kẻ chết,ngay trong hiện tại và cả ở những cõi xa xăm mơ hồ, nó làm mờ đi cái cảm giác duy lý "nhọn sắc" trong một số tập khác, đem lại cảm giác ấm áp - về mặt cảm xúc; đồng thời, đem lại sắc thái tượng trưng tự nhiên - về mặt thi pháp. thả cho thấy một năng lực tâm hồn đặc biệt phong phú, mẫn cảm, tinh nhạy, dẫu đôi khi vẫn còn dấu vết kỹ thuật và phần nào hơi duy mĩ. Bởi vậy, không phải bài thơ nào trong tập cũng đã đạt đến vẻ đẹp cách tân trên nền truyền thống như cái đích nhà thơ hướng tới. Nếu có thể, tác giả cũng nên tinh giản hơn về mặt số lượng để tránh sự trùng lặp. Bên cạnh đó, tính khách quan, hàm súc và ám gợi của thơ ba câu ở đây vừa là một giá trị, một vẻ đẹp sáng tạo đáng ghi nhận, nhưng mặt khác, cũng là một “thách thức” không nhỏ với độc giả: nó đòi hỏi người đọc phải thực sự đồng sáng tạo.

Như vậy, khoảnh khắc chính là một triết lý nhân sinh và nghệ thuật của Mai Văn Phấn. Khoảnh khắc có thể cho con người nhìn thấu bí mật của vũ trụ và tâm linh. Trong khoảnh khắc, ta có thể thấy cả Vô cùng. Sống và sáng tạo trong từng khoảnh khắc ấy đâu phải dễ, nó buộc nghệ sỹ phải không ngừng Lấy mũi giày/ Hất cát/ Về phía trước. Nhưng có lẽ, thách đố đó mới chính là điều làm nên vẻ đẹp và ý nghĩa thực sự của tồn tại và sáng tạo.

 

Vinh, 14/11/2015

L.H.Q

 

____________

 

 

 

MỤC LỤC

 

1.       Đêm đầu năm

2.       Mưa bụi

3.       Lập xuân

4.       Chọn chiếc đôn

5.       Đón giao thừa

6.       Sáng mồng một

7.       Ngày đầu năm

8.       Xuân tràn

9.       Chân bấm đất

10.      Thảnh thơi

11.      Khát vọng đầu năm

12.      Chồi non

13.      Lộc

14.      Giữa xuân

15.      Vẫn còn tết

16.      Nắng xuân

17.      Thoáng

18.      Cuối tháng giêng

19.      Mưa xuân tới

20.      Mải nhìn mưa phùn

21.      Gieo giống

22.      Mùa

23.      Sương mù

24.      Sáng xuân

25.      Giương cung

26.      Xuân còn trong đất

27.      Cây tầm xuân

28.      Hoa mận trắng

29.      Bông chen bông

30.      Một mình pha trà

31.      Hoa đào

32.      Cuối tháng ba

33.      Chim sẻ

34.      Ánh sáng

35.      Dừng chân bên đường

36.      Trong vườn

37.      Nơi hoa rụng

38.      Hoa rụng xuống giếng

39.      Cụ già

40.      Cùng hướng về mặt trời

41.      Dông tố

42.      Đất ghì

43.      Mưa lác đác

44.      Tổ chim trên cao

45.      Cỏ non

46.      Hạt đậu giống

47.      Hạt giống của em

48.      Mưa

49.      Con nghé tơ

50.      Nhờ trận mưa

51.      Chim non

52.      Mưa lất phất

53.      Mưa dầm

54.      Cây mới trồng

55.      Vệt nắng

56.      Gió nồm

57.      Tiếng côn trùng đêm

58.      Sương trên cây

59.      Nghé con

60.      Đóng cọc

61.      Bóng đêm

62.      Hạt giống

63.      Gieo mầm xong

64.      Con sông về chiều

65.      Mưa đầu mùa

66.      Mưa xuân

67.      Cuối xuân

68.      Đêm giao mùa

69.      Đích

70.      Xuân đi

71.      Thanh tẩy

72.      Gần đài phun nước

73.      Tra hạt đậu

74.      Khúc cảm

75.      Giàn hoa cát đằng

76.      Ra vườn

77.      Cốc nước táo

78.      Hớp ngụm trà

79.      Chưa quen

80.      Đêm mưa

81.      Mùa vải      

82.      Tạnh mưa

83.      Vẽ cái lạnh

84.      Cây và bóng cây

85.      Nắng mới

86.      Giẫm lên vạt nắng

87.      Nắng lên

88.      Hoa nhãn

89.      Con vành khuyên

90.      Chờ tôi ra khỏi vườn

91.      Quả dưa lê

92.      Miếng dưa hấu

93.      Ăn trái đào

94.      Ngủ gà ngủ gật

95.      Trăng

96.      Nhìn trăng lên

97.      Đến giữa cầu

98.      Rạng sáng

99.      Con chim bói cá

100.    Gặp mưa

101.    Gió

102.    Chạy xe qua bóng cây

103.    Nắng chiều

104.    Đã sang vụ mùa

105.    Người cắt cỏ

106.    Hàng rào thưa

107.    Giữa hạ

108.    Ánh chớp

109.    Trời đổ mưa

110.    Cơn dông

111.    Sắp mưa

112.    Mỗi lần gió thốc

113.    Hạt mưa đầu tiên

114.    Trời mưa

115.    Mưa mù mịt

116.    Mưa to

117.    Trong cơn mưa

118.    Bữa tiệc mưa

119.    Cây sau mưa

120.    Mưa tạnh dần

121.    Nghi lễ

122.    Lòng thiền

123.    Đường vào chùa

124.    Cánh sen rụng

125.    Nắng lên cao

126.    Hái sen

127.    Tiếng cuốc kêu

128.    Ngày hè

129.    Trời nắng nhìn ra vườn

130.    Ngồi trên đụn cát

131.    Con bướm mỏi

132.    Cùng trong tiếng mưa

133.    Không mưa

134.    Cành hoa phượng vỹ

135.    Ngắm mưa

136.    Thay mùa

137.    Mưa rào

138.    Mặt trăng sau mưa

139.    Ngày nóng nực

140.    Trên đỉnh đồi

141.    Mưa rào trên phố

142.    Hình như

143.    Bay cao thì nắng

144.    Bãi cát trắng

145.    Cầu vồng

146.    Tán lá

147.    Hoa sen rụng

148.    Tiếng trưa

149.    Đồng chiêm

150.    Bên đường cao tốc

151.    Trong cơn bão

152.    Đơn giản

153.    Hoa lộc vừng đã tàn

154.    Gặt xong

155.    Mưa nặng hạt

156.    Những con ve

157.    Trời rộng

158.    Trời đang mưa

159.    Giữa đồng

160.    Mong mưa

161.    Mùa nhãn chín

162.    Nghe tin bão

163.    Dòng suối trong

164.    Đợi

165.    Quả bàng chín trong đêm

166.    Mặt trời lên nhanh

167.    Theo bão mà đi

168.    Con bướm trắng

169.    Mắc võng trong vườn

170.    Gió mạnh

171.    Trước hiên nhà

172.    Váy

173.    Ngạc nhiên

174.    Vòm lá ken dày

175.    Cuối hè

176.    Condiệc trong mưa

177.    Con chim dẽ giun

178.    Bão tan

179.    Trăng trong vườn

180.    Măng non ngu ngơ

181.    Tiếng sấm cô đơn

182.    Lời mẹ ru

183.    Vào bóng mát

184.    Chuồn chuồn ớt

185.    Ngôi sao đã tắt

186.    Con chim non

187.    Trời trong xanh

188.    Uống nước

189.    Hứng nước

190.    Hạt sương

191.    Chim sáo đá

192.    Mưa vẫn rơi

193.    Đám bèo lục bình

194.    Lũ ngập chân đê

195.    Nước lũ

196.    Trong vòm cây cao

197.    Thấy trăng

198.    Quả thị

199.    Tin bão đến

200.    Đồng nhất

201.    Vườn mẹ

202.    Gặp

203.    Hương ngọc lan

204.    Rắc thêm hạt vừng

205.    Tiếng sét

206.    Cây đại thụ

207.    Chắp tay

208.    Mây đen

209.    Trong phòng tranh

210.    Xác con ve

211.    Sang thu

212.    Sáng lập thu

213.    Gió đầu mùa

214.    Ban ơn

215.    Gió đến

216.    Tắm xong

217.    Dọn đường

218.    Chim chích bông

219.    Phố nhỏ

220.    Trăng vàng

221.    Hoàng hôn

222.    Quả chín trong vườn

223.    Vòm cây đan vào nhau

224.    Tưới cây

225.    Ngày mùa

226.    Cây cau trước nhà

227.    Mùa hái quả

228.    Mùa gặt

229.    Ngắt trái bưởi

230.    Chim tu hú

231.    Làm thơ dưới trăng

232.    Ngồi giữa lá sen

233.    Con nhện nước

234.    Thấy trái chín cây

235.    Bông cúc trắng

236.    Làm tổ

237.    Gọt quả bưởi

238.    Thu chậm

239.    Quả chín

240.    Gọt củ đậu

241.    Se lạnh

242.    Khói thu lên trời

243.    Lá bồ đề

244.    Xác con bướm

245.    Lá khô

246.    Kho cá

247.    Bầu trời thu

248.    Lá vàng

249.    Hạt mưa thu

250.    Trưa mùa thu

251.    Ở nhà một mình

252.    Trăng sáng gốc cây

253.    Con nhện giăng tơ

254.    Cuối thu

255.    Ngày hanh khô

256.    Dòng chảy

257.    Thu

258.    Tôi ở giữa

259.    Nắng cuối thu

260.    Quả hồng chín mọng

261.    Ngọn núi

262.    Quả bí đao

263.    Trên đường

264.    Gió quẩn quanh

265.    Trung thu năm nay

266.    Lá cây xào xạc

267.    Vạt nắng

268.    Sen tàn

269.    Nắng tháng Tám

270.    Ngủ ngon

271.    Mùa ổi

272.    Thu chín

273.    Trời mát

274.    Lá rụng

275.    Quả bưởi

276.    Cuống của mùa thu

277.    Vạt trăng

278.    Trái chín bảo nhau

279.    Con sâu nằm nghe

280.    Quả dâu tây

281.    Cánh đồng

282.    Quả đồi cúi xuống

283.    Hoa sữa

284.    Trăng rơi

285.    Trong lòng phố cổ

286.    Trước cửa hiệu tạo mẫu tóc

287.    Vòm trời dịu dàng

288.    Trời trong vắt

289.    Bóng cây đổ

290.    Ăn quả ổi

291.    Tiếng chuông

292.    Con nhện

293.    Tiễn mùa thu

294.    Thu qua

295.    Chớm đông

296.    Trời trở lạnh

297.    Nhặt lá bàng

298.    Bình tĩnh mà bước

299.    Hoa lồng đèn

300.    Đám mây

301.    Khoác áo ấm

302.    Gió mùa về

303.    Trong sương mù

304.    Trời đầy sương

305.    Cá

306.    Nghe nhạc

307.    Cửa đền

308.    Lúc ngủ

309.    Lũ sên

310.    Con chim cất tiếng

311.    Mơ thành cây măng

312.    Sương

313.    Sương dày

314.    Ngày cuối

315.    Heo may

316.    Màn sương

317.    Gió lạnh

318.    Sáng mùa đông

319.    Mùa đông đến

320.    Trà hoa cúc

321.    Đàn chim

322.    Cây đang khát

323.    Nghe tin gió lạnh

324.    Đêm đông

325.    Gần sáng

326.    Sương muối

327.    Đêm lạnh

328.    Gió đông

329.    Bầu đêm

330.    Theo dải ánh sáng

331.    Bóng cây già

332.    Nhìn bóng nắng

333.    Hoa mộc lan vừa nở

334.    Chuyển mùa

335.    Lá cây

336.    Sớm

337.    Sáng nay

338.    Ngớt mưa

339.    May mắn

340.    Ăn trái táo

341.    Chén trà đặc

342.    Gió miết xuống cỏ

343.    Xem tivi ngủ quên

344.    Lần đầu gặp mưa

345.    Sáng sớm

346.    Nghe chuyện xích mích hàng xóm

347.    Nghe tiếng giã giò

348.    Những người đánh giậm

349.    Nhớ em

350.    Cuốn sách lạ

351.    Đám cưới ở quê

352.    Bên tượng một nhà văn

353.    Linh hồn người chết qua đây

354.    Giọt sương

355.    Hai đám mây

356.    Đi vòng quanh mộ

357.    Lúc vui

358.    Bác tôi

359.    Đọc Sấm Trạng Trình

360.    Bài học đầu tiên

361.    Viếng đám ma

362.    Có mặt trời

363.    Tiếng cá quẫy

364.    Tranh ngựa

365.    Chiếc bánh

366.    Cắt được gánh cỏ

367.    Qua ngõ hàng xóm

368.    Con sẻ nâu và tôi

369.    Mặt hồ đẹp

370.    Ong mật

371.    Lọ hoa

372.    Giờ nguyện

373.    Người mơ cõi khác

374.    Rửa chân

375.    Trong hiệu cắt tóc

376.    Tỉnh dậy thấy thợ làm vườn

377.    Võ sỹ vô địch

378.    Chung cư

379.    Xe chạy qua

380.    Nghỉ ngơi

381.    Đám mây bông

382.    Ngày mới

383.    Vội thức dậy

384.    Thời công nghiệp

385.    Đi bộ

386.    Vẫn trẻ thơ

387.    Ngày nắng đẹp

388.    Nghe tiếng đập cánh

389.    Lũ chim  

390.    Chú chim sâu

391.    Con chim lạ

392.    Tóc còn ướt

393.    Gọt khoai tây

394.    Uống trà

395.    Giấc mơ rượu

396.    Đêm qua mơ

397.    Mẹ dạy bé ăn cam

398.    Dựa lưng vào ghế

399.    Sếu đầu đỏ bay qua

400.    Rang lạc buổi tối

401.    Đêm bắt đầu

402.    Đợi trăng

403.    Đọc cuốn sách hay

404.    Bị sưng khớp gối

405.    Mây trắng

406.    Uống mới biết

407.    Trong gió

408.    Con sơn ca

409.    Tôi và con chim

410.    Viếng mộ cha gặp mưa

411.    Vốc nước ấp lên mặt

412.    Ngày giỗ cha

413.    Thắp hương cha

414.    Bông bạch thiên hương

415.    Viếng mộ ông bà

416.    Ly rượu

417.    Cây ở nghĩa trang

418.    Nơi đầu gió

419.    Nhớ quê

420.    Nổi gió

421.    Đi viếng mộ

422.    Về quê

423.    Viên gạch

424.    Chợt thấy bông sen

425.    Trong đền Mẫu

426.    Tôi đến

427.    Vãi thóc

428.    Trong gánh củi

429.    Bò mẹ đứng yên

430.    Yên lặng

431.    Lòng hồ

432.    Mải ngắm hoa dọc đường

433.    Rửa mặt trong bóng tối

434.    Ngày khác

435.    Trên tàu lá chuối

436.    Chú bé bên hồ

437.    Têm trầu đám cưới

438.    Xa quê lâu ngày

439.    Bông hướng dương

441.    Nhìn con cá

442.    Lưỡng lự

443.    Ngày mưa vào lễ Phật

444.    Thắp hương xong

445.    Dừng chân trong chùa

446.    Tụng kinh xong

447.    Đứng trông xe ở cổng chùa

448.    Trong lòng quả chuông lớn

449.    Chú tiểu chùa nghèo

450.    Người bán Hoa

451.    Ngày nồm

452.    Đúng lúc

453.    Đôi trai gái

454.    Chốn thiêng

455.    Trước mẫu sinh vật biển

456.    Đêm qua nghĩa trang

457.    Giờ chia tay

458.    Thức tỉnh

459.    Mơ

460.    Địa ngục dưới gốc hoa

461.    Chẻ củi

462.    Nửa đêm mưa tạnh

463.    Ấp khăn ướt lên mặt

464.    Em đang café

465.    Gần chùa

466.    Nhắm mắt nhìn ngọn lửa

467.    Bạn đến chơi

468.    Uống nước xong

469.    Mời trà

470.    Mơ mình mọc mầm

471.    Ngồi một mình

472.    Đổi gió

473.    Chim ngừng hót

474.    Man mác

475.    Nhìn người đàn bà mang thai đi qua

476.    Trong sương sớm

477.    Con diệc

478.    Cỏ đang vươn tới

479.    Cất lời kinh

480.    Nghe chim hót trên cây

481.    Ở quê

482.    Gió thổi không ngớt

483.    Ngủ quên đóng cửa

484.    Trong bồn tắm

485.    Biển đầy sương mù

486.    Mơ thành trái chín

487.    Ngày rằm

488.    Cầu nguyện

489.    Múc nước giếng

490.    Cổng chùa

491.    Chờ trà ngấm

492.    Lòng tôi lắng dịu

493.    Em bé

494.    Thưởng trà

495.    Cửa mở

496.    Cuối ngày

497.    Trái tim

498.    Tôi quỳ

499.    Giếng và vại nước

500.    Sáng hay chiều

501.    Giếng nhà

502.    Con nhện mẹ

503.    Đôi chim

504.    Góc vườn

505.    Gặp người câu cá

506.    Chợt bông hoa

507.    Nghĩ đi nghĩ lại

508.    Con chim sẻ

509.    Lý tưởng

510.    Dậy sớm

511.    Hoa mười giờ

512.    Hàng xóm ở nhà

513.    Nghe tiếng đóng đinh

514.    Vào đền trú mưa

515.    Đèn xanh

516.    Dâng tổ tiên

517.    Gà đẻ trứng

518.    Mất ngủ

519.    Nắm tay em

520.    Se sợi

521.    Mơ thấy cha

522.    Khi anh nhớ

523.    Cháu ngoại

524.    Anh nhìn

525.    Hai cái cây

526.    Tôi là

527.    Cho chim ăn

528.    Một mình hắt hơi

529.    Sương sớm

530.    Tiếng đồng hồ

531.    Bông hoa kia

532.    Trong cơn mơ

533.    Yêu quá

534.    Café trong vườn

535.    Bông cẩm chướng

536.    Bên bàn trà

537.    Nguồn cội

538.    Trẻ con chơi đồ hàng

539.    Liệng viên cuội

540.    Bật quạt thông gió

541.    Tôi vươn vai

542.    Cún con

543.    Giỗ ông nội

544.    Với hoa hồng

545.    Nằm nghe

546.    Rót chén trà

547.    Ngắm sườn dốc

548.    Con ếch trên mộ cha

549.    Vừa mở cửa

550.    Bông hoa màu son môi

551.    Nhìn chim bay

552.    Ánh sáng ngôi đền

553.    Bánh mới ra lò

554.    Đi trong mưa

555.    Tỉnh rượu

556.    Nghe tiếng họa mi

557.    Hương mộc lan

558.    Trước khi ra khỏi nhà

559.    Uống nước lạnh

560.    Tôi đến gần

561.    Con chó

562.    Nơi trăng đánh dấu

563.    Cột dây diều

564.    Giọt nước trên cây

565.    Lúc buồn

566.    Quán tưởng

567.    Rạng đông

568.    Mang chậu cây vào nhà

569.    Phác họa

570.    Lễ Phật xong

571.    Con bồ câu bay qua

572.    Diều giấy hình con cá

573.    Tiếng hót con chim lạ

574.    Đàn sẻ nâu

575.    Xẩm tối

576.    Trời đầy sao

577.    Đợi chim vành khuyên ăn

578.    Ông lão

579.    Ngồi trên bờ

580.    Mơ trời mưa

581.    Trời nắng

582.    Chờ xem hoa nở

583.    Ngày thanh minh

584.    Tảo mộ

585.    Thanh minh ngày nắng

586.    Chú bê con

587.    Hoa cỏ may

588.    Hái hoa vườn nhà

589.    Trong công viên

590.    Tơ nhện giăng

591.    Mở vòi nước

592.    Em vừa đi

593.    Lúc mệt

594.    Xuống thang máy

595.    Cưỡi ngựa

596.    Khó ngủ

597.    Mưa ban mai

598.    Chuông chiều

599.    Cầm bông hoa

600.    Mải việc

601.    Con nhái bén

602.    Trước khi ngủ

603.    Ngọn cây

604.    Con mèo ngủ

605.    Luộc khoai

606.    Bước hụt

607.    Nghe gần hết tiếng chim

608.    Tờ lịch hôm qua

609.    Than trong lò

610.    Nằm đọc sách

611.    Cháu mải chơi

612.    Tranh tĩnh vật

613.    Café

614.    Khép bớt cửa sổ

615.    Về ao làng

616.    Chuẩn bị giấc mơ

617.    Đoàn tàu chạy qua

618.    Tôi uống ly trà

619.    Trốn vào góc tối

620.    Con chim bay cao

621.    Tiếng nước rơi

622.    Hôn em

623.    Con chim nhạn

624.    Leo cầu thang

625.    Hoa văn

626.    Cơn gió

627.    Em bé vào lớp 1

628.    Tiếng ếch trong đêm

629.    Chim mẹ

630.    Bà mẹ

631.    Ngày

632.    Cúi nhặt

633.    Ăn lạc rang

634.    Bẻ gai bưởi

635.    Giữa buổi cày

636.    Ăn cam

637.    Chiếc cốc

638.    Đêm

639.    Vào đền

640.    Tượng Nhà văn Nguyên Hồng

641.    Tiếng phản lực

642.    Nhìn nơi em

643.    Con chim đất nung

644.    Tôi giơ tay

645.    Nghe tin tốt lành

646.    Đan tay vào nhau

647.    Em đi qua

648.    Chim khách

649.    Vừa đủ

650.    Hình vẽ trên đĩa cổ

651.    Dỗ cháu

652.    Cây thông

653.    Chuông giờ nguyện

654.    Đứa bé

655.    Ngã tư đèn đỏ

656.    Giữ chiếc lồng

657.    Tiếng khoan

658.    Nằm ép xuống gối

659.    Những cây nến

660.    Kê bàn ghế

661.    Con ong

662.    Đêm đến vội

663.    Tôi nghĩ

664.    Tan chợ

665.    Mở tủ

666.    Nhìn con sò

667.    Về đến nhà

668.    Trước computer

669.    Quả pháo sáng

670.    Trời yên

671.    Mơ thành con tàu

672.    Thợ tỉa cây

673.    Chiếc radio cũ

674.    Nhìn gần

675.    Mưa đổ

676.    Cảnh

677.    Con dế

678.    Phá cây

679.    Ươm cây

680.    Trong chớp lóe

681.    Tiếng chổi tre

682.    Trời tối

683.    Nối cáp điện thoại

684.    Nửa đêm tỉnh dậy

685.    Uống rượu

686.    Con bướm ngu ngơ

687.    Chạng vạng

688.    Chờ thợ diệt muỗi đến

689.    Trong một giấc mơ

690.    Có phải lúc này

691.    Ghế đá

692.    Đốt đồng

693.    Ông lão ngồi câu

694.    Sau sân khấu

695.    Đốt quần áo

696.    Cửa sổ tổ ong

697.    Lời con dê

698.    Trong tiếng pháo hoa

699.    Phía trước

700.    Tạm nghỉ trưa

701.    Tiếng khoan tường

702.    Đọc sách

703.    Nhật ký

704.    Cá trong lồng

705.    Giống tiếng pha-lê vỡ

706.    Khai phóng

707.    Quạt giấy

708.    Nhìn thấy

709.    Con ốc sên

710.    Cầm xác con ve

711.    Xem ruồi bay

712.    Muỗi

713.    Để xua chim

714.    Hạt đậu

715.    Hoa ở hội trường

716.    Con trâu

717.    Chợ đông

718.    Hạt bụi vương trên mũ

719.    Mộ không tên

720.    Con sâu

721.    Chiếc cọc gỗ mục

722.    Đồng quê bây giờ

723.    Lời dòng sông

724.    Thoáng nhìn

725.    Biết ơn

726.    Mặt trời

727.    Đống cỏ

728.    Bẫy được con thú

729.    Đầm hôi thối

730.    Mùa sen

731.    Gió lộng

732.    Con cánh cam đậu gần cuộc họp

733.    Cây vừa bị đốn

734.    Con vạc

735.    Bên thân cây vừa bị xẻ

736.    Lệch nhịp

737.    Nghe tiếng nổ mìn phá đá

738.    Xác con giun

739.    Con cá sống sót

740.    Đêm đen

741.    Những con thiêu thân

742.    Câu cá trong mưa

743.    Cỏ

744.    Trong đại hội

745.    Tiếng vỗ tay

746.    Mồi lửa

747.    Tôi thức

748.    Những con cá

749.    Ngày sắp hết

750.    Con búp bê

751.    Chờ hòn than nguội

752.    Gốc cây bị cưa

753.    Sau tiếng súng

754.    Con cá lơ ngơ

755.    Mùa chim ngói

756.    Con cá to

757.    Các vong cô hồn

758.    Lối quen

759.    Mặt nước thiêm thiếp

760.    Dặn cá phóng sinh

761.    Con cò mồi

762.    Mơ thành con chuột

763.    Nói với cỏ dại

764.    Thế giới khác

765.    Phơi củi

766.    Đàn sẻ

767.    Đeo mặt nạ

768.    Nghe thấy

769.    Bữa tiệc lịch sử

770.    Giấc mơ

771.    Trong ánh sáng mê dụ

772.    Chùm rễ

773.    Đo thị lực

774.    Hàng xóm tốt bụng

775.    Loa đài

776.    Lươn trong giỏ

777.    Sắp hết thu

778.    Cây trong hẻm nhỏ

779.    Mọi người

780.    Mèo

781.    Bốc cháy

782.    Chiếc xe cũ

783.    Mãi mới biết

784.    Hình nhân thế mạng

785.    Đoàn tàu dài

786.    Đèn đường

787.    Cá chết

788.    Chiếc thớt

789.    Chiếc lồng chật

790.    Những con cá khác

791.    Chim cảnh

792.    Biết tôi nhìn

793.    Người trên thuyền

794.    Con chim sâu

795.    Thời đại

796.    Gấu nhà

797.    Viên bi

798.    Con cá chết

799.    Quy hoạch con đường

800.    Lồng chim

801.    Xử lý nghiêm

802.    Cầm báu vật

803.    Hai đồng hồ

804.    Nhìn nước chảy

805.    Nghe vẹt kêu

806.    Có một ngày

807.    Gặp bạn cũ

808.    Chỉ tiếng chim

809.    Đàn dơi

810.    Côn trùng ơi

811.    Con sóc trong đám lá

812.    Nghe tiếng rơi trong đêm

813.    Đêm nghe

814.    Ra đến cửa rừng

815.    Tiếng chim cúc cu

816.    Dân sơn cước

817.    Đến chân núi Yên Tử

818.    Theo dòng

819.    Đường xa

820.    Tiếng thác

821.    Trên đỉnh Côn Sơn

822.    Leo lên vách đá

823.    Chỗ vắng

824.    Chùa trên núi

825.    Núi trong sương

826.    Leo núi

827.    Đá

828.    Núi đứng đó

829.    Suối trong

830.    Mơ bên suối

831.    Cuối đường

832.    Đứng trong thác nước

833.    Chiều xuống

834.    Nghi lễ tế trời

835.    Hoàng hôn đến

836.    Gió thổi qua đỉnh đồi

837.    Rừng hết chim

838.    Tôi đi

839.    Suối

840.    Con chim chích

841.    Con hoẵng bị lạc

842.    Vào rừng

843.    Chùa trong núi

844.    Bếp lửa

845.    Cây lim già

846.    Lũ chim bảo nhau

847.    Cùng tưởng tượng

848.    Cây bạch đàn

849.    Hoa ở Côn Sơn

850.    Đồi

851.    Qua khe cửa

852.    Con hoẵng

853.    Lạc trong rừng

854.    Miếu vắng

855.    Lá rơi

856.    Nhìn quả đồi

857.    Rừng rậm

858.    Trái núi

859.    Quả táo to

860.    Chân núi

861.    Con sóc

862.    Chim ưng bay

863.    Xay bột

864.    Đất chuyển mình

865.    Mặt trời sắp lặn

866.    Con chuồn kim

867.    Tạ ơn dòng sông

868.    Nước vẫn trôi

869.    Nước

870.    Tranh phong cảnh

871.    Đêm đến rồi

872.    Tạm biệt

873.    Qua cầu

874.    Nước đục

875.    Hoa phong lữ

876.    Phong cảnh

877.    Con nhái con

878.    Từ bụi gai

879.    Trăng tỏ

880.    Từ vũng nước đục

881.    Đóng chặt cửa

882.    Chùa

883.    Ven đường

884.    Ngẫu nhiên

885.    Giếng sâu

886.    Cỏ lau

887.    Ngoảnh lại góc phố hôm qua

888.    Cây quanh nhà

889.    Đêm xuống nhanh

890.    Con chim le le đang bơi

891.    Tin vui

892.    Nghe tiếng nước

893.    Mạch nước

894.    Đất chật

895.    Sát mép nước

896.    Dòng nước

897.    Đêm tối ra vườn

898.    Cửa đóng kín

899.    Ao nhỏ

900.    Dưới bóng cây

901.    Ếch kêu

902.    Con chim sáo

903.    Vừa đến nơi

904.    Bóng cây

905.    Xem tranh

906.    Con sông nhỏ

907.    Chim dạ oanh

908.    Sông đêm

909.    Đỉnh cây

910.    Hàng cây

911.    Mặt hồ

912.    Vũng nước nhỏ

913.    Khi hoa nở

914.    Chim hót

915.    Tôi ở đây

916.    Con chuột rời hang

917.    Sông

918.    Bên sông

919.    Con chìa vôi

920.    Mặt hồ phẳng lặng

921.    Sớm nay

922.    Trên đê

923.    Trên đồng

924.    Con cò trắng

925.    Tiếng kèn đôi

926.    Vũng nước

927.    Mặt trời lên

928.    Nhầm tôi là hạt cát

929.    Trời cao

930.    Lòng biển

931.    Biển động

932.    Bến cá

933.    Chờ sóng đến

934.    Trên doi cát mịn

935.    Bãi biển vắng người

936.    Bờ biển

937.    Biển lặng

938.    Biển lẫn vào đêm

939.    Biển vắng

940.    Nhà bên bờ biển

941.    Lặn sâu xuống biển

942.    Người nhặt rác

943.    Gió to

944.    Cạnh biển

945.    Tối dần

946.    Ven biển

947.    Mưa biển

948.    Chợt tỉnh giấc

949.    Con đang ngắm biển

950.    Uống trà bên bờ biển

951.    Linh hồn

952.    Phao an toàn trên bãi biển

953.    Biển yên

954.    Cây bên bờ

955.    Mở cửa

956.    Giữa Vịnh Hạ Long

957.    Thiếu nữ

958.    Gió biển

959.    Bãi tắm đông người

960.    Con chim ngũ sắc

961.    Triều xuống

962.    Nghe tiếng kèn đám ma

963.    Sau cơn mưa

964.    Chong đèn câu mực

965.    Thủy triều lên

966.    Áp má vào cát

967.    Hừng đông mép nước

968.    Bên bờ biển

969.    Nghịch dại

970.    Mỗi lần có sóng

971.    Ngày biển động

972.    Con sóng và ghềnh đá

973.    Uống rượu bên bờ biển

974.    Dạo một mình

975.    Cửa biển

976.    Biển rộng lượng

977.    Sáng trên biển

978.    Nước trong

979.    Con cá với mặt trời

980.    Nghe tiếng quẫy

981.    Sóng dâng vách đá

982.    Lường trước

983.    Bí mật biển

984.    Buông neo khi hoàng hôn

985.    Không bóng người

986.    Chợ làng biển

987.    Vịnh Lan Hạ

988.    Cá khô

989.    Ra đảo Hòn Dáu

990.    Ngày ngắn

991.    Sóng yên

992.    Sấp mình trên cát

993.    Hương biển

994.    Đốm sáng trên biển

995.    Bãi cát mịn

996.    Nước chảy xiết

997.    Mồ hôi dân chài

998.    Cá ướp muối

999.    An tĩnh

1000.  Biển vô tận

1001.  Cơn lốc

1002.  Biển rộng

1003.  Cột buồm

1004.  Hải lưu

1005.  Sóng dữ

1006.  Con thuyền

1007.  Biển đợi

1008.  Nhà sư ra biển

1009.  Hết ngụm trà

1010.  Nước đầu nguồn

1011.  Trước biển

1012.  Còn sớm

1013.  Em bước lên bờ cát

1014.  Biển mở bất tận

1015.  Vòi rồng

1016.  Ghi âm tiếng sóng

1017.  Ngày rạng

BÍ MẬT CỦA KHOẢNH KHẮC (Lời bạt) - TS. Lê Hồ Quang

 

 

 

 

 

 

 Bìa 1 & 4