Таржимаи Май Ван Фан
(May Van FAN)
Май Ван Фан 1955
йилда Вьетнамнинг шимолий қисмида, Ниньбинь провинциясида таваллуд топган.
Ханойдаги чет тиллар коллежининг лингвистика ва рус маданияти факультетида
ҳамда Минскдаги (Беларусь) Педагогика институтида таҳсил олган. Айни вақтда
Хайфон шаҳрида яшаб ижод қилади.
Унинг 40 дан зиёд
шеърий тўпламлари ва “Танқидларда иншолар” китоби нашр этилган. Тўпламлари
жаҳоннинг турли тилларига таржима қилинган.
2012 йилнинг
декабрида “Firmament Without Roof Cover” (“Томсиз осмон
гумбази”) китоби “Amazon”
компаниясининг энг харидоргир шеърий тўпламлар юзталигидан ўрин олган.
Бир қатор Вьетнам
ва халқаро адабий мукофотлар совриндори. Хусусан, 2010 йилда Вьетнам Ёзувчилар
ассоциациясининг нуфузли мукофоти, 2017 йилда Цикада мукофоти, 2019 йилда
Сербия Фанлар ва санъат академияси мукофоти,
2020 йилда
Черногория адабий таржимонлар ссоциациясининг мукофотига сазовор бўлган...
Таниқли шоирнинг
ижодида бугун “Hurriyat” газетаси
муштарийлари эътиборига ҳавола қилинаётган “Қабоҳат даври” насрий достони
салмоқли ўрин тутади. Ушбу асар шу кунга қадар 45 та тилга ўгирилган.
"У ўз халқининг қувонч ва ташвишларини
гўзал ва оҳангдор вьетнам тилида қаламга оларкан, қашшоқлик, касаллик,
азоб-уқубат билан бирга оддий кишиларнинг самимий кўнгил изҳорларини қуюқ
шеърий бўёқларда ифодалайди. Бир гал у «Биз қаро ер остига кўмилган уруғ
ёруғликка талпиниб ўсгани каби ҳар доим рўшноликка интилиб яшаймиз» деб ёзган.
У инсон табиати синоатлари ва борлиқ мураккабликларини тадқиқ қилган ҳолда
нурли-нурли тонг, барг устида ғимирлаган қурт, жувонларнинг хўрсиниғини бадиий
талқин этади." (Аъзам Обидов, 2015)
«Қабоҳат даври». O‘zbek tilidagi she’rlar to‘plami. “Yangi asr avlodi” nashriyoti, 2020 yil.
May
Van Fan tarjimai holi
Mai
Van Fan - Vetnamlik shoir va adabiyotshunos.
May
Van Fan. 1955 yilda Vetnamning shimoliy qismidagi Qizil daryo deltasida Kim Son
(Ninh Binh provinsiyasi) tug'ilgan. 1974 yildan 1981 yilgacha armiyada, piyoda
askarlarda xizmat qilgan. Xizmatdan so'ng u Xanoy chet tillari kollejining
tilshunoslik va rus madaniyati fakultetiga o'qishga kirdi. 1983 yilda Minsk
shahrida (Belorussiya SSR poytaxti), A. M. Gorkiy nomidagi pedagogika
institutida (hozirgi kunda M. Tank nomidagi Belarus pedagogika universiteti)
o‘qishni davom ettirgan. Hozirda Xayfonda yashaydi va ishlaydi.
Vetnamda
u 16 she'riy to'plam va tanqidiy maqolalar kitobini nashr etdi. Uning 30
she’riy kitobi va tarjimalari xorijiy mamlakatlarda nashr etilgan.
2012-yil
dekabr oyida "Firmament Without Roof Cover" (Tomisiz osmon)
Amazonning 100 ta eng koʻp sotilgan sheʼriy toʻplamlaridan biriga aylandi. 2014
yil iyun oyida May Van Fanning uchta to'plami mavjud: ikkita ikki tilda (vetnam
va ingliz tillarida) "Grass Cutting in a Temple Garden / Ra vườn chùa xem
cắt cỏ" (Pagoda bog'ida o'tlarni kesish), "Seeds of Night and Day /
Những hạt giống của đêm và ngày" (Kecha va kunduz urug'lari) va Vetnam va
frantsuz tillarida "A Ciel Ouvert / Bầu trời không mái che" (Tomsiz
osmon) Amazonda Osiyoda eng ko'p sotilgan 100 ta she'riy to'plamga kiritilgan.
May Van Fang she’rlari ko‘plab mamlakatlar: Shvetsiya, Yangi Zelandiya, Buyuk
Britaniya, AQSH, Kanada, Avstraliya, Turkiya, Ruminiya, O‘zbekiston, Hindiston,
Janubiy Koreya, Gonkong, Indoneziya, Tailand va arab mamlakatlarida gazeta va
jurnallarda chop etilgan. ..
May
Van Fanning she'rlari qirqdan ortiq tillarga, jumladan, ingliz, frantsuz, rus,
belarus, ukrain, ispan, nemis, italyan, shved, golland, alban, serb, makedon,
chernogoriya, slovak, rumin, venger, turk tillariga tarjima qilingan. Oʻzbek,
qozoq, arab, xitoy, yapon, koreys, indoneziya, filippin, tay, nepal, moʻgʻul,
hind, marathi, telugu, bengal (Hindiston), qirgʻiz, ozarbayjon, ibroniy...
VYETNAMDA NASHR ETILGAN KITOBLAR
1.
Giọt nắng ("Quyosh nuri tomchilari"). Vetnam tilida she'rlar
to'plami. Xayfon nashriyoti va Adabiyot va san'at uyushmasi uyushmasi, 1992
yil.
2.
Gọi xanh ("Moviyga qo'ng'iroq"). Vetnam tilida she'rlar to'plami.
Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 1995 yil.
3.
Cầu nguyện ban mai ("Tong namozi"). Vetnam tilida she'rlar to'plami.
Xayfon nashriyoti, 1997 yil.
4.
Nghi lễ nhận tên ("Ism berish marosimi"). Vetnam tilida she'rlar
to'plami. Xayfon nashriyoti, 1999 yil.
5.
Người cùng thời ("Zamondoshlar"). Vetnam tilida she'r. Xayfon
nashriyoti, 1999 yil.
6.
Vách nước (“Suv devori”). Vetnam tilida she'rlar to'plami. Xayfon nashriyoti,
2003 yil.
7.
Hôm sau (“Keyingi kun”). Vetnam tilida she'rlar to'plami. Vetnam Yozuvchilar
uyushmasi nashriyoti, 2009 yil.
8.
và đột nhiên gió thổi ("Va birdan shamol esadi"). Vetnam tilida
she'rlar to'plami. Adabiyot nashriyoti, 2009 yil.
9.
Thơ tuyển Mai Văn Phấn (Mai Van Fanning she'rlar to'plami). Vetnam tilida
tanlangan she'rlar, insholar va intervyular. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi
nashriyoti, 2011 yil.
10.
Bầu trời không mái che («Tomisiz osmon»). Vetnam tilida she'rlar to'plami.
Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2010 yil.
11.
hoa giấu mặt ("Yuzni yashiradigan gul"). Vetnam tilida she'rlar
to'plami. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2012 yil.
12.
Bầu trời không mái che («Tomisiz osmon»). Vetnam va ingliz tillarida ikki tilli
she'rlar to'plami. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2012 yil.
13.
A Ciel Ouvert ("Tomisiz osmon"). Vetnam va frantsuz tillarida ikki
tilli she'rlar to'plami. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2014 yil.
14.
The Selected Poems of Mai Văn Phấn - Mai Vang Fanning ingliz tilida tanlangan
she'rlari. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2015 yil.
15.
thả ("Qo'yib yuboring"). Vetnam tilida she'rlar to'plami. Vetnam
Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2015 yil.
16.
Không gian khác ("Boshqa o'lchov"). Vetnam tilida tanqidiy insholar.
Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2016 yil.
17.
Vừa sinh ra ở đó ("Yaqingina tug'ilgan"). Vetnam tilida she'rlar
to'plami. Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2013 yil.
18.
Lặng yên cho nước chảy («Suvda dam olish»). Vetnam tilida she'rlar to'plami.
Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2018 yil.
19.
Thời tái chế (“Utilizatsiya qilish vaqti”). Vetnam tilida nasriy she'r. Vetnam Yozuvchilar
uyushmasi nashriyoti, 2018 yil.
KITOBLAR CHET ELDA NESRI ETILGAN
1.
Firmament Without Roof Cover (“Tomsiz osmon”. inglizcha versiya). Page Addie
Press, 2012.
2.
Những hạt giống của đêm và ngày/ Seeds of Night and Day (“Kecha va kunduz
urug‘lari”). Vetnam va ingliz tillarida ikki tilli she'rlar to'plami. Page
Addie Press, 2013.
3.
Bầu trời không mái che / A Ciel Ouvert (“Tomsiz osmon”). Vetnam va frantsuz
tillarida ikki tilli she'rlar to'plami. Page Addie Press; Vetnam Yozuvchilar
uyushmasi nashriyoti, 2014 yil.
4.
Buông tay cho trời rạng / Out of the Dark (“Tongni qo‘yib yuborish”). Vetnam va
ingliz tillarida ikki tilli she'rlar to'plami. Page Addie Press tomonidan nashr
etilgan; Vetnam Yozuvchilar uyushmasi nashriyoti, 2013 yil.
5.
Ra vườn chùa xem cắt cỏ / Grass Cutting in a Temple Garden ("Pagoda
bog'ida o'tlarni kesish"). Vetnam va ingliz tillarida ikki tilli she'rlar
to'plami. – Buyuk Britaniya, Avstraliya: Page Addie Press, 2014.
6.
Zanore në vesë (“Shudringdagi unlilar”). Alban tilida she'rlar to'plami.
Botimet M&B tomonidan nashr etilgan, Albaniya, 2014 yil.
7.
บุษบา ซ่อน หน้า / hoa giấu mặt (“Yashirin gul yuzi”). Tailand, ingliz va
vetnam tillarida she'rlar to'plami. - Rassom nashriyoti, Tailand, 2014 yil.
8.
Yên Tử Dagının Cicegi (“Yenta tog‘ining guli”). Turkcha she'rlar to'plami.
Shiirden Yayıncılık nashriyoti, Turkiya, 2015.
9.
आलाप प्रतिलाप («Echo Aalap»). Hind tilida she'rlar
to'plami. Kritya nashriyoti, Hindiston, 2016 yil.
10.
Đôi cánh / Два крыла (Ikki qanot). Vetnam va rus tillarida ikki tilli she'rlar
to'plami. "Nonparel" nashriyoti, 2016 yil.
11.
Варијације у кишнојноћи ("Yomg'irli tun uchun o'zgarishlar"). Serb
tilida she'rlar to'plami. Alma nashriyoti, Beograd, Serbiya Respublikasi, 2017
yil.
12.
Echoes from the Spiral Galaxy (Spiral
galaktikadan sadolar). Ingliz tilida she'rlar to'plami. Mundus Artium Press,
AQSh, 2017 yil.
13.
Höstens hastighet ("Kuz sur'ati"). Shved tilida she'rlar to'plami.
Tranan tomonidan nashr etilgan, Shvetsiya, 2017 yil.
14.
সত্যের সন্ধানে ("Haqiqat
izlashda"). Bengal tilida she'rlar to'plami. Yer osti adabiyoti, Kolkata,
2018.
15.
대양 의 쌍둥이
("Okeanda egizaklar kabi tug'ilganlar"). Koreys tilida she'rlar to'plami,
shoir ganghama (Ko Xyun-Ryul). Nashriyotchi: jeonghaeng (She'r va ifoda /
Janubiy Koreyaning she'riyati va ifodasi), 2018 yil.
16. حيث تتسع السماء
(“Osmon keng bo'lgan joyda”). Arab tilida she'rlar to'plami. Alfarasha
nashriyoti, Quvayt, 2019 yil.
17.
Thời tái chế / Время утиля (“Utilizatsiya qilish vaqti”). Rus va Vetnam
tillarida ikki tilli she'rlar to'plami. Chernozem viloyatining ma'naviy
tiklanish markazi nashriyoti, Voronej, 2020 yil.
18.
Ära des Mulls / Era of Junk (“Hurda vaqti”). Nemis va ingliz tillarida ikki
tilli she'rlar to'plami. Shaker Media tomonidan nashr etilgan, Germaniya, 2020.
19.
Қабоҳат даври (“Yovuzlik davri”). O‘zbek tilida she’rlar to‘plami; qator
Vetnamdan Marufa Toshpo'latova, Azama Obidova, Go'zala Begima, Zulxumor
Orifjonova, Mirzaxida Muzaffar. “Yangi asr avlodi” nashriyoti, 2020 yil.
20.
Kapanahunan ng Basura (“Hurda vaqti”). Filippin tilida she'rlar to'plami.
Filippin universiteti Ijodiy yozish instituti va Freelipiniana onlayn
kutubxonasi, 2020 yil.
21.
재처리 시대 ("Utilizatsiya qilish
vaqti"). Koreys tilida she'rlar to'plami. Jeanhae nashriyoti (Doxun), 2020
yil.
22.
और उड़ चला मन पांखी ("Va yurak uchib ketdi"). Hind tilida
she'rlar to'plami. Notion Press, Hindiston, 2020 yil.
23.
Raed Anis Al-Ishining “Новогодишно капење” (“Buferlangan porox”) bilan Mai Van
Fungning "Зачуден барут" (“Yangi yil hammomi”). Makedon tilida
she'rlar kitobi. "Ako Karamanov" Madaniyat markazi nashriyoti
Radovish, 2020;
24.लालआत्माएं ("Qizil jonlar"). Hind tilida
she'rlar to'plami. Hind Yugm nashriyoti, Hindiston, 2021 yil.
25. Если в
дороге... дождь... / Nếu trên đường… mưa… ("Agar yo‘lda... yomg‘ir
yog‘ayapti...") - Svetlana Savitskayaning rus va vetnam tillarida ikki
tilli she’rlar to‘plami May Van Phan tomonidan tarjima qilingan. N. E.
Jukovskiy nomidagi Akademiya nashriyoti, 2021 yil.
26.
Ойнинг туғилган куни (“Oyning tug‘ilgan kuni”). O'zbek tilida she'rlar to'plami.
Arjumand Media nashriyoti, O‘zbekiston, 2021 yil.
27. Улетел на
рассвете ("Tongda qoldi"). Rus tilida she'rlar to'plami.
"To'rt" nashriyoti (Sankt-Peterburg), 2021 yil;
28.
Skrottid ("Bo'sh vaqt"). Shved tilida she'rlar to'plami. Tranan
nashriyoti, Shvetsiya, 2022);
29.
Gun doğganda (“Quyosh chiqayotganda”. Ozarbayjon tilida she’rlar to‘plami. Bakı
nashriyoti, Ozarbayjon, 2022);
30.
Назови имя Бога / Xưng danh Thiên Chúa ("Xudoning
ismini ayting"). Svetlana Savitskayaning rus va vetnam tillarida ikki
tilli romani, May Van Fan tomonidan tarjima qilingan. N. E. Jukovskiy nomidagi
Akademiya nashriyoti, 2023 yil.
MUKOFOTLAR
Bir
qator Vetnam va xalqaro adabiy mukofotlar sovrindori: "She'r tanlovi"
- haftalik Người Hà Nội, 1994; "She'r tanlovi" - haftalik Van Nghệ,
1995; "Adabiyot" - madaniy mashhur Nguyen Binh Khiem (Nguyễn Bỉnh
Khiêm). – Xayfon, 1991, 1993, 1994, 1995; Vetnam Yozuvchilar uyushmasining
nufuzli mukofoti laureati (2010); Shvetsiyaning Cikada adabiy mukofoti (2017);
Serbiya Fanlar va sanʼat akademiyasining mukofotlari (2019); Chernogoriya
adabiy tarjimonlar uyushmasining adabiy mukofoti (2020). U to‘rtinchi marta Rossiya
Federatsiyasining “Oltin qalam” adabiy mukofotini qo‘lga kiritdi (2019, 2020,
2021, 2022). Shimoliy Makedoniyadan Ako Karamanov mukofoti (2020). “XXI asrda
birga” Xalqaro ijodiy assambleya va festivalning birinchi mukofoti (Bolgariya,
2020). O‘zbekistonning buyuk shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy tavalludining
580 yilligi munosabati bilan Markaziy Osiyo Yozuvchilar va tarixchilar
uyushmasining yubiley ordeni (2021). Adabiyot boʻyicha Xalqaro Sahitto mukofoti
(Bangladesh) tomonidan berilgan “Eng yaxshilik” mukofoti sovrindori (2021).
“Kitob dunyosi” gazetasi mukofoti (O‘zbekiston, 2021). “Oltin ritsar” xalqaro
slavyan adabiy forumining nomi (2022). 2022-yilda Boao xalqaro she’riyat
mukofotining (Xitoy) yilning eng yaxshi she’riy to‘plami «Улетел на рассвете»
(“Tongda uchdi” she’rlar to‘plami uchun). Uilyam Saroyan nomidagi “Tog‘lardagi
yuragim” xalqaro she’riy tanlovi sovrini, 2022-yil, Armaniston Respublikasi.
Mundus Artium Press (AQSh) ning She’riyat bo‘yicha 2023-yildagi Frederik
Tyorner mukofoti “Men Nesvijni senga bag‘ishlayman” xalqaro adabiy onlayn tanlovining
2023-yilgi mukofoti..." 2023 yilda Belarusga.
«Ойнинг туғилган куни». O'zbek tilida she'rlar to'plami. “Arjumand Media” nashriyoti, O‘zbekiston, 2021 yil.