Biến hóa linh hoạt trong thơ Mai Văn Phấn

Trần Khanh
GD&TĐ -
“Lặng yên cho nước chảy” là tập thơ mới ra mắt của nhà thơ Mai Văn Phấn. Trong
tuyển thơ này tập hợp các bài thơ tương đối nhẹ nhàng, không quá cách tân và dị
biệt, được tuyển với tiêu chí hướng đến độc giả trẻ, yêu thơ, không nhất thiết
hoạt động trong chuyên môn có liên quan.
Tập thơ được chia làm 5 phần: “Sương sớm” –
những bài thơ 2 câu, 3 câu; “Thay mùa” – những bài thơ theo lối truyền thống;
“Đất mở” – thơ tự do về đất đai mùa màng; “Cái miệng bất tử” – thơ cách tân với
những vấn đề thế sự; “Buông tay cho trời rạng” – thơ văn xuôi và trường thi.
Tập thơ mở đầu với những khúc dạo dịu dàng,
trong vắt và tinh khôi. Song, với khả năng quan sát tinh tế cũng như sức liên
tưởng mạnh mẽ, Mai Văn Phấn đã cho thấy sự biến hóa linh hoạt trong thơ của ông.
Màn dạo đầu nhẹ nhàng khép lại, mở ra những khúc ca mang tứ lạ và độc đáo, gây
bất ngờ và khó đoán định, ẩn trong mình là những lý tưởng, khát khao, những
triết lý nhân sinh và những dư âm lâu dài.
Dường như cả chặng đường thơ của Mai Văn Phấn
được gói gọn trong tập thơ này, cho thấy sức sáng tạo lâu bền cũng như những
cách thể hiện mới không ngừng trong thơ của ông.
Mai Văn Phấn sinh năm 1955, tại Kim Sơn, Ninh
Bình, hiện sống và sáng tác tại thành phố Hải Phòng. Ông đã đạt một số giải
thưởng Văn học trong nước và quốc tế, trong đó có Giải thưởng Hội nhà văn Việt
Nam năm 2010, Giải Văn học Cikada của Thụy Điển 2017.
Ông đã xuất bản 14 tập thơ, 1 tập phê bình và
tiểu luận tại Việt Nam, 13 tập thơ ở nước ngoài và trên mạng phát hành sách
Amazon, chọn từ các tập thơ đã xuất bản trong nước. Thơ Mai Văn Phấn đã được
dịch sang 24 ngôn ngữ, gồm: Anh, Pháp, Nga, Tây Ban Nha, Đức, Thụy Điển,
Albania, Serbia, Macedonia, Montenegro, Slovakia, Romania, Thổ Nhĩ Kỳ,
Uzbekistan, Kazakh, Ả Rập, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia, Thái Lan,
Nepal, Hindi và Bengal (Ấn Độ).
Thơ Mai Văn Phấn nhìn chung mạnh về hình ảnh,
đặc biệt là các yếu tố tự nhiên. Ông dùng tự nhiên để chiêm nghiệm về bản thân
và soi chiếu thế giới. Với ông, phải lặng yên mới nghe được thấy được cảm được
mọi thứ, trong từng chuyển động li ti của cuộc sống.
Nhà thơ, dịch giả Luz Mariá López – Hoa Kỳ,
nhận xét: “Thơ Mai Văn Phấn tràn ngập hình ảnh trữ tình, những lá bùa thị giác
và những thông điệp triết học – hiện sinh mạnh mẽ. Đó là sự bùng nổ cảm xúc tái
tạo cuộc sống, tâm hồn, sự bất diệt, trần thế và tất cả những điều rất con
người.”
Còn Nhà thơ, dịch giả Erik Bergqvist và Maja
Thrane – Thụy Điển thì cho rằng, “thơ Mai Văn Phấn gây ấn tượng mạnh, đa dạng
về nội dung và hình thức, vừa mang tính khách quan vừa tự sự, huyền diệu và trữ
tình, và không hiếm khi có cả sự thơ ngây, ngơ ngẩn.”
Xin giới thiệu với bạn đọc một vài trích đoạn
thơ Mai Văn Phấn:
Đi trong mưa
Chạm một hạt
Biết
Nó một mình
Khúc cảm mùa
thu
Hóa thân giọt
nước mùa hè
Một đêm trở
gió bay về với thu
Dẫu chưa trọn
kiếp sương mù
Xin tan loãng
kẻo trăng lu cuối trời
Bao lần xanh
biếc rong chơi
Mấy lần úa
rụng tiếng người vọng theo
Thôi em! Đừng
vặn! Đừng khêu!
Đáy thu thắp
sáng trên nhiều ngọn cây.
Anh vừa đọng
xuống thu gầy
Đã đông thành
đá phủ đầy rêu xanh.
T.K
(Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại)

Ảnh chụp của Nguyễn Hoàng Diệu Thủy