My Sheet, In the swamps of Alzheimer, Mother Used to Save, The Body change, The Serpent Coiling Woman Body (poem – thơ) – Rati Saxena. Nguyễn Thị Thùy Linh trans.
Rati Saxena
Bản Việt ngữ: Nguyễn Thị Thùy Linh
Nhà thơ, Tiến sỹ Rati Saxena
maivanphan.vn: Nhà thơ, Tiến sỹ Rati Saxena vừa
tham dự Liên hoan Thơ châu Á Thái Bình Dương lần thứ 2 tại VN, ngay sau khi trở
về Ấn Độ, đã gửi tôi chùm thơ 5 bài. Trong đó, bà đã đề tặng tôi bài thơ “Trang giấy của tôi”. Rati Saxena hiện là giáo sư tại đại học Kerala (Ấn Độ), học giả
tiếng Phạn, là nhà thơ nổi tiếng sáng tác bằng tiếng Hin-đu và tiếng Anh. Bà đã tham dự nhiều Liên hoan Thơ quốc
tế. Rati Saxena là Nhà thơ rất nhân hậu
và thân thiện, để lại ấn tượng đặc biệt cho các nhà thơ và bạn đọc Việt Nam. Mời Quý Bạn đọc nghe giọng đọc thơ của Thi sỹ Rati Saxena theo đường link dưới đây! Xin trân trọng cảm ơn Nhà thơ, Tiến sỹ Rati Saxena vì lòng yêu quý văn hóa
Việt, đặc biệt thơ ca VN. Cảm ơn nhà
thơ trẻ Nguyễn Thị Thùy Linh đã dịch chùm thơ sang Việt ngữ!
Trang giấy của tôi
(tặng nhà
thơ Mai Văn Phấn)
Buổi sáng thức dậy, tôi thấy
một lỗ nhỏ trên trang giấy
hậu quả của việc mất ngủ
Phải vật lộn với những sợi chỉ ban ngày
ban đêm khâu cửa sổ
cho những giấc mơ thoáng qua.
Hôm sau thức dậy để lại chiếc lỗ mới
lúc này sơn thêm những sợi chỉ
tôi dựng xong cánh cửa trước khi trời tối.
Giấc mơ của tôi có thể rời xa và đi lang
thang
thay vì nhìn chằm chằm ngoài cửa sổ,
giấc mơ tự do rong chơi trọn đêm.
Mỗi buổi sáng mang đến một chiếc lỗ;
từng ngày bận rộn với chỉ và màu sơn.
Hôm nay trang giấy là khoảng sân rộng
Một cây đa nhiều chim với những chiếc mỏ như
ngôi sao đỏ
Dù mặt trời và mặt trăng không tới.
Vậy nên tôi dành những buổi sáng kiếm tìm
từng chiếc lỗ
nơi có thể dệt mặt trời và mặt trăng
không chỉ trong ngân hà
mà xuyên qua
rất nhiều, tầng lớp khác.
Biết có chiếc lỗ cuối cùng
thoát ra qua đó
chắp nối những điều diệu kỳ
trong cõi liên khúc ánh sáng.
Trong vũng lầy của bệnh Alzheimer
1
Bước chân nàng run rẩy
tiến vào tương lai
đột nhiên ngã, trượt trong quá khứ,
bắt đầu cười khúc khích
nhìn xem! những cái cây đang nói với tôi
nàng bắt đầu trò chuyện
cùng cành, lá
của cây sầu đâu
trong sân của ông nội
Tôi kéo nàng trở lại
từ chiều cao của cây dừa
nàng bị kích thích
chạy đến căn nhà kho của ông
bắt đầu tìm kiếm
tất cả những địa chỉ
những nét mực bị xóa.
Tối kéo nàng
Trở thành cô gái nhỏ
Nữa, lại nữa
Người mẹ trong vũng lầy của bệnh Alzheimer.
2
Tới lượt mẹ
Chải tóc cho con
con kéo tóc mẹ
xin thật nhiều dầu
luồn những ngón tay
trong mái tóc mỏng màu xám
cô con gái nghĩ
khi cô gái nhỏ trưởng thành
và lúc người mẹ già trở thành
cô gái nhỏ.
3
Những ngày này nàng buồn bã
Mớ ký ức hỗn độn
Những điều đang xảy ra
xóa hết
những kỷ niệm ùn tới
từ phía sau
Nàng quên đi
ý nghĩa của những câu từ liên quan
đang xâm nhập mạnh mẽ
thi thoảng,
những câu chuyện trong lúc ngủ
leo lên giá bếp.
4
Sau khi làm ướt giường
nàng cố gắng giấu cùng chiếc gối
thật cẩn thận
cười như nụ chồi
dù bị trách mắng
nét tinh nghịch xoay trên khóe môi.
Ôi! Đây là người mẹ
hay cô gái nhỏ bất cẩn.
5
Những ngày này
mọi thứ trò chuyện cùng nàng
bàn, ghế hay hộp
tiến tới phòng nàng
chó, sư tử và báo
không chút sợ hãi
chơi với những con ruồi
khiêu vũ cùng đàn kiến
người mẹ trở thành bạn của muôn loài
không thể nhận ra
bằng trí thông minh
Giống như cánh diều vút bay
nàng đang trượt khỏi đôi bàn tay
người mẹ
trong vũng lầy của bệnh Alzheimer.
Những điều mẹ giữ
Bất cứ lúc nào,
trong
điều kiện nào,
căn nhà kho của mẹ không bao giờ trống rỗng,
nào dầu, ngũ cốc, dưa chua, hạt đậu
muối trong bình đất sét, đường trong hũ thủy
tinh
chúng đã sống qua nhiều thế kỷ
trong căn nhà kho diệu kỳ,
luôn có sẵn ngay tắp lự
không cần hô: “Vừng ơi, mở cửa ra!”
Mẹ vẫn giữ nguyên phần xác thịt
trên eo và hông của bà
cho bảy người con đói ra đời nối tiếp
và cho cả những thế hệ sau biết
tình yêu thương ngọt mềm.
Mẹ còn lưu giữ những câu chuyện, thần thoại,
những nhịp vần không rõ
trong giấc mơ đàn cháu nhỏ
như một cách nối gần với họ
khi bà đã đi xa.
Khoảnh khắc cuối,
hơi thở mẹ giã biệt từng cô con gái một nhà
thân thể mẹ tiếp tục tan rã
như gói đường trong nước.
Lột xác
Bước chân đầu tiên của tôi lên tầng bảy
Gỡ bỏ sự lạnh nhạt như một chiếc giày
mang từ sân
sơn bằng phân bò.
Khoác lên căn phòng mới chiếc áo len
Cửa sổ, giá kệ, và những bức tường
Leo trên thân thể như hoa giấy.
Khi di chuyển giữa những căn nhà
Chút thân thể cũ lại quét qua
Bức tường căn kế tiếp làm bằng ánh sáng
Bóng tối không tồn tại
Tôi đặt giữa căn nhà
Những mộng mơ
Như con đường hiện thực.
Căn cuối cùng, chiếc gối đang đợi tôi
Cùng một chiếc giường đồng cảm
Cạnh ô cửa hướng nam.
Ngôi nhà của cái chết
Ở hướng nam
Đặt mình nằm trên chiếc gối
Cơ thể tôi
Đã sẵn sàng.
Rắn quấn thân người đàn
bà
Xoay và quay tít từ tận đỉnh,
bật nảy như trái bóng
nàng không biết
một cơ thể người đàn bà nằm cuộn trên mình
rít lên những điều cấm kị:
cô không được thả rông trong bộ đồ lót,
cô không được tắm hở hang,
cô không được vui đùa cùng bè bạn.
Hạt mưa mời gọi nàng:
đến, đến đây, đừng dừng lại, hãy đến!
Cơn gió cũng thì thầm: đến đi, ôi đến đây,
nhưng người đàn bà luôn lắc ngón tay trỏ
đi từng bước phía sau bạn bè.
Cho tới khi lồng ngực bị thít chặt
cho tới khi xoáy nước trong bụng cuồng nộ,
nàng tiếp tục đấu tranh.
Thân thể người đàn bà quấn chặt
các cơn đau tăng lên
các vòng cuộn đè nén,
các mũi nhọn của những điều cấm kị,
lênh láng máu.
Bỗng xuất hiện
phép màu,
nàng đột nhiên tìm thấy trong mình
một viên minh châu
dẫn đi vào cơ thể người đàn bà từ miệng
xuống tận bụng sâu
Cơ thể bắt đầu nhảy múa trong mê sảng
cùng những nhịp vần không rõ,
rồi mắc kẹt trong mê cung của ruột,
nàng bị tiêu hóa
dần dần,
các quy tắc thì thầm:
cơ thể là của cô - hãy
trang trí nó cho niềm vui của chúng tôi!
cơ thể là của cô - chúng tôi dùng nó cho niềm vui của
mình!
cơ thể là của cô - hãy xoay chuyển nó cho niềm vui của
chúng tôi!
Ôi, nàng ấy đang ở đâu? Kẻ thù của nàng ở đâu, cơ thể người phụ nữ?
Nó được tìm thấy trên làn da của nàng
khi chúng biến thành giày dép,
những chiếc ranh nanh bắt đầu phun nọc,
những vòng cuộn thít chặt cuống họng.
Mây, chim, bầu trời và những giấc mơ
chỉ là đôi cánh của trí tưởng tượng;
bạn bè, người yêu, và tri kỷ,...
đơn thuần là ảo ảnh!
Sự thật duy nhất trên cơ thể người đàn bà,
cùng những khúc ruột đã tiêu hóa:
không mất nhiều thời gian
nhưng nàng có thì giờ nhận ra?
Eve, Shraddha, Draupadi, Sita:
kiến thức của họ vẫn lang thang đâu đó
kiếm tìm nó.
Không ai có quyền trên cơ thể của họ
Nỗ lực không được tự nhận thức
Thiên Chúa cũng vô năng ngộ
Nơi đây không niềm vui, không phúc lạc của Chúa;
sự hi sinh và cứu rỗi chỉ dành cho kẻ sử dụng thân thể
như một công cụ.
những bất lực khác
nhau trên cơ thể người phụ nữ :
nàng phải trang hoàng cho bản thân - cho ai đó nữa;
nàng phải làm việc cực nhọc - cho ai đó nữa;
nàng phải thức hoặc ngủ - cho một ai đó.
Áp lực dồn nén
cỏ dại trồi ra khỏi thân thể nàng,
tươi tốt bên ngoài, nhưng khô kiệt bên trong,
cơ thể người đàn bà đơn thuần là cơ thể.
Và nàng?
Nàng đã đánh mất mình.
Hôm nay khi nọc độc từ chiếc răng trở thành liều thuốc
giải,
khi làn da trở thành giày dép,
khi xác thịt nàng đã chín nhừ
nàng còn lại gì?
Nàng đã tan biến vào hư không?
Nàng đã tự nhận thức được?
Không - nàng tiếp
tục khóc,
Nàng rên rỉ trong cơn đau.
“Hãy mang đi những gì không phải của tôi.
Ban cho tôi cuộc đời, là của tôi.
Thân thể và tôi phải cùng nguyên tắc:
cùng bản sắc.
Những cơn bão sưng phồng,
những cơn đau bơi bải,
tất cả đều của tôi!...”
Bầu trời dẫu câm, cũng là trái đất.
dù trống rỗng vẫn
là hư không;
những lời than không lặp lại có thể sinh ra từ nơi khác.
Nàng tìm kiếm mình trong chính mình
trong cơ thể nàng
trong cơ thể người đàn bà.
Giọng đọc thơ của Thi sỹ
Rati Saxena:
https://www.youtube.com/watch?v=S0XgrJckVe0&list=FLq3KFJLVTFBTxBbB1YtXc6g&index=48
https://www.youtube.com/watch?v=HzMVgi7AhSk&index=47&list=FLq3KFJLVTFBTxBbB1YtXc6g
https://www.youtube.com/watch?v=Yx5dyT0bFzw&list=FLq3KFJLVTFBTxBbB1YtXc6g&index=46
https://soundcloud.com/rati-saxena/i-in-udaipur?fb_action_ids=10151586453043909&fb_action_types=og.likes&fb_source=other_multiline&action_object_map=%5B576259362406961%5D&action_type_map=%5B%22og.likes%22%5D&action_ref_map=%5B%5D&fb_collection_id=10151187543611799&ref=profile
Nhà thơ Rati Saxena (trái) và Nhà thơ Gjeke Marinaj, tại Vịnh Hạ Long, 5/3/2015
Rati Saxena
My Sheet
(for poet
Mai Van Phan)
That morning when I woke, I saw
a small hole in my sheet,
the result of being lost in sleep.
So I struggled with silken thread throughout
the day
and by night had stitched a window
for glimpsing a few, new dreams.
The next day I woke to a new hole
and this time added paint to the thread.
Before dark I’d built a door.
My dreams could leave now and wander
instead of gazing out a window,
dreams freed to roam the entirety of the
night.
Each morning brought new holes;
each day bustled with thread and paint.
Today my sheet is an enormous courtyard
with a banyan tree filled with birds with
beaks like red stars,
though both sun and moon remain absent.
So I spend my mornings searching for holes
where a sun and moon might be woven,
not only in this galaxy
but also across
the many, layered others,
knowing at the end there’s a final hole
through which to exit
and join the great beyond
in a seamless realm of light.
In the swamps of
Alzheimer
1
Her trembling feet
move forward into the
future
slips suddenly, falls into
the past, starts chuckling
look! trees are talking to me
she starts chatting
with branches, leaves
of the neem tree,
in the courtyard of
grandfather
I pull her back with force
from the heights of coconut trees
she gets irritated
runs to words
granduncle’s store room
starts searching
for all the addresses
whose ink was wiped away.
I am pulling her
she is becoming a little girl
again and again
Mother in the swamps of
Alzheimer
2
It is my turn
I shall comb your hair
you are pulling my
hair
apply a lot of oil
putting fingers in the
gray thin hair
the daughter is thinking
when the little girl has grown up
and when old mother changed in to
a little girl
3
these days she is upset
because quarreling of memories
whatever happens now
wiped away
a crowd of memories
came
from backwards
She is forgetting
the meaning of relevant words
entering forcefully
stories, which were sleeping
sometimes, climbing in the
kitchen basket.
4
after wetting bed
she tries to hide with pillow
looks carefully
smiles like opening bud
even after getting scolding
naughtiness swims
at the corner of her lips
Oh! Is this mother
or a little careless girl
5
These days
every one talks to her
chair, table or box
come to her room
dogs, lion and leopard
without any fear
plays with houseflies
dances with ants
mother has become friend
to every one
who can not be seen by
we intelligent
Like a flying kite
she is slipping from hands
mother
in the swamp of
Alzheimer
Mother Used to Save
At any moment,
under any conditions, the storehouse
of mother was never empty,
she saved oils, grains, pickles, beans,
salt in clay pots, glass jars of jaggery,
all of it living for centuries
in her magic storeroom, and available
in an instant
without a single “Open, Sesame!”
Mother saved flesh, too:
on her waist and hips, for her
seven hungry children, born
one after another,
and for the next generation:
to love grandma’s soft, sweet feel.
And she saved stories, myths,
unknown rhythms, steps
for the grandchildren’s dreams,
a way of keeping her with them
after she’s long gone.
In her final moments, her last
breaths left her daughters a home,
through which she keeps dissolving
like a sugar packet into water.
The Body change
With my first step onto the seventh-story
floor
I removed the coolness like a shoe
that I’d brought from the courtyard
painted with cow dung.
I donned the new room like a sweater
with windows, shelves, and walls,
the surroundings climbing my body like
bougainvillea.
Whenever moving between homes
I carry bits of the old ones on my body.
The walls of the next home are made of
sunlight
that disappears with darkness.
To put on this home
is to enter dreamfulness
as a road to reality.
At the final home, a pillow waits
on my side of a shared bed
beside a window facing south.
The south is the house of death.
I make it my body
and lie down on my pillow.
Now
I am ready.
The Serpent Coiling Woman Body
Spinning and whirling like a top,
bouncing up and down like a ball,
she didn’t know
a woman body lay coiled on her
hissing taboos:
she must not roam in her undergarments,.
she must not bathe in the open,
she must not have fun with friends.
The raindrops invite her:
come, come, don’t stop, do come!
The breeze whispers: come, Oh come,
but the woman body shakes a forefinger every time,
and she goes a step behind her friends.
Until the grip in her chest tightens,
until the whirlpool in her stomach rages,
she keeps struggling.
With her coiled woman body
rises every month a storm of pain,
the squeezing coils,
the spearheads of taboos,
the flood of blood.
Then a miracle happens,
she suddenly finds her body
a fabulous pearl
She enters the woman body through the mouth
and reaches the belly.
As if in a trance, the body begins to dance
to rhythms unknown,
but trapped within the maze of the bowels,
she slowly digests
the whispered rules:
the body is yours—decorate it for our pleasure!
the body is yours—we’ll use it for our pleasure!
the body is yours—turn it or twist it for our pleasure!
Oh, where is she? And where is her enemy, the woman body?
It is found only when her skin
has been turned into footwear,
her fangs begin to spurt venom,
the tightening coils grip her throat . . .
Dreams, clouds, birds, sky
are but the swing of the imagination;
friends, lovers, and confidants, . . .
mere mirages!
The sole truth is the woman body,
those bowels have digested her up:
to realize this truth doesn’t take much time,
but does she get the time to realize it?
Eve, Shraddha, Draupadi, Sita:
their knowledge still wanders
seeking it.
Over their own bodies nobody has any right:
After all, their effort is not self-realization
nor God-realization.
Here there is no happiness, no divine bliss;
the sacrifice of the body and the salvation are only for
those
who have used the body as a tool.
the helplessness of the woman body is different:
she has to decorate herself—for someone else;
she has to toil hard—for someone else;
she has to wake up or sleep—for someone else.
Bearing tensions
and breeding weeds out of her body,
decorated on the outside, but drying up within,
that woman body has become a mere body.
And she?
She has lost herself
within that self-same enemy, the woman body.
Today when the venom from her tooth
has become an antidote,
today when her skin
has become footwear,
today when her flesh
has been roasted -
what is left of her?
Has she vanished into nothingness?
Has she attained self-realization?
No—she continues to cry,
she groans with pain.
“Take not my self away from me.
Give me only one life, just for me.
My body and I are one principle:
my body is my identity.
The storms that swell in it,
the pains that swim in it,
all are mine!...”
The sky is mute, so is the earth.
even emptiness is empty:,
unechoed lamentations may be taking birth elsewhere.
She searches for herself within herself,
within her body
within the woman body.
The Serpent Coiling Woman Body.jpg
May 04 ,2002
(http://www.boloji.com/index.cfm?md=Content&sd=Poem&PoemID=4554#sthash.EEWrwWeH.dpuf)
.